Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of Notes

< >
< >
page |< < (20) of 256 > >|
4920SECVNDVS. rũ naturæ poteſtatibus cõparata nõ ẽ põderoſa, Ita rigore naturali cõtẽta
nõ cito flectit{ur} ab onere, ſed directa ꝑmanet in cõtignatiõe, Sed ea ꝙ hẽt ĩ ſe
plus caloris, {quie}creat &
alit tarmitem, ab eo uitiat̃, Etiã ideo celeriter ac-
cẽdit{ur}, ꝙ q̃ ineſt in eo corꝑe raritas aeris patẽs accipit ignẽ, &
ita vehementẽ
ex ſe mittit flãmã, Ex ea ãt anteꝗ̃ ẽ exciſa, q̃ ꝑs ẽ ꝓxima terræ, ꝑ radices exci-
piẽs ex ꝓximitate humorẽ enodis &
liꝗda efficit{ur}, q̃ vero ẽ ſuꝑior, vehemẽ-
tia caloris eductis in aera ꝑ nodos ramis, p̃ciſa alte circiter pedes.
xx. & ꝑdo
lata ꝑꝑ nodatiõis duritiẽ dicit{ur} eẽ fuſterna, Ima ãt cũ exciſa q̃drifluuiis di-
ſparat{ur}, eiecto torulo ex eadẽ arbore ad ĩteſtina oꝑa cõparat{ur}, &
ſappinea vo
11ſappinus cat{ur}.
Cõtra uero q̃rcus terrenis prĩcipio℞ ſatietatib{us} abũdãs parũ hñs hu
moris &
aeris & ignis, cũ ĩ terrenis oꝑib{us}obruit{ur}, ĩfinitã hẽt æternitatẽ, ex eo
qd{us}cũ tãgit{ur} hũore nõ hñs foraminũ raritates, ꝑꝑ ſpiſſitatẽ nõ põt ĩ corꝑe re
cipere liquorẽ, ſed fugiẽs ab hũore reſiſtit, &
torq̃tur & efficit ĩ ꝗb{us}ẽ oꝑib{us},
ea rimoſa.
Eſcul{us}vero qd{us}ẽ oĩb{us} prĩcipiis tẽperata, hẽt ĩ ædificiis magnas uti
litates, ſed ea cũ ĩ hũore collocat{ur}, recipiẽs penit{us} ꝑ foramĩa liquorẽ eiecto ae
re &
igni oꝑatiõe hũidæ ptãtis vitiat{ur}. Cerr{us}, Suber, fagus ꝙ pariter hñt mi
xtionẽ hũoris &
ignis & terreni, aeris plurimũ, ꝑuia raritate hũores penit{us}
recipiẽdo celeriter marceſcũt.
Populus a lba & nigra item ſalix, tilia, vitex
ignis et aeris ſatiatæ at hũoris tꝑatæ, pa℞ terreni hñtes:
leuiori tẽꝑatura cõ
paratæ:
egregiã hẽre uidẽt{ur} ĩ vſu rigiditatẽ, Ergo cũ nõ ſint duræ terreni mix
tiõe ꝑꝑ raritatẽ ſũt cãdidæ, &
ĩ ſculpturis cõmodã p̃ſtãt tractabilitatẽ. Al-
nus ãt q̃ ꝓxĩa fluminũ ripis ꝓcreat{ur}, &
minĩe materies utilis videt{ur}, hẽt in ſe
egregias rõnes, etenĩ aere ẽ &
igni plurĩo tẽꝑata, nõ multũ terrẽo, humore
paulo, Ita ꝗa nõ nimis hẽt ĩ corꝑe hũoris, ĩ paluſtrib{us} locis ĩfra fũdamẽta
ædiſicio℞ palatiõib{us} crebre fixa recipiẽs ĩ ſe qd{us}min{us}hẽt ĩ corꝑe liquoris, per
manet ĩmortalis ad æternitatẽ, &
ſuſtinet ĩmania pondera ſtructuræ, & ſine
vitiis cõſeruat, Ita q̃ nõ põt extra terrã paulũ tp̃s durare, ea ĩ hũore obruta
ꝑmanet ad diuturnitatẽ, Eſt ãt maxĩe id cõſiderare rauẽnæ, ꝙ ibi oĩa oꝑa &

publica &
priuata ſub ſũdamẽtis ei{us} gñis hẽant palos. Vlm{us}uero & fraxi
nus maxĩos hñt hũores minimũ aeris &
ignis, terreni tẽꝑata mixtiõ e cõ-
paratæ, ſũt ĩ oꝑib{us} cũ fabricãt{ur} lẽtæ et ſub põdë ꝑꝑ hũoris abũdãtiã nõ hñt ri
gorẽ, ſed celeriter pãdãt, ſiml{us}ãt vetuſtate ſũt aridæ factæ aut ĩ agro ꝑſectæ, ꝗ
ĩeſt eis liquor ſtãtib{us}, emorit{ur}, fiũt duriores, &
ĩ cõmiſſuris et ĩ coagmẽtati
onibus ab lentitudine firmas recipiunt catenationes.
Item Carpinus ꝙ eſt
minima ignis &
terreni mixtione, aeris autem & humoris ſumma cõtinet{ur}
tẽperatura, nõ ẽfragilis, ſed hẽt vtiliſſimã tractabilitatẽ, Ita græci ꝙ ex ea
materia iuga iumẽtis cõparãt, qd{us}apud eos iuga:
ζνςὰ vocitãt{ur}, itẽ & eã ζν-
ςειαν appellãt.
Nõ min{us}ẽ admirãdũ de cup̃ſſu & pinu, ꝙ eæ hñtes hũoris
abũdantiã æquam cætero℞ mixtionẽ, ꝑꝑ humoris ſatietatẽ in oꝑibus ſo-
lẽt eẽ pãdæ, ſed in vetuſtatẽ ſine uitiis cõſeruant{ur}, ꝙ is liquor:
ꝗ ineſt penitus
in corꝑibus ea℞ hẽt amarũ ſaporẽ, ꝗꝑꝑ acritu dinẽ nõ patit{ur} penetrare

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index