Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of figures

< >
[81] a. arca ſtipi-tibus robu-ſteis & cate-nis incluſa. a
[82] a. pila.b. puluinusc. ſeſquipeda lis margo. a b c
[83] a. ſeptro du-plicis arcæ re latis tabulis.b. rota aqua- tia. a b
[84] a. Schema tri goni mundit uti organit quam ſambu cen, græci di, cunt.b. ſeptentrio nalis polus.c. orizon a b c
[85] Omnib{us} his cauædiis lat{us} unum apertũ reliquim{us}: ut pictura in tri-bus lateribus apparens: ui-deat eorum ĩterna deſcri-ptio.Cauædiũ tu- ſcanicum
[86] Cauædiũ co-rinthium
[87] Cauædiũ qd tetraſtylon dicitur
[88] Cauædiŭ qd' diſpluuiatũ dicitur.
[89] cauædiũ qd' teſtudinatũ appellatur.
[90] a. Lõgitudo partiũ: ꝗn q̃rũ tres ha bet latitudo ut ſit pportio ſuperbi parti-ens tertiasb. lõgitudo partiũ: trium q̃rũ duæ dan tur latitudi-ni ut ſit ppor tio ſeſꝗalterac. lõgitudo quãta eſt dia gonius q̃dra ti ex linea lati tudinis facti. a b c
[91] a. Veſtibulũb. atriumc. impluuiũ ex quo lumẽ atrio datur.d. periſtylũe. cauædiumf. tricliniũ :ce teræ ſunt cu-biculorũ & aliorũ mem-bro℞ deſcri-ptiones.g. pomaria ſiue ortus a b c d e f g
[92] a. œci ſche-ma.b. tricliniac. circuitiõesd. locus lecti & menſæ. a b c d
[93] Nobiliũ am-pliffimæ do-mus.a. ueſtibulũb. atriumc. periftyliũd. cauædiume. baſilicaf. locus tribu nalisg. exedrah. biblyothe cai. pinacotecak. porticusl. aula reli- qua ſunt cu-bicula: tricli-nia:& alia cõ clauiorum genera.m. horti ſiue pomarian. ubi ſiluæ platanones hyppodromi fieri poſſunt. a b c d e f g h i k l m n
[94] a. thiroreonb. hoſtiario℞ cellæ.c. equilia d. periſty lũe. proftas ſi- ue paraftasf. thalami & amphithala-mi.g. tricliniorũ uiriliũ locah. œci ſche- mai. triclinia mu liebriak. loca ſub di uo oīa: reliq̈ loca circa œci ſchema ſunt mulieri-bus deputata Quæ aũt ſũt circa porticũ ſũt cubicula & cellæ fami liaricæ. Deſcriptionẽ quæ gineco nitis dŕ feci: Aliă aũt quæ andronitis dŕ:p̃termiſiꝓ pter nimiam eius amplitu-dinem: quã margo cape-re commode nõ põt: & ut ſtudioſis ſu-as%B4partes reli querem. a b c d e f g h i k
[95] a. anterides ſiue eriſmæb. dentes ſer- ratim cõiũcti a b
[96] a. canalis a
[97] a. cum reliꝗs laterũ ſimili-bus nares ca naliũ ſunts a
[98] a. locus ad formã laco nicib. fornacula a b
[Figure 99]
[100] a. choroba tesb. libra aq̃riac. dioptra a b c
[101] a. caftellumb. triplex im miflariumc. fornix a b c
[102] a. triplex im mifſariumb. ſpecusc. caſtellum a b c
[103] Hæc figura cõis eſſe põt & fiſtulis : & tubulis tã fi-ctilib{us} q̈ ligne is: quibus ho die nonnulli utuntur: & ra tio utrorũ eſt facilis: q̄ tñ ampliori deſcriptiõe ī digerer: ſed hæc mõ ſatis uifa eſt.
