Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of contents

< >
[Item 1.]
[2.] M VITRVVII POLLIONIS DE ARCHITECTVRA LIBRI DECEM AD CAESAREM AVGVSTVM, * omnib{{us}} omnium editionib{us} longè emendatiores, collatis veterib{us} exemplis. ACCESSERVNT,
[3.] ADIECTA EST
[4.] LVGDVNI, APVD IOAN. TORNAESIVM. M. D. LII.
[5.] ILLVSTRISS. ET REVERENDISS. D. GEORGIO ARMAGNACIO, S. R. E. Cardinali, mecœnati, & patrono ſuo Gulielmus Philander Caſtilionius S.
[6.] FRANCISCO VA-LESIO REGI POTEN- TISSIMO ET CHRISTIA-NISSIMO GVLIELMVS PHILANDER CA-STILLIO-NIVS VICTORIAM.
[7.] AVTORES, QVOS IN HIS ANNOTATIONIBVS PHILAN- der, & ii per quos ipſe profecit, ſequuti ſunt, & citant. *
[8.] VITRVVII VITA EX IPSO OPERE PER PHILANDRVM COLLECTA. *
[9.] capitum M. Vitruuii Pollionis librorum decem de Archite-ctura. CAPITA PARIMI LIBRI.
[10.] CAPITA SECVNDI LIBRI.
[11.] CAPITA LIBRI TERTII.
[12.] CAPITA LIBRI QVARTI.
[13.] CAPITA LIBRI QVINTI.
[14.] CAPITA SEXTI LIBRI.
[15.] CAPITA SEPTIMI LIBRI.
[16.] CAPITA OCTAVI LIBRI.
[17.] CAPITA NONI LIBRI.
[18.] CAPITA DECIMI LIBRI.
[19.] LECTORI
[20.] VITRVVIO.
[21.] F. TIRLERIANVS AD LECTOREM.
[22.] IDEM.
[23.] M VITRVVII POLLIONIS DE ARCHI TECTVRA LIBER PRIMVS. * PRAEFATIO.
[24.] Quid ſit Architectura, & de Architectis inſtituendis. CAPVT PRIMVM.
[25.] GVLIELMI PHI-LANDRI, CASTILIONII, GALLI, CIVIS ROMANI in decem M. Vitruuij Pollionis de Architectura libros an-notationum liber primus. IN CAPVT I. ANNOTATIONES.
[26.] Ex quib{us} reb{us} Architectura constet. CAPVT II.
[27.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[28.] De partib{us} Architecturæ in priuatorum & publicorum ædificiorum distributionib{us}, & gnomonices & machi-nationis. # CAP. # III.
[29.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[30.] De electione locorum ſalubrium, & quæ obſint ſalubritati, & vnde lumina capiantur. # CAP. # IIII.
< >
page |< < (32) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div36" type="section" level="1" n="36">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2818" xml:space="preserve">
              <pb o="32" file="052" n="52" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
            aut angiportis, aut alteris cum alteris mixtis cinctum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2819" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2820" xml:space="preserve">Qui multa uentorum nomina nouerunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2821" xml:space="preserve">] In ventorum partitione
              <lb/>
            non ſatis inter autores conuenit, hebeti{us} alijs, alijs ratione nimis ſubtili & </s>
            <s xml:id="echoid-s2822" xml:space="preserve">conciſa
              <lb/>
            vtentib{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2823" xml:space="preserve">Veteres quatuor omnino ſeruauere, per totidem mundi partes, Solanum,
              <lb/>
            Austrum, Fauonium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2824" xml:space="preserve">Septentrionem. </s>
            <s xml:id="echoid-s2825" xml:space="preserve">Alij octo eſſe dicunt, Solanum, Eurum,
              <lb/>
            Austrum, Africum, Fauonium, Corum, Septentrionem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2826" xml:space="preserve">Aquilonem. </s>
            <s xml:id="echoid-s2827" xml:space="preserve">Sunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s2828" xml:space="preserve">
              <lb/>
            testimonio Plinij lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2829" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s2830" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s2831" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XLVII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s2832" xml:space="preserve">quib{us} viſum eſt duodecim eſſe, Subſola-
              <lb/>
            num, Vulturnum, Austrum, Africum, Fauonium, Corum, Septentrionem, Aquilo-
              <lb/>
            nem, Thraſciam, Cæciam, Phœniciam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2833" xml:space="preserve">Libonotum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2834" xml:space="preserve">Necdum finis. </s>
            <s xml:id="echoid-s2835" xml:space="preserve">Vitruui{us} vi-
              <lb/>
            ginti quatuor refert, Solanum Ornithi{as}, Cæciam, Eurum, Vulturnum, Euronotum,
              <lb/>
            Austrum, Altanum, Libonotum, Africum, Subueſperon, Argestem, Fauonium,
              <lb/>
            Eteſi{as}, Circium, Caurum, Corum, Thraſciam, Septentrionem, Gallicum, Superna-
              <lb/>
            tem, Aquilonem, Boream, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2836" xml:space="preserve">Carbam. </s>
            <s xml:id="echoid-s2837" xml:space="preserve">Si plura deſider{as}, legito Aristotelem lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2838" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            .
