Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Page concordance

< >
Scan Original
41 27
42 28
43 29
44 30
45 31
46 32
47 33
48 34
49 35
50 36
51 37
52 38
53 39
54 40
55 41
56 42
57 43
58 44
59 45
60 46
61 47
62 48
63 49
64 50
65 51
66 52
67 53
68 54
69 55
70 56
< >
page |< < (34) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div21" type="section" level="1" n="21">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s767" xml:space="preserve">
              <pb o="34" file="0048" n="48" rhead="DISSERTATIO"/>
            agunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s768" xml:space="preserve">hinc vires exeuntes forte ex ambobus, ſibique obviam
              <lb/>
            euntes, proportionem turbare poſſent: </s>
            <s xml:id="echoid-s769" xml:space="preserve">qua propter ſi haberem Mag-
              <lb/>
            netem unum activum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s770" xml:space="preserve">alium ſpoliatum omnibus viribus, mihi
              <lb/>
            ſpes quædam affulgebat detegendi melius virium proportionem, ve-
              <lb/>
            rum ejusmodi Magnes iners eſſe tantum poterat ferrum purum bo-
              <lb/>
            numque, recenter ex Igne extractum, quod nequaquam ulla vi Mag-
              <lb/>
            netica foret imbutum, non arreptum aut percuſſum forcipe ferreo, ſed
              <lb/>
            leniter & </s>
            <s xml:id="echoid-s771" xml:space="preserve">prudenter tractatum, ideoque me converti ad Experimenta
              <lb/>
            cum Magnete & </s>
            <s xml:id="echoid-s772" xml:space="preserve">ferro facienda, quæ in Capite deſcribam ſequente.</s>
            <s xml:id="echoid-s773" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s774" xml:space="preserve">Fui in hiſce Experimentis inſtituendis deſcribendisque ad tædium
              <lb/>
            usque prolixus, ſed non abſque ratione; </s>
            <s xml:id="echoid-s775" xml:space="preserve">fieri enim potuiſſet, ut in
              <lb/>
            uno deciperer, errorem autem agnoſcerem in altero: </s>
            <s xml:id="echoid-s776" xml:space="preserve">præterea quia
              <lb/>
            virium Magneticarum proportionem aliam aſſumſit Philoſophorum,
              <lb/>
            qui unquam extiterunt, princeps Iſacus Newtonus, non oportebat,
              <lb/>
            ut perfunctorie hoc negotium tractarem, paucisque contentus eſſem
              <lb/>
            Experimentis: </s>
            <s xml:id="echoid-s777" xml:space="preserve">Dixerat enim vir nunquam ſatis laudatus in Prine.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s778" xml:space="preserve">Philoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s779" xml:space="preserve">Lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s780" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s781" xml:space="preserve">Sect. </s>
            <s xml:id="echoid-s782" xml:space="preserve">13. </s>
            <s xml:id="echoid-s783" xml:space="preserve">prop. </s>
            <s xml:id="echoid-s784" xml:space="preserve">85. </s>
            <s xml:id="echoid-s785" xml:space="preserve">Si corporis attracti, ubi attra-
              <lb/>
            benti contiguum eſt, attractio longe fortior ſit, quam cum vel mi-
              <lb/>
            nimo intervallo ſeparatur ab invicem, vires particularum trabentis,
              <lb/>
            in receſſu corporis attracti, decreſcere in ratione plusquam duplicata
              <lb/>
            diſtantiarum a particulis: </s>
            <s xml:id="echoid-s786" xml:space="preserve">præterea in Lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s787" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s788" xml:space="preserve">prop. </s>
            <s xml:id="echoid-s789" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s790" xml:space="preserve">Corol. </s>
            <s xml:id="echoid-s791" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s792" xml:space="preserve">pag. </s>
            <s xml:id="echoid-s793" xml:space="preserve">
              <lb/>
            368. </s>
            <s xml:id="echoid-s794" xml:space="preserve">Hæc habet: </s>
            <s xml:id="echoid-s795" xml:space="preserve">vis gravit at is diverſi eſt generis a vi Magnetica,
              <lb/>
            nam attractio Magnetica non eſt ut materia attracta. </s>
            <s xml:id="echoid-s796" xml:space="preserve">Corpora ali-
              <lb/>
            qua magis trabuntur, alia minus, plurima non trabuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s797" xml:space="preserve">Et vis
              <lb/>
            Magnetica in uno & </s>
            <s xml:id="echoid-s798" xml:space="preserve">eodem corpore intendi poteſt & </s>
            <s xml:id="echoid-s799" xml:space="preserve">remitti, eſtque
              <lb/>
            nonnunquam longe major pro quantitate materiæ, quam vis gravi-
              <lb/>
            tatis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s800" xml:space="preserve">in receſſu a Magnete decreſcit in ratione diſtantiæ non du-
              <lb/>
            plicata, ſed fere triplicata, quantum ex craſſis quibusdam obſerva-
              <lb/>
            tionibus animadvertere potui. </s>
            <s xml:id="echoid-s801" xml:space="preserve">Utinam memoriæ prodita fuiſſent Ex-
              <lb/>
            perimenta, ex quibus Newtonus hæc collegit! forſitan enim Vir ſtu-
              <lb/>
            pendæ ſubtilitatis in Mathematicis diſciplinis methodum invenit ſepa-
              <lb/>
            randi attractiones a repulſionibus, quarum proportionem in diſtan-
              <lb/>
            tiæ ratione triplicata decreſcere deprehendit; </s>
            <s xml:id="echoid-s802" xml:space="preserve">ſed quia nihil de hac
              <lb/>
            re ulterius determinavit, nec rejicere, nec amplecti ejus ſententiam
              <lb/>
            poſſumus; </s>
            <s xml:id="echoid-s803" xml:space="preserve">ſi autem modo Experimenta noſtra conſulamus, tum vi-
              <lb/>
            res Magnetis attrahentes non in tam alta ratione diſtantiarum decreſ-
              <lb/>
            cere concluderemus.</s>
            <s xml:id="echoid-s804" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>