Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
< >
page |< < (447) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1506" type="section" level="1" n="359">
          <pb o="447" file="0463" n="463"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1507" type="section" level="1" n="360">
          <head xml:id="echoid-head373" xml:space="preserve">GNOMONICES</head>
          <head xml:id="echoid-head374" xml:space="preserve">LIBER QVINTVS.</head>
          <figure number="305">
            <image file="0463-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0463-01"/>
          </figure>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1508" type="section" level="1" n="361">
          <head xml:id="echoid-head375" style="it" xml:space="preserve">AVCTORE</head>
          <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1509" type="section" level="1" n="362">
          <head xml:id="echoid-head376" xml:space="preserve">CHRISTOPHORO CLAVIO BAMBERGENSI
            <lb/>
          SOCIETATIS IESV.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s29216" xml:space="preserve">QVONIAM plerique, qui parum ſunt exercitati in ducendis
              <lb/>
            lineis perpendicularibus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s29217" xml:space="preserve">parallelis, quarum frequentiffi-
              <lb/>
            mus vſus eſt in horologiorum deſcriptionibus, quas ſuperiori-
              <lb/>
            bus libris tradidimus, difficultate rei perterriti diffidunt, ſe poſ-
              <lb/>
            ſe aliquando horologium aliquod ſine errore delineare, quod
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-02" xlink:href="note-0463-02a" xml:space="preserve">20</note>
            putent, fieri non poſſe, vt in tot perpendicularibus lineis, pa-
              <lb/>
            rallelisque occultis ducendis, quæ ad rectam horologii deſcri-
              <lb/>
            ptionem requiruntur, errorem aliquem non committant; </s>
            <s xml:id="echoid-s29218" xml:space="preserve">vi-
              <lb/>
            ſum eſt hoc libro viam, ac rationem præſcribere, qua quiuis,
              <lb/>
            qui vel mediocriter in tabula ſinuum verſatus ſit, proprio Marte ſibi tabulas quaſ-
              <lb/>
            dam poffit ſupputare, ex quibus deinde horas cuiuſcunque generis ſine moleſtia
              <lb/>
            vlla, laboreve in quocunque plano propoſito deſcribere queat, ad datam etiam ſty-
              <lb/>
            li magnitudinem quamcunque. </s>
            <s xml:id="echoid-s29219" xml:space="preserve">Negare enim non poſſum, perdifficile eſſe, ne di-
              <lb/>
            cam, fieri omnino non poſſe, vt in tanta multitudine occultarum linearum perpen
              <lb/>
            dicularium, atque parallelarum in nullum errorem labatur quis, etiamſi ea in re
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-03" xlink:href="note-0463-03a" xml:space="preserve">30</note>
            diu, multumq́ue ſeſe exercuerit. </s>
            <s xml:id="echoid-s29220" xml:space="preserve">Quod in deſcriptione horarum per tabulas, quas
              <lb/>
            iam iam ſupputabimus, contingere tam facile non poteſt, vt ex ſequentibus fiet
              <lb/>
            perſpicuum.</s>
            <s xml:id="echoid-s29221" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1511" type="section" level="1" n="363">
          <head xml:id="echoid-head377" xml:space="preserve">PROBLEMA 1. PROPOSITIO 1.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s29222" xml:space="preserve">ALTITVDINEM Solis ſupra quemcunque circulum maxi-
              <lb/>
            mum ſphærę pro ſingulis horis inueſtigare.</s>
            <s xml:id="echoid-s29223" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s29224" xml:space="preserve">QVA ratione altitudo Solis ſupra Horizontem ex data hora ſit ſupputanda, abundè
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-04" xlink:href="note-0463-04a" xml:space="preserve">40</note>
            docuimus propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29225" xml:space="preserve">36. </s>
            <s xml:id="echoid-s29226" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s29227" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s29228" xml:space="preserve">nunc eandem inquiremus ſupra quemcunque circulũ
              <lb/>
            maximum, qui ab Horizonte differat, hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s29229" xml:space="preserve">Primum quæratur, per propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s29230" xml:space="preserve">29. </s>
            <s xml:id="echoid-s29231" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s29232" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s29233" xml:space="preserve">altitudo poli ſupra circulum propoſitum: </s>