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2839" xml:space="preserve">Meteoron, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2840" xml:space="preserve">libro de mundo, ſi modò ei{us} eſt, Senecam Quæstionum natur alium
              <lb/>
            libro quinto, Aëtium libro tertio, Gellium, Vegetium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2841" xml:space="preserve">cæteros: </s>
            <s xml:id="echoid-s2842" xml:space="preserve">quoniam inter au-
              <lb/>
            tores in ventorum appellationib{us} aut flatib{us} non ſatis conuenit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2843" xml:space="preserve">hui{us} inſtituti
              <lb/>
            non eſt, alti{us} expendere quàm bene quiſque ſentiat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2844" xml:space="preserve">Quin mea ſententia nemo ho-
              <lb/>
            mo, qui ante hunc diem ſcripſit, cui{us} ædita ſit ſententia, abſit verbo inuidia, rem
              <lb/>
            acu tetigit.</s>
            <s xml:id="echoid-s2845" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2846" xml:space="preserve">Inuentam ducentorum quinquaginta duum millium ſtadio-
              <lb/>
            rum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2847" xml:space="preserve">] Hoc ita Plini{us} expreßit lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2848" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s2849" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s2850" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">CVIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s2851" xml:space="preserve">De menſura terræ loquens.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2852" xml:space="preserve">Vniuerſum autem hunc circuitum Eratoſthenes in omnium quidem literarum ſub-
              <lb/>
            tilitate, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2853" xml:space="preserve">in hac vtique præter cæteros ſolers, quem cunctis probari video, ducen-
              <lb/>
            torum quinquaginta duorum millium ſtadiûm prodidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s2854" xml:space="preserve">Quæ menſura Romana
              <lb/>
            computatione efficit trecenties quindecies centena millia paſſuum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2855" xml:space="preserve">Magna verò eſt
              <lb/>
            inter autores in terræ ambitu controuerſia, quibuſdam ſingulis cœli gradib{us} terræ
              <lb/>
            ſpatium quoddam ſtatuentib{us}, alijs mai{us}, minúſue reſpondere existimantib{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2856" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Nos quid cuique viſum eſt exponem{us}, ſed ita vt quod illi ſtadijs dixerint, millia-
              <lb/>
            rib{us} interpretemur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2857" xml:space="preserve">Milliare cum cæteris dico ſpatium octo ſtadiorum, id eſt mille
              <lb/>
            paſſuum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2858" xml:space="preserve">Stadium enim centum viginti quinque paſſ{us} continet. </s>
            <s xml:id="echoid-s2859" xml:space="preserve">Eratosthenes, vt
              <lb/>
            ab hoc exor diamur, milliaria ſtatuit ſupra triginta & </s>
            <s xml:id="echoid-s2860" xml:space="preserve">vnum millia, ducenta & </s>
            <s xml:id="echoid-s2861" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quinquaginta. </s>
            <s xml:id="echoid-s2862" xml:space="preserve">Siquidem rectè quis eum intelliget, nam Vitruui{us}, Plini{us}, Mar-
              <lb/>
            tian{us}, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2863" xml:space="preserve">Macrobi{us} ſupputant triginta millia & </s>
            <s xml:id="echoid-s2864" xml:space="preserve">quingenta. </s>
            <s xml:id="echoid-s2865" xml:space="preserve">Hipparch{us} ambi-
              <lb/>
            tum vult eſſe milliarium triginta quinque millium, ſexcentorum & </s>
            <s xml:id="echoid-s2866" xml:space="preserve">viginti
              <lb/>
            quinque. </s>
            <s xml:id="echoid-s2867" xml:space="preserve">Poßidoni{us} autem triginta tantum millium. </s>
            <s xml:id="echoid-s2868" xml:space="preserve">Ptolemæ{us} viginti duorum
              <lb/>
            millium & </s>
            <s xml:id="echoid-s2869" xml:space="preserve">quingentorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2870" xml:space="preserve">Alfragan{us}, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2871" xml:space="preserve">Tebiti{us}, viginti millium & </s>
            <s xml:id="echoid-s2872" xml:space="preserve">quin-
              <lb/>
            gentorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2873" xml:space="preserve">Cætera quæ ad terræ magnitudinem attinent, peti poſſunt ab Aristar-
              <lb/>
            cho Samio libro de magnitudine Solis & </s>
            <s xml:id="echoid-s2