Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
341 39
342 40
343 41
344 42
345 43
346 44
347 45
348 46
349 47
350 48
351 49
352 50
353 51
354 52
355 53
356 54
357 55
358 56
359 57
360 58
361 59
362 60
363 61
364 62
365 63
366 64
367 65
368 66
369 67
370 68
< >
page |< < (155) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1178" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s29366" xml:space="preserve">
              <pb o="155" file="0457" n="457" rhead="LIBER QVARTVS."/>
            ducatur linea d lad centrum uiſus à centro baſis pyramidis:</s>
            <s xml:id="echoid-s29367" xml:space="preserve"> & ducanturlineæ d b & d a contingen
              <lb/>
            tes circulũ, qui eſt baſis coni, in pũctis b & a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29368" xml:space="preserve"> & ducãtur à uertice pyra
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0457-01" xlink:href="fig-0457-01a" number="505">
                <variables xml:id="echoid-variables485" xml:space="preserve">g l a z i b e d</variables>
              </figure>
            midis lineæ lõgitudinis coni, quæ ſint g a & g b:</s>
            <s xml:id="echoid-s29369" xml:space="preserve"> ergo p̀er ea, quæ pri-
              <lb/>
            us in pręcedẽtibus dicta ſunt, ſuperficies g a b uidetur ſub oculo d:</s>
            <s xml:id="echoid-s29370" xml:space="preserve"> &
              <lb/>
            eſt minorhemiconio.</s>
            <s xml:id="echoid-s29371" xml:space="preserve"> Appropinquet aũt oculus, & fiat in pũcto e:</s>
            <s xml:id="echoid-s29372" xml:space="preserve"> du
              <lb/>
            canturq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s29373" xml:space="preserve"> lineæ e z, e i cõtingentes circulũ, qui eſt baſis coni:</s>
            <s xml:id="echoid-s29374" xml:space="preserve"> & à uerti
              <lb/>
            ce coni cõtinuẽtur lineæ g z & g i.</s>
            <s xml:id="echoid-s29375" xml:space="preserve"> Videbitur itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s29376" xml:space="preserve"> ab uno oculo exi-
              <lb/>
            ſtente in puncto e portio ſuperficiei conicæ, quæ eſt g z i minor por-
              <lb/>
            tione g a b.</s>
            <s xml:id="echoid-s29377" xml:space="preserve"> Videtur autẽ apparere maior portiõe g a b propter maio-
              <lb/>
            ritatẽ anguli z e i ſupra angulum a d b.</s>
            <s xml:id="echoid-s29378" xml:space="preserve"> Ethoc eſt propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s29379" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1180" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head935" xml:space="preserve" style="it">87. Lineis à centro uiſus ad baſim coni cõtingenter ductis, & à
            <lb/>
          punctis contactuum ductis lineis logitudinis coni: ſi in cõmuni ſe-
            <lb/>
          ctione ſuperficierum per eaſdem line as & per cẽtrum oculi produ-
            <lb/>
          ctarum uiſus cono appropin quet: eadẽ portio ſuperficiei conicæ ui-
            <lb/>
          debitur, quæ prius, & eiuſdem quantitatis apparebit. Eucli-des 33th. opt.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s29380" xml:space="preserve">Eſto conus, cuius baſis ſit circulus b z g:</s>
            <s xml:id="echoid-s29381" xml:space="preserve"> & uertex eius punctũ a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29382" xml:space="preserve">
              <lb/>
            axis quoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s29383" xml:space="preserve"> ſit a h:</s>
            <s xml:id="echoid-s29384" xml:space="preserve"> centrumq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s29385" xml:space="preserve"> oculi ſit d:</s>
            <s xml:id="echoid-s29386" xml:space="preserve"> & ducantur per 17 p 3 lineæ à
              <lb/>
            centro uilus d contingentes circulũ b z g, quæ ſint d z & d g.</s>
            <s xml:id="echoid-s29387" xml:space="preserve"> Et quo-
              <lb/>
            niam hoc fit ex hypotheſi:</s>
            <s xml:id="echoid-s29388" xml:space="preserve"> tũc patet per 16 p 3 & 2 p 11, quoniã centrũ
              <lb/>
            uiſus eſt in ſuperficie baſis coni uiſi.</s>
            <s xml:id="echoid-s29389" xml:space="preserve"> Et ducátur à punctis contactuũ
              <lb/>
            z & g duæ lineæ longitudinis per coni uerticẽ punctũ a, quæ ſint z a
              <lb/>
            & g a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29390" xml:space="preserve"> quod fiet per 101 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s29391" xml:space="preserve"> 1 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s29392" xml:space="preserve"> & à centro uiſus puncto d ad uerti-
              <lb/>
            cem coni punctũ a ducatur linea d a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29393" xml:space="preserve"> & ducátur duæ ſuperficies, una
              <lb/>
            per lineas d g & g a, alia uerò per lineas d z & z a.</s>
            <s xml:id="echoid-s29394" xml:space="preserve"> Et quoniá eę ſuper-
              <lb/>
            ficies cõcurrũtin centro uiſus d & in uertice conia:</s>
            <s xml:id="echoid-s29395" xml:space="preserve"> erit ipſarũ com-
              <lb/>
