Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis
page |< < (29) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div35" type="section" level="1" n="35">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2653" xml:space="preserve">
              <pb o="29" file="049" n="49" rhead="DE ARCHITEC. LIB. I."/>
            directos ventos erunt conformatæ, ex aperto cœli ſpatio impetus ac fla-
              <lb/>
            tus frequens concluſus in faucibus angiportorum, vehementioribus viri-
              <lb/>
            bus peruagabitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2654" xml:space="preserve">Quas ob res conuertendæ ſunt ab regionibus vento-
              <lb/>
            rum directiones vicorum, vti aduenientes ad angulos inſularum fran-
              <lb/>
            gantur, repulſiq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2655" xml:space="preserve">diſsipentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2656" xml:space="preserve">Fortaſſe mirabuntur ij, qui multa vento-
              <lb/>
            rum nomina nouerunt, quod à nobis expoſitum ſit tantummodo octo eſ-
              <lb/>
            ſe ventos. </s>
            <s xml:id="echoid-s2657" xml:space="preserve">Si autem animaduerterint, orbis terræ circuitionem per ſolis
              <lb/>
            curſum & </s>
            <s xml:id="echoid-s2658" xml:space="preserve">gnomonis æquinoctialis vmbras, ex inclinatione cœli, ab Era-
              <lb/>
            coſthene Cyreneo, rationibus Mathematicis & </s>
            <s xml:id="echoid-s2659" xml:space="preserve">Geometricis methodis,
              <lb/>
            eſſe inuentam ducentorum quinquaginta duum milium ſtadiorum, quæ
              <lb/>
            fiunt paſſus ſemel & </s>
            <s xml:id="echoid-s2660" xml:space="preserve">tricies millies mille & </s>
            <s xml:id="echoid-s2661" xml:space="preserve">quingenties mille, buius au-
              <lb/>
            tem octaua pars, quàm ventus tenere videtur, eſt ter millies mille, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2662" xml:space="preserve">no-
              <lb/>
            ningenties trigeſies ſepties mille, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2663" xml:space="preserve">paſſus quingenti: </s>
            <s xml:id="echoid-s2664" xml:space="preserve">non debebunt mira-
              <lb/>
            ri, ſi in tam magno ſpatio vnus ventus vagando, inclinationibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s2665" xml:space="preserve">receſ-
              <lb/>
            ſionibus varietates mutatione flatus faciat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2666" xml:space="preserve">Itaque dextra & </s>
            <s xml:id="echoid-s2667" xml:space="preserve">ſiniſtra circa
              <lb/>
            Auſtrum, Euronotus & </s>
            <s xml:id="echoid-s2668" xml:space="preserve">Altanus flare ſolet. </s>
            <s xml:id="echoid-s2669" xml:space="preserve">Circa Aphricum, Libono-
              <lb/>
            tus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2670" xml:space="preserve">Subueſperus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2671" xml:space="preserve">Circa Fauonium, Argeſtes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2672" xml:space="preserve">certis temporibus
              <lb/>
            Eteſiæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s2673" xml:space="preserve">ad latera Cauri, Circius & </s>
            <s xml:id="echoid-s2674" xml:space="preserve">Corus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2675" xml:space="preserve">Circa Septentrionem, Thraſcias
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s2676" xml:space="preserve">Gallicus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2677" xml:space="preserve">Dextra ac ſiniſtra circa Aquilonem, Supernas & </s>
            <s xml:id="echoid-s2678" xml:space="preserve">Boreas. </s>
            <s xml:id="echoid-s2679" xml:space="preserve">Cir-
              <lb/>
            ca Solanum, Carbas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2680" xml:space="preserve">certo tempore Ornithiæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2681" xml:space="preserve">Euri verò medias partes
              <lb/>
            tenent: </s>
            <s xml:id="echoid-s2682" xml:space="preserve">in extremis, Cæcias & </s>
            <s xml:id="echoid-s2683" xml:space="preserve">Volturnus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2684" xml:space="preserve">Sunt autem & </s>
            <s xml:id="echoid-s2685" xml:space="preserve">alia plura no-
              <lb/>
            mina flatusq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2686" xml:space="preserve">ventorum, à locis, aut fluminibus, aut montium procellis
              <lb/>
            tracta. </s>
            <s xml:id="echoid-s2687" xml:space="preserve">Præterea auræ matutinæ, quas ſol cum emergit de ſubterranea
              <lb/>
            parte, verſando pulſat aëris humorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2688" xml:space="preserve">impetu ſcandendo trudens, ex-
              <lb/>
            primit aurarum antelucano ſpiritu flatus, quicum exorto ſole perman-
              <lb/>
            ſerint, Euri venti tenent partes. </s>
            <s xml:id="echoid-s2689" xml:space="preserve">Et ea re quòd ex auris procreatur, à Græ-
              <lb/>
            cis {συ}
              <unsure/>
            ρ{ος} videtur eſſe appellatus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2690" xml:space="preserve">Craſtinus quoque dies, propter auras
              <lb/>
            matutinas, ἄνρισμ fertur eſſe vocitatus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2691" xml:space="preserve">Sunt autem nonnulli, qui negant
              <lb/>
            Eratoſthenem veram menſuram orbis terræ potuiſſe colligere, quæ ſiue
              <lb/>
            eſt certa, ſiue non vera, non poteſt noſtra ſcriptura non veras habere ter-
              <lb/>
            minationes regionum, vnde ventorum ſpiritus oriuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2692" xml:space="preserve">Ergo ſi ita eſt,
              <lb/>
            tantum erit, vti non certam menſuræ rationem, ſed aut maiores impetus,
              <lb/>
            aut minores, habeant ſinguli venti. </s>
            <s xml:id="echoid-s2693" xml:space="preserve">Quoniam hæc à nobis ſunt breuiter
              <lb/>
            expoſita, vt facilius intelligantur, viſum eſt mihi in extremo volumine
              <lb/>
            formam, ſiue vti Græci χηματα dicunt, duo explicare: </s>
            <s xml:id="echoid-s2694" xml:space="preserve">vnum ita defor-
              <lb/>
            matum, vt appareat vnde certi ventorum ſpiritus oriantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s2695" xml:space="preserve">alterũ quem-
              <lb/>
            admodum ab impetu eorum, aduerſis directionibus vicorum & </s>
            <s xml:id="echoid-s2696" xml:space="preserve">platea-
              <lb/>
            rum, euitentur nocentes flatus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2697" xml:space="preserve">Erit autem in exæquata planicie centrum,
              <lb/>
            vbi eſt litera A, gnomonis autem antemeridiana vmbra, vbi eſt B, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2698" xml:space="preserve">ab
              <lb/>
            centro vbi eſt A, diducto circino ad id ſignum vmbræ, vbi eſt B, circum-
              <lb/>
            agatur linea rotundationis, repoſito autem gnomone vbiantea fuerat, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>