[104] c. mortatiũa. Fiſtuca feu uectes ligneib. opus ſigni num c b a
[105] a. latera qua-drati pedum denũ: qui effi ciunt areæ ped. quadra-to℞. ioo.b. linea dia- gõia: ex qua ſi ducat̃ qua-dratum .b. c. d.e.id erit pe dum quadra torum ducẽ-torum. a b c d
[106] a. regula pe dum trium.b. regula pe- dũ quatuorc. regula pe dum qnd. quadratũ pedũ noueme. quadratũ pedũ ſexdecĩf. quadratũ pedũ uiginti quin e d b a c f
[107] a. cõtinet par tes tres ab ſũ-ma coaxatio ne ad imum libramentũb. ſcapus par tium ꝗn cu ius inclinatio iuſta ratione ꝑficit̃: gradi buſ ſatis cõ moda.c. partiũ qua tuor: dũ rece-dim{us} ab imo ppendiculo partiũ trium uſ ad calcẽ ſcapi.d. retractio graduũ: quæ (ſi. c. fuerit pe dũ ſexdeci) ea erit ped. i.e. altitudo graduum: ea-dem ratione erit unciarũ nouem. e d b a c
[Figure 108]
[109] a. cylindrusb. meſolabiũ a b
[110] a. circulus at ticus.b. urſa maiorc. perſeusd. aurigae. geminif. tropicus cã cri.g. cancer.h. leoi. linea ecli- pticæK. taurusl. gorgoneũm. canisn. oriono. linea æqui noctialis.p. hydraq. nauis at- gosr. eridanusſ. lepus.t. canis ſyri{us}u. tropicus capricorni In hac ſigura & in ſequẽti nõ oĩa q̃ de-ſcribit auctor facta ſunt: nã ad ea deſcri-benda ſphera ſolida opus eſſet:& hodi ernus horum uſus diuer-ſus eſt. a b c d e f g h i j k l m n o p q u
< >
page |< < of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div25" type="section" level="1" n="19">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1407" xml:space="preserve">
              <pb file="0050" n="50" rhead="LIBER"/>
            ne eas beſtiolas, quæ ſunt nocẽtes, Ideo q̃ ex his gñibus opera cõſtituũ
              <lb/>
            tur, ꝑmanẽt ad æternã diuturnitatẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1408" xml:space="preserve">Itẽ cedrus & </s>
            <s xml:id="echoid-s1409" xml:space="preserve">iuniperus eaſdẽ hñt uir-
              <lb/>
            tutes & </s>
            <s xml:id="echoid-s1410" xml:space="preserve">vtilitates, ſed quẽadmodũ ex cupreſſu & </s>
            <s xml:id="echoid-s1411" xml:space="preserve">pinu reſina, ſic ex cedro
              <lb/>
            oleũ qd{us} cedreũ dicit{ur}, naſcit{ur}, quo reliquæ res cũ ſunt vnctæ, (vti ẽt libri) a ti-
              <lb/>
            neis & </s>
            <s xml:id="echoid-s1412" xml:space="preserve">a cariæ nõ ledũt{ur}, Arbores ãt eius ſũt ſimiles cup̃ſſeæ foliaturæ, mate
              <lb/>
            ries vena directa, Epheſi in æde, ſimulacrũ Dianæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s1413" xml:space="preserve">ẽt lacunaria ex ea & </s>
            <s xml:id="echoid-s1414" xml:space="preserve">ibi
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1415" xml:space="preserve">in cæteris nobilibus phanis ꝑꝑ æternitatẽ ſunt facta, Naſcunt{ur} ãt hæ arbo-
              <lb/>
            res maxĩæ cretæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s1416" xml:space="preserve">aphricæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s1417" xml:space="preserve">nõnullis ſyriæ regiõibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1418" xml:space="preserve">Larix uero ꝗ nõ ẽ
              <lb/>
            not{us}niſi his mũicipibus, ꝗ ſũt circa ripã fluminis padi & </s>
            <s xml:id="echoid-s1419" xml:space="preserve">littora maris adria-
              <lb/>
            tici, nõ ſolũ ab ſucci vehemẽti amaritate ab carie aut a tinea nõ nocet{ur}, ſed ẽt
              <lb/>
            flãmã ex igninõ recipit, nec ipſe ꝑ ſe p̃t ardere, niſi (vti ſaxum in fornace ad
              <lb/>
            calcẽ coquẽdã) aliis lignis vrat{ur} nec tñ tũc flãmã recipit, nec carbonẽ remit-
              <lb/>
            tit, ſed lõgo ſpatio tarde cõburit{ur}, {quie} ẽ minima ignis & </s>
            <s xml:id="echoid-s1420" xml:space="preserve">aeris e principiis tem
