Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
31 11
32 12
33 13
34 14
35 15
36 16
37 17
38 18
39 19
40 20
41 21
42 22
43 23
44 24
45 25
46 26
47 27
48 28
49 29
50 30
51 31
52 32
53 33
54 34
55 35
56 36
57 37
58 38
59 39
60 40
< >
page |< < (31) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div105" type="section" level="1" n="33">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2125" xml:space="preserve">
              <pb o="31" file="0051" n="51" rhead="LIBER PRIMVS."/>
            los æquales illis, quos ordinatim applicatæ cum diametro Paraboles conſtituunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2126" xml:space="preserve">Multo magis conue-
              <lb/>
            niet hæc ratio conis Scalcnis, cum triangulum per axem ad coni baſim rectum eſt, quia tunc, ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2127" xml:space="preserve">7.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2128" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2129" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s2130" xml:space="preserve">Apoll. </s>
            <s xml:id="echoid-s2131" xml:space="preserve">ordinatim applicatæ ſunt ad diametrum Paraboles perpendiculares, quemadmodum in
              <lb/>
            cono recto, ita vt E H, ſit quoque axis Parabolæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s2132" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2133" xml:space="preserve">PRO hyperbolis verò oppoſitis demonſtranda ſunt duo alia lemmata, quæ omni cono tam recto,
              <lb/>
            quàm ſcaleno conucniunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2134" xml:space="preserve">quorum primum hoc eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2135" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div109" type="section" level="1" n="34">
          <head xml:id="echoid-head37" xml:space="preserve">LEMMA PRIMVM.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2136" xml:space="preserve">DATO cono, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2137" xml:space="preserve">diametro tranſuerſa Hyperbolarum oppoſitarum, inuenire
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0051-01" xlink:href="note-0051-01a" xml:space="preserve">10</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-02" xlink:href="note-0051-02a" xml:space="preserve">Inuentio late-
                <lb/>
              ris recti hyper-
                <lb/>
              bolarũ oppoſi-
                <lb/>
              tarum, quatũ
                <lb/>
              diameter tranſ-
                <lb/>
              uerſa in cono
                <lb/>
              data ſit.</note>
            latus rectum Hyperboles.</s>
            <s xml:id="echoid-s2138" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2139" xml:space="preserve">SIT datus conus A B C, in quo triangulum per axem A B C, producatur {q́ue} conus vnà
              <lb/>
            cum triangulo per axem ad verticem A, vt fiant duo coni A B C, A D E, ad verticem
              <lb/>
            A, coniuncti. </s>
            <s xml:id="echoid-s2140" xml:space="preserve">Secetur quoque vtraque ſuperficies conica plano non per verticem facien
              <lb/>
            te ſectiones F G H, I K L, quæ hyperbolæ ſunt oppoſitæ, ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2141" xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:id="echoid-s2142" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2143" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s2144" xml:space="preserve">Apallonij,
              <lb/>
            quarum diameter tranſuerſa communis F I, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2145" xml:space="preserve">la-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0051-01" xlink:href="fig-0051-01a" number="34">
                <image file="0051-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0051-01"/>
              </figure>
            tera recta æqualia. </s>
            <s xml:id="echoid-s2146" xml:space="preserve">Vtriuſque ergo lat{us} rectum
              <lb/>
            ita inueniem{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2147" xml:space="preserve">Per A, ducatur A M, ipſi F I,
              <lb/>
            parallela ſecans B C, in M; </s>
            <s xml:id="echoid-s2148" xml:space="preserve">fiat{q́ue} vt C M, altera
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0051-03" xlink:href="note-0051-03a" xml:space="preserve">20</note>
            parsbaſis, ad A M, ita A M, ad M N. </s>
            <s xml:id="echoid-s2149" xml:space="preserve">Rurſ{us}
              <lb/>
            fiat, vt M N, ad B M, alteram baſis partem, ita
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-04" xlink:href="note-0051-04a" xml:space="preserve">11. ſexti.</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-05" xlink:href="note-0051-05a" xml:space="preserve">12. ſexti.</note>
            F I, tranſuerſa diameter ad F O. </s>
            <s xml:id="echoid-s2150" xml:space="preserve">Dico F O, eſſe la-
              <lb/>
            tusrectum vtriuſque Hyperboles; </s>
            <s xml:id="echoid-s2151" xml:space="preserve">hoc eſt, eſſe re-
              <lb/>
            ctam, iuxta quam poſſunt ordinatim applicatæ ad
              <lb/>
            diametrum vtriuſque hyperboles. </s>
            <s xml:id="echoid-s2152" xml:space="preserve">Sit enim re-
              <lb/>
            ctangulum B C, contentum ſub baſis partibus B M,
              <lb/>
            M C; </s>
            <s xml:id="echoid-s2153" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2154" xml:space="preserve">ad M C, applicetur rectangulum C N, ſub
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0051-06" xlink:href="note-0051-06a" xml:space="preserve">30</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-07" xlink:href="note-0051-07a" xml:space="preserve">17. ſexti.</note>
