454440INTRODUCTIO AD COHÆRENTIAM.
plus quam ab aëre comprimebantur;
quamobrem Aëris gravitas
aut pondus nequit poni cauſa tanto majoris Cohærentiæ.
aut pondus nequit poni cauſa tanto majoris Cohærentiæ.
3°.
Si Aër Elaſticus ſit cauſa Cohærentiæ, quid eveniet corpo-
ribus poſitis in vacuo, in quo nullus Aër craſſior aut elaſticus ha-
betur, quale eſt vacuum Torricellianum? hæc non amplius com-
preſſa, cohærere deſinent; metalla, lapides, vitra, & quæcunque
fuerint corpora firma modo inſtar cumuli arenarii ex ſolutis gra-
nis compoſiti, ſe habebunt, quæ minimo motu a ſe removentur
diffluuntque: an vero ejusmodi aliquid in vacuo Torricelliano ob-
ſervatur unquam? nihil minus, metalla manent firma, ſaxa ne-
quaquam in pulverem fatiscunt, & vitrum magnam firmitatem
oſtendit: forte vacuum Torricellianum non penitus orbatum Aëre
craſſo & elaſtico ſtatuetur, atque idcirco corpora adhuc ab eo,
qui intus remanſit, Aëre comprimi & firmitatem retinere: dubito
tamen vehementer hoc reſponſum datum iri â Viris, qui unquam
Baroſcopium viderunt, examinarunt, aut confecerunt, quippe
apud omnes evictum eſt in ſuperiori parte Tubi Baroſcopici bene
confecti, nibil Aëris remanere, in hoc Vacuo tamen parietes Tu-
bi integri manent, ut & quælibet incluſa ſolida: addam in vacuo
Boyleano hemisphæria concluſa, quæ antea ab Aëre externo
compreſſa firmiter cohæſerant, pondere minimo â ſe divelli, hic
ceſſat preſſio, quia Aër ſublatus eſt; ſi igitur ex recipiente vitreo
ope Antliæ pneumaticæ Aër tolli potuerit, qui Cohærentiam he-
misphæriorum Magdeburgicorum eſſecerat, multo magis Aër è ſu-
periori parte Tubi Torricelliani ſublatus erit; in hoc autem va-
cuo, uti & in Boyleano manent corpora firma, unita, dura,
cohærentia: in recipientibus ſuspenſi cylindri marmorei inter-
poſito ſebo uniti, manent educto Aëre uniti, neque ab appenſis
centenis ponderibus, annexis filo cupreo tranſeunte inferius per
capſulam coriaceam, diſſolvuntur.
ribus poſitis in vacuo, in quo nullus Aër craſſior aut elaſticus ha-
betur, quale eſt vacuum Torricellianum? hæc non amplius com-
preſſa, cohærere deſinent; metalla, lapides, vitra, & quæcunque
fuerint corpora firma modo inſtar cumuli arenarii ex ſolutis gra-
nis compoſiti, ſe habebunt, quæ minimo motu a ſe removentur
diffluuntque: an vero ejusmodi aliquid in vacuo Torricelliano ob-
ſervatur unquam? nihil minus, metalla manent firma, ſaxa ne-
quaquam in pulverem fatiscunt, & vitrum magnam firmitatem
oſtendit: forte vacuum Torricellianum non penitus orbatum Aëre
craſſo & elaſtico ſtatuetur, atque idcirco corpora adhuc ab eo,
qui intus remanſit, Aëre comprimi & firmitatem retinere: dubito
tamen vehementer hoc reſponſum datum iri â Viris, qui unquam
Baroſcopium viderunt, examinarunt, aut confecerunt, quippe
apud omnes evictum eſt in ſuperiori parte Tubi Baroſcopici bene
confecti, nibil Aëris remanere, in hoc Vacuo tamen parietes Tu-
bi integri manent, ut & quælibet incluſa ſolida: addam in vacuo
Boyleano hemisphæria concluſa, quæ antea ab Aëre externo
compreſſa firmiter cohæſerant, pondere minimo â ſe divelli, hic
ceſſat preſſio, quia Aër ſublatus eſt; ſi igitur ex recipiente vitreo
ope Antliæ pneumaticæ Aër tolli potuerit, qui Cohærentiam he-
misphæriorum Magdeburgicorum eſſecerat, multo magis Aër è ſu-
periori parte Tubi Torricelliani ſublatus erit; in hoc autem va-
cuo, uti & in Boyleano manent corpora firma, unita, dura,
cohærentia: in recipientibus ſuspenſi cylindri marmorei inter-
poſito ſebo uniti, manent educto Aëre uniti, neque ab appenſis
centenis ponderibus, annexis filo cupreo tranſeunte inferius per
capſulam coriaceam, diſſolvuntur.
4°.
Sed regeramus modo, quod olim de Lanis in hac opinione
obſervaverat: Detur Cylindrus ſolidus ex cupro, alter priori æqua-
lis ex plumbo, tertius æque craſſus cum primo ex chalybe: an
non premet Aër elaſticus hos omnes vi eadem? habent enim
ſuperficiem eandem, habent poros anguſtiores, quam quos Aër
perrepere aut ingredi poteſt, adeoque vi eadem prementur, &
obſervaverat: Detur Cylindrus ſolidus ex cupro, alter priori æqua-
lis ex plumbo, tertius æque craſſus cum primo ex chalybe: an
non premet Aër elaſticus hos omnes vi eadem? habent enim
ſuperficiem eandem, habent poros anguſtiores, quam quos Aër
perrepere aut ingredi poteſt, adeoque vi eadem prementur, &