              <lb/>
            ꝑatura, Hũore ãt & </s>
            <s xml:id="echoid-s1421" xml:space="preserve">terreno materia ſpiſſe ſolidata nõ hñs ſpatia foraminũ,
              <lb/>
            q̃ poſſit ignis penetrare reiicit eius vim, nec patitur ab eo ſibi cito noceri,
              <lb/>
            ꝑꝑ põdus ab aq̃ nõ ſuſtinet{ur}, ſed cũ portat{ur} aut ĩ nauibus, aut ſupra abie-
              <lb/>
            gnas rates collocat{ur}, Ea aũt materies quẽadmodũ ſit inuẽta ẽ cã cognoſcere.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1422" xml:space="preserve">Diuus Cæſar cũ exercitũ hũiſſet circa alpes, imꝑauiſſet municipiis p̃ſtare
              <lb/>
            cõmeatus, ibi eẽt caſtellũ munitũ, quod uocaret{ur} larignũ, tũc ꝗ in eo fue-
              <lb/>
            rũt, naturali munitiõe cõfiſi noluerũt imꝑio ꝑere, Ita imꝑator copias iuſ-
              <lb/>
            ſit admoueri, Erat aũt ante eius caſtelli portã turris ex hac materia alternis
              <lb/>
            trabibus trãſuerſis (vti pyra)inter ſe cõpoſita alte, vt poſſet de ſummo ſudi-
              <lb/>
            bus & </s>
            <s xml:id="echoid-s1423" xml:space="preserve">lapidibus accedẽtes repellere, Tũc vero cũ aĩaduerſum ẽ alia eos tela
              <lb/>
            p̃ter ſudes nõ habere, ne poſſe lõgius a muro ꝑꝑ põdus iaculari, imꝑatũ ẽ
              <lb/>
            faſciculos ex uirgis alligatos & </s>
            <s xml:id="echoid-s1424" xml:space="preserve">faces ardẽtes ad eã munitionẽ accedẽtes mie
              <lb/>
            tere, Ita celeriter milites cõgeſſerũt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1425" xml:space="preserve">Poſtꝗ̃ flãma circa illã materiã uirgas
              <lb/>
            cõprehendiſſet, ad cœlũ ſublata effecit opinionẽ, vti videret{ur} iã tota moles
              <lb/>
            cõcidiſſe, Cũ aũt ea ꝑ ſe extincta eſſet & </s>
            <s xml:id="echoid-s1426" xml:space="preserve">reꝗeta turriſ intacta apꝑuiſſet, ad-
              <lb/>
            mirãs Cæſar iuſſit extra telo℞ miſſionẽ eos circũuallari, Ita timore coacti
              <lb/>
            oppidani cũ ſe dedidiſſent, q̃ſitũ vnde eẽnt ea ligna q̃ ab igninõ læderent{ur},
              <lb/>
            Tũc ei demõſtrauerũt eas arbores, q̈rũ ĩ his locis maximæ ſũt copiæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1427" xml:space="preserve">ideo
              <lb/>
            id caſtellũ larignũ, itẽ materies larigna ẽ appellata, Hæc aũt ꝑ padũ rauẽnã
              <lb/>
            deportat{ur}, in colonia faneſtri, piſauri, anconæ, reliquiſ quæ ſunt in ea re-
              <lb/>
            gione, municipiis p̃betur, cuius materiei ſi eſſet facultas apportationibus
              <lb/>
            ad vrbem, maximæ haberent{ur} in ædiſiciis vtilitates, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1428" xml:space="preserve">ſi nõ in omnibus cer-
              <lb/>
            te tabulæ in ſubgrũdiis circũ inſulas ſi eſſent ex ea collocatæ, ab traiectioni-
              <lb/>
            bus incendiorũ ædificia periculo liberarent{ur}, ꝙ eæ nec flãmam nec carbonẽ
              <lb/>
            poſſunt recipere, nec facere ꝑ ſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s1429" xml:space="preserve">Sũt autem eæ arbores foliis ſimilibus pini,
              <lb/>
            materies earũ prolixa tractabilis ad inteſtinũ opus, non minus ꝗ̃ ſappinea,
              <lb/>
            habet reſinã liꝗdã mellis attici colore, quæẽt medet{ur} phthiſicis.</s>
            <s xml:id="echoid-s1430" xml:space="preserve">De ſingu
              <lb/>
            lis generibus, ꝗbus ꝓprietatibus e natura re℞ videant{ur} eẽ cõparatæ, ꝗbuſ</s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>