            M C, M N, contentum, quod æquale erit quadrato
              <lb/>
            rectæ A M, propterea quòdtres rectæ M C, A M,
              <lb/>
            M N, continuè proportionales ſunt ex conſtructio-
              <lb/>
            ne: </s>
            <s xml:id="echoid-s2155" xml:space="preserve">erit{q́ue} B M N, vna linearecta, quòd duo an-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-08" xlink:href="note-0051-08a" xml:space="preserve">14. primi.</note>
            guli ad M, recti ſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s2156" xml:space="preserve">Quoniam igitur eſt, vt
              <lb/>
            M N, ad B M, ita F I, ad F O; </s>
            <s xml:id="echoid-s2157" xml:space="preserve">Vt autem M N, ad B M, ita eſt rectangulum C N, hoc est,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-09" xlink:href="note-0051-09a" xml:space="preserve">1. ſexti.</note>
            quadratum ex A M, ad rectangulum B C, ſub baſis partibus B M, M C, contentum; </s>
            <s xml:id="echoid-s2158" xml:space="preserve">erit
              <lb/>
            quoque vt quadratum ex A M, adrectangulum ſub B M, M C, ita tranſuerſa diameter
              <lb/>
            F I, ad rectam F O. </s>
            <s xml:id="echoid-s2159" xml:space="preserve">Eſt igitur F O, latus rectum hyperboles, ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2160" xml:space="preserve">12. </s>
            <s xml:id="echoid-s2161" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2162" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s2163" xml:space="preserve">Apollo-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0051-10" xlink:href="note-0051-10a" xml:space="preserve">40</note>
            nij, hoc eſt, Recta, iuxta quam poſſunt or dinatim applicatæ, &</s>
            <s xml:id="echoid-s2164" xml:space="preserve">c.</s>
            <s xml:id="echoid-s2165" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Quomodo
            <lb/>
          quarta pats ſub
            <lb/>
          diametro trãſ-
            <lb/>
          uerſa hyperbo-
            <lb/>
          les, & latere re-
            <lb/>
          cto cõprehenſi
            <lb/>
          applicetur ad
            <lb/>
          diametrũ trã
            <unsure/>
          ſ-
            <lb/>
          uerſam ex vtra-
            <lb/>
          que parte, ita vt
            <lb/>
          excedat figura
            <lb/>
          quadraata.</note>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div112" type="section" level="1" n="35">
          <head xml:id="echoid-head38" xml:space="preserve">LEMMA II.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2166" xml:space="preserve">QVARTAM partem rectanguli ſub diametro tranſuerſa Hyperboles, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2167" xml:space="preserve">late-
              <lb/>
            re recto comprehenſi ad tranſuerſam diametrum ex vtraque parte applicare, ita vt
              <lb/>
            excedatfigura quadrata.</s>
            <s xml:id="echoid-s2168" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2169" xml:space="preserve">POSITA eadem figura, reperiatur inter tranſuer ſam diametrum F I, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2170" xml:space="preserve">latus re-
              <lb/>
            ctum F O, media proportionalis A B, quæ bifariam ſecetur in C. </s>
            <s xml:id="echoid-s2171" xml:space="preserve">Erit igitur quadratum
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-12" xlink:href="note-0051-12a" xml:space="preserve">13. ſexti.</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0051-13" xlink:href="note-0051-13a" xml:space="preserve">50</note>
            ex A B, æquale rectangulo ſub F I, F O; </s>
            <s xml:id="echoid-s2172" xml:space="preserve">at que adeo quadratum ex A C, quod ex ſcholio
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-14" xlink:href="note-0051-14a" xml:space="preserve">17. ſexti.</note>
            propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2173" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s2174" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2175" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s2176" xml:space="preserve">Euclidis, quarta pars eſt quadrati ex A B, quartæ parti rectanguli ſub F I,
              <lb/>
            F O, æquale erit. </s>
            <s xml:id="echoid-s2177" xml:space="preserve">Huic igitur quadrato ex A C, applicabim{us} ad diametrum tranſuer ſam
              <lb/>
            F I, ex vtraque parte, æquale rectangulum excedens figura quadrata, hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s2178" xml:space="preserve">Diuiſa
              <lb/>
            recta F I, bifariam in D, fiat angulus rectus H K L, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2179" xml:space="preserve">recta H K, rectæ A C, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2180" xml:space="preserve">recta
              <lb/>
            K L, rectæ D I, æqualis, connectatur{q́ue} recta H L, quæ maior erit, quàm recta K L, hoc
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0051-15" xlink:href="note-0051-15a" xml:space="preserve">19. primi.</note>
            eſt, quàm D I, propterea quòd H L, maiori angulo opponatur, quàm K L. </s>
            <s xml:id="echoid-s2181" xml:space="preserve">Producta recta
              <lb/>
            F I, in vtramque partem, abſcindantur vtrinque ex D, rectæ D Q, D R, ipſi H L, æqua-
              <lb/>
            les. </s>
            <s xml:id="echoid-s2182" xml:space="preserve">Dico tam rectangulum ſub F Q, Q I, applicatum ad F I, excedens{q́ue} quadrato </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>