            <s xml:id="echoid-s29234" xml:space="preserve">Deinde ad hanc altitudinem
              <lb/>
            altitudo Solis meridiana, eiuſdemq́ue depreſſio inueniatur, vt in ſcholio huius
              <lb/>
            propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29235" xml:space="preserve">docebimus, ſumaturq́ue dimidium rectæ compoſitæ ex ſinu dictæ altitu-
              <lb/>
            dinis meridianæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s29236" xml:space="preserve">ſinu depreſſionis meridianæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29237" xml:space="preserve">Poſtremo diſtantia Solis à Meridiano circulo
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0463-05" xlink:href="note-0463-05a" xml:space="preserve">Diſtantia Solis
                <lb/>
              à Meridiano
                <lb/>
              proprio cuiuſ-
                <lb/>
              cunque circuli
                <lb/>
              maximi qua at
                <lb/>
              te exploretut.</note>
            proprio dati circuli maximi, hoc eſt, à circulo per polos mundi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s29238" xml:space="preserve">per polos circuli propoſiti du-
              <lb/>
            cto, inſtar Meridiani, inueſtigetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s29239" xml:space="preserve">Quam ita inueniemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s29240" xml:space="preserve">In circulis, ad quorum plana Meridia-
              <lb/>
            nus Horizontis rectus eſt, qualis eſt Verticalis circulus proprie dictus, circulus horę 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s29241" xml:space="preserve">à meridie,
              <lb/>
            vel media nocte. </s>
            <s xml:id="echoid-s29242" xml:space="preserve">cui horologium polare æquidiſtat, Æquator, & </s>
            <s xml:id="echoid-s29243" xml:space="preserve">circulus ad Horizontem incli-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-06" xlink:href="note-0463-06a" xml:space="preserve">50</note>
            natus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s29244" xml:space="preserve">ad Meridianum rectus, ſumitur diſtantia à Meridiano, vt in Horizonte docuimus ad
              <lb/>
            initium propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29245" xml:space="preserve">36. </s>
            <s xml:id="echoid-s29246" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s29247" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s29248" xml:space="preserve">quia Meridianus Horizontis eſt etiã illorum circulorum Meridianus, vt
              <lb/>
            patet. </s>
            <s xml:id="echoid-s29249" xml:space="preserve">In aliis autem circulis explorandum prius erit per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29250" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s29251" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s29252" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s29253" xml:space="preserve">quanta ſit inclinatio
              <lb/>
            proprii Meridiani cuiuſque illorum ad Meridianum Horizontis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s29254" xml:space="preserve">in quam partem proprius il-
              <lb/>
            le Meridianus vergat, hoc eſt, an in ortũ, occaſumve à Meridiano Horizontis recedat; </s>
            <s xml:id="echoid-s29255" xml:space="preserve">quod qui-
              <lb/>
            dem facile percipiemus ex ſitu poli circuli maximi propoſiti, vt in lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s29256" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s29257" xml:space="preserve">docuimus propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29258" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s29259" xml:space="preserve">13.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s29260" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s29261" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s29262" xml:space="preserve">Hac enim re perſpecta, difficile non erit, quantam diſtantiã à proprio Meridiano propoſiti
              <lb/>
            circuli habeat Sol qualibet hora, cognoſcere. </s>
            <s xml:id="echoid-s29263" xml:space="preserve">Nam ſi Meridianus proprius circuli maximi propo-
              <lb/>
            ſiti à Meridiano Horizontis in ſumpto hemiſpherio recedat in ortum, ſumenda erit diſtantia
              <lb/>
            Solis à meridie, vt ad initium propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s29264" xml:space="preserve">36. </s>
            <s xml:id="echoid-s29265" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s29266" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s29267" xml:space="preserve">ſcripſimus, ad quam ſi fuerit poſt meridiem, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>