            munis ſectio linea a d per 1 p 11 & per 19 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s29396" xml:space="preserve"> 1 huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s29397" xml:space="preserve"> Dico, quòd ſi ocu.</s>
            <s xml:id="echoid-s29398" xml:space="preserve">
              <lb/>
            lus appropinquet cono ſecundum lineam d a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29399" xml:space="preserve"> non uidebitur maior
              <lb/>
            conicæ ſuperficiei portio nũc quàm prius, oculo in puncto d exiſtente.</s>
            <s xml:id="echoid-s29400" xml:space="preserve"> Sit enim, ut approximando
              <lb/>
            ipſrcono perueniat in punctum e lineæ d a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29401" xml:space="preserve"> & ducantur à puncto e lineę æquidiſtantes lineis d g &
              <lb/>
            d z a d ſuperficiẽ coni uiſam:</s>
            <s xml:id="echoid-s29402" xml:space="preserve"> hę eruntergo neceſſariò
              <lb/>
            cõtingẽtes aliquẽ circulũ coni ęquidiſtátẽ baſi b z g:</s>
            <s xml:id="echoid-s29403" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0457-02" xlink:href="fig-0457-02a" number="506">
                <variables xml:id="echoid-variables486" xml:space="preserve">a e c d z h b g</variables>
              </figure>
            ergo neceſſariò cadent in aliqua puncta linearum a z
              <lb/>
            & a g:</s>
            <s xml:id="echoid-s29404" xml:space="preserve"> ideo quòd illæ ſecant proportionaliter baſim
              <lb/>
            coni, & oẽs circulos ei æ quidiſtátes:</s>
            <s xml:id="echoid-s29405" xml:space="preserve"> quoniá ſecundũ
              <lb/>
            lineas illas terminatur uiſus, & ſecundũ illas ſuperfi
              <lb/>
            cies contingẽtes terminatur uiſio circulorũ.</s>
            <s xml:id="echoid-s29406" xml:space="preserve"> Si enim
              <lb/>
            dicatur, quòd illæ lineę contingentes aliquẽ dictorũ
              <lb/>
            circulorũ ductæ à puncto e, cadant extra lineas a z &
              <lb/>
            a g, cũ lineæ à pũcto e in lineas a z & a g ductæ termi-
              <lb/>
            nentuiſum, & ſimiliter illæ cõtingentes terminẽt ui-
              <lb/>
            ſum:</s>
            <s xml:id="echoid-s29407" xml:space="preserve"> ſequetur uel lineas radiales eſſe refractas in me-
              <lb/>
            dio unius diaphani:</s>
            <s xml:id="echoid-s29408" xml:space="preserve"> quod eſt cõtra ea, quæ demõſtra
              <lb/>
            ta ſuntper 44 & ſequẽtes ſecũdi huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s29409" xml:space="preserve"> uel ſequetur
              <lb/>
            lineas radiales eſſe curuas:</s>
            <s xml:id="echoid-s29410" xml:space="preserve"> quod eſt cõtra 1 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s29411" xml:space="preserve"> 2 hu-
              <lb/>
            ius:</s>
            <s xml:id="echoid-s29412" xml:space="preserve"> uel ſequetur duas rectas lineas ſuperficiẽ inclu-
              <lb/>
            dere:</s>
            <s xml:id="echoid-s29413" xml:space="preserve"> quod eſt impoſsibile.</s>
            <s xml:id="echoid-s29414" xml:space="preserve"> Cadent ergo dictę lineæ
              <lb/>
            pertingentes ad ſuperficiẽ conicã ductæ à puncto e
              <lb/>
            ιn lineas a z & a g:</s>
            <s xml:id="echoid-s29415" xml:space="preserve"> cadant ita q;</s>
            <s xml:id="echoid-s29416" xml:space="preserve"> in ipſarũ duo puncta,
              <lb/>
            quę ſinti & c, & ſint lineę e i & e c.</s>
            <s xml:id="echoid-s29417" xml:space="preserve"> Quia ergo angulus
              <lb/>
            c e ι eſt æ qualis angulo g d z per 10 p 11, ſicut & anguli
              <lb/>
            cõtenti ſub lineis c i & g z, quoniã oẽs illi anguli con-
              <lb/>
            tinentur ſub lineis æquidiſtantibus angulariter con-
              <lb/>
            runctis, patet per 20 huius uerum eſſe quod proponi
              <lb/>
            tur.</s>
            <s xml:id="echoid-s29418" xml:space="preserve"> Et quia ubicunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s29419" xml:space="preserve"> uiſus in linea d a ponitur, ſemper anguli ad uiſum ſunt æ quales per 10 p 11, pa-
              <lb/>
            làm ergo eſt propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s29420" xml:space="preserve"> Et hocidem ſuo modo in ambobus poteſt uiſibus demonſtrari.</s>
            <s xml:id="echoid-s29421" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1182" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head936" xml:space="preserve" style="it">88. Eleuato uiſu, reſpectu ſuperficiei conicæ: maius erit, quod uidetur, uidebitur autem mi-
            <lb/>
          nus uideri: depreſſo uerò uiſu, minus erit quod uidebitur, ſed apparebit maius prius uiſo. Eu-
            <lb/>
          clides 34th. optico.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s29422" xml:space="preserve">Eſto conus, cuius baſis circulus b g:</s>
            <s xml:id="echoid-s29423" xml:space="preserve"> & uertex punctus a:</s>
            <s xml:id="echoid-s29424" xml:space="preserve"> & ducantur lineæ longitudinis, quæ
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>