464450INTRODUCTIO AD COHÆRENTIAM
fodina 250.
pedes alta, ex quâ carbones hærentes in terra molli ef-
fodiebantur; cur hæc terra æquali pondere ac carbones compreſſa,
non in firmam maſſam concreverat? Sæpe Ferrum deprehenditur
in gleba ad terræ ſuperficiem: ecce igitur ex profunda fodina e-
rutam terram mollem, ex ſuperficie Terræ metallum cohærentiſſi-
mum: Sed an Ferrum aliudve metallum ex profundiori fodinæ parte
effoſſum eſt durius, eo quod ex parte ſuperiori elicitur? nec hoc
comprobat experientia: præterea Mercurius ex profundis fodinis
colligitur fluidus, in his tamen valde compreſſus fuit ab ingentibus
impoſitis montibus.
fodiebantur; cur hæc terra æquali pondere ac carbones compreſſa,
non in firmam maſſam concreverat? Sæpe Ferrum deprehenditur
in gleba ad terræ ſuperficiem: ecce igitur ex profunda fodina e-
rutam terram mollem, ex ſuperficie Terræ metallum cohærentiſſi-
mum: Sed an Ferrum aliudve metallum ex profundiori fodinæ parte
effoſſum eſt durius, eo quod ex parte ſuperiori elicitur? nec hoc
comprobat experientia: præterea Mercurius ex profundis fodinis
colligitur fluidus, in his tamen valde compreſſus fuit ab ingentibus
impoſitis montibus.
4°.
Cohærentia partium eſt vis manens inter corporum partes,
quæ non niſi per vim oppoſitæ directionis ſuperari poteſt, uti liquet
in corporum diſſolutione: ſed ex hac Hypotheſi non ſequitur ul-
la vis inter partes corporum, ſive interna, ſive externa, neque
etiam ullarum virium in ea fit mentio.
quæ non niſi per vim oppoſitæ directionis ſuperari poteſt, uti liquet
in corporum diſſolutione: ſed ex hac Hypotheſi non ſequitur ul-
la vis inter partes corporum, ſive interna, ſive externa, neque
etiam ullarum virium in ea fit mentio.
Sed an non veroſimilior evadet, ſi addamus corpora cohærere
ob implexam partium texturam, accedentem prioribus? conceda-
mus corpora majora ita aliquando cohærere, quæſo quomodo cor-
puſcula minima cohærebant, an minima etiam uncis ramiſve ſunt
donata? ſi hoc, quomodo tum ſunt minima? cum ipſi unci par-
tes diſtinctæ ſunt, ſed ſupra de his egimus,
ob implexam partium texturam, accedentem prioribus? conceda-
mus corpora majora ita aliquando cohærere, quæſo quomodo cor-
puſcula minima cohærebant, an minima etiam uncis ramiſve ſunt
donata? ſi hoc, quomodo tum ſunt minima? cum ipſi unci par-
tes diſtinctæ ſunt, ſed ſupra de his egimus,
Quas difficultates cum ſenſerint maturioris judicii Viri, arbitrati
ſunt mutuum ſuperficierum contactum additum hiſce tanquam
cauſam remotam, Cohærentiæ cauſas eſſe: verum ſupra probavi-
mus ex ejuſmodi contactu non oriri ullam vim, qua corpora co-
hæreant, ſive enim ſe contingant, quæ ſibi imponuntur, ſive ſe-
orſum exſtent, ad unum ab alio ſeparandum valet eadem potentia,
quæ ad corpus æque magnum & ſeorſim poſitum dimovendum po-
ſtulatur: unde nec hoc modo opinioni pondus accedit.
ſunt mutuum ſuperficierum contactum additum hiſce tanquam
cauſam remotam, Cohærentiæ cauſas eſſe: verum ſupra probavi-
mus ex ejuſmodi contactu non oriri ullam vim, qua corpora co-
hæreant, ſive enim ſe contingant, quæ ſibi imponuntur, ſive ſe-
orſum exſtent, ad unum ab alio ſeparandum valet eadem potentia,
quæ ad corpus æque magnum & ſeorſim poſitum dimovendum po-
ſtulatur: unde nec hoc modo opinioni pondus accedit.
Examinatis Philoſophorum opinionibus, reſtat ut probemus Co-
hærentiam ſolidorum pendere â vi internâ: Demonſtravimus ſolida
tantum cohærere virium ope, vires autem ſunt externæ, vel in-
ternæ; quæcunque vires externæ aſſignatæ fuerunt, aut non dan-
tur, aut quæ dantur non ſufficiunt exponendis phænomenis Cohæ-
rentiæ ut fuſe ſupra evictum eſt, reſtantigitur tantum vires internæ.
hærentiam ſolidorum pendere â vi internâ: Demonſtravimus ſolida
tantum cohærere virium ope, vires autem ſunt externæ, vel in-
ternæ; quæcunque vires externæ aſſignatæ fuerunt, aut non dan-
tur, aut quæ dantur non ſufficiunt exponendis phænomenis Cohæ-
rentiæ ut fuſe ſupra evictum eſt, reſtantigitur tantum vires internæ.
Quomodo autem vires internas dari cognovimus;
non