4727DE ARCHITEC. LIB. I.&
contra Appionem primo libro, Properti{us} libro tertio, Euſebi{us} præparationis
Euangelicæ libro IX. & in Chronicis, D. Augustin{us} libris de ciuitate Dei XVI.
& XVIII. Iustin{us} libro primo, Ammian{us} libro XXIII. Dionyſi{us} libro de
orbis ſitu, & Martialis libro nono.
Euangelicæ libro IX. & in Chronicis, D. Augustin{us} libris de ciuitate Dei XVI.
& XVIII. Iustin{us} libro primo, Ammian{us} libro XXIII. Dionyſi{us} libro de
orbis ſitu, & Martialis libro nono.
De diuiſione operum, quæ intra muros ſunt, et eorum diſpo-
ſitione, vt ventorum noxij flat{us} vitentur.# CAP. # VI.
ſitione, vt ventorum noxij flat{us} vitentur.# CAP. # VI.
MOENIBVS circundatis, ſequuntur intra murum
arearum diuiſiones, platearumq́, & angiportuum, ad
cœli regionem directiones. Dirigentur hæc autem re-
ctè, ſi excluſi erunt ex angiportis venti prudenter, qui
ſi frigidi ſunt, lædunt, ſi calidi, vitiant, ſihumidi no-
cent. Quare vitandum videtur hoc vitium, & aduer-
tendum ne fiat, quod in multis ciuitatibus vſu ſolet euenire, quemadmo-
dum in inſula Lesbo oppidum Mytilene magnificenter eſt ædificatum
& eleganter, ſed poſitum non prudenter. In qua ciuitate Auſter cum flat,
homines ægrotant, cum Corus, tuſsiunt, cum Septentrio, reſtituuntur in
ſalubritatem: ſed in angiportis & plateis non poſſunt conſiſtere, propter
vehementiam frigoris. Ventus autem eſt aëris fluens vnda, cum incerta
motus redundantia. Naſcitur cum feruor offendit humorem, & impetus
feruoris exprimit vim ſpiritus flantis. Id autem verum eſſe, ex æolipylis
æreis licet aſpicere, & de latentibus cœli rationibus, artificioſis rerum in-
uentionibus, diuinitatis exprimere veritatem. Fiunt enim æolipylæ
æreæ, cauæ, hæ habent punctum anguſtiſsimum, quo aquæ inſunduntur,
collocanturq́ ad ignem, & antequam caleſeant, non habent vllum ſpiri-
tum, ſimul ac autem feruere ceperint, efficiunt ad ignem vehementem
flatum. Ita ſcire & iudicare licet, è paruulo breuiſsimoq́ ſpectaculo, de
magnis & immanibus cœli ventorumq́ naturæ rationibus. Venti enim
ſiexcluſi fuerint, non ſolum efficient corporibus valentibus locum ſalu-
brem, ſed etiam ſi qui morbi ex alijs vitijs forte naſcentur, qui in cæteris
ſalubribus locis habent curationes medicinæ contrariæ, in his propter
temperaturam excluſionis ventorum, expeditius curabuntur. Vitia au-
tem ſunt, quæ difficulter curantur, in regionibus quæ ſunt ſuprà ſcriptæ,
hæc, grauitudo, arthritis, tuſsis, pleuritis, phthiſis, ſanguinis eiectio, & cæ-
tera quæ non detractionibus, ſed adiectionibus curantur. Hæcideo diffi-
culter medicantur, primum quòd ex frigoribus concipiuntur: deinde
quod defectis morbo viribus eorum, aër agitatus, ex ventorum agitatio-
nibus extenuatur, vnaq́; à vitioſis corporibus detrahit ſuccum, & efficit
ea exiliora. Contrà verò lenis & craſſus aër, qui perflatus non habet, ne
crebras redundantias, propter immotam ſtabilitatem adijciẽdo ad
arearum diuiſiones, platearumq́, & angiportuum, ad
cœli regionem directiones. Dirigentur hæc autem re-
ctè, ſi excluſi erunt ex angiportis venti prudenter, qui
ſi frigidi ſunt, lædunt, ſi calidi, vitiant, ſihumidi no-
cent. Quare vitandum videtur hoc vitium, & aduer-
tendum ne fiat, quod in multis ciuitatibus vſu ſolet euenire, quemadmo-
dum in inſula Lesbo oppidum Mytilene magnificenter eſt ædificatum
& eleganter, ſed poſitum non prudenter. In qua ciuitate Auſter cum flat,
homines ægrotant, cum Corus, tuſsiunt, cum Septentrio, reſtituuntur in
ſalubritatem: ſed in angiportis & plateis non poſſunt conſiſtere, propter
vehementiam frigoris. Ventus autem eſt aëris fluens vnda, cum incerta
motus redundantia. Naſcitur cum feruor offendit humorem, & impetus
feruoris exprimit vim ſpiritus flantis. Id autem verum eſſe, ex æolipylis
æreis licet aſpicere, & de latentibus cœli rationibus, artificioſis rerum in-
uentionibus, diuinitatis exprimere veritatem. Fiunt enim æolipylæ
æreæ, cauæ, hæ habent punctum anguſtiſsimum, quo aquæ inſunduntur,
collocanturq́ ad ignem, & antequam caleſeant, non habent vllum ſpiri-
tum, ſimul ac autem feruere ceperint, efficiunt ad ignem vehementem
flatum. Ita ſcire & iudicare licet, è paruulo breuiſsimoq́ ſpectaculo, de
magnis & immanibus cœli ventorumq́ naturæ rationibus. Venti enim
ſiexcluſi fuerint, non ſolum efficient corporibus valentibus locum ſalu-
brem, ſed etiam ſi qui morbi ex alijs vitijs forte naſcentur, qui in cæteris
ſalubribus locis habent curationes medicinæ contrariæ, in his propter
temperaturam excluſionis ventorum, expeditius curabuntur. Vitia au-
tem ſunt, quæ difficulter curantur, in regionibus quæ ſunt ſuprà ſcriptæ,
hæc, grauitudo, arthritis, tuſsis, pleuritis, phthiſis, ſanguinis eiectio, & cæ-
tera quæ non detractionibus, ſed adiectionibus curantur. Hæcideo diffi-
culter medicantur, primum quòd ex frigoribus concipiuntur: deinde
quod defectis morbo viribus eorum, aër agitatus, ex ventorum agitatio-
nibus extenuatur, vnaq́; à vitioſis corporibus detrahit ſuccum, & efficit
ea exiliora. Contrà verò lenis & craſſus aër, qui perflatus non habet, ne
crebras redundantias, propter immotam ſtabilitatem adijciẽdo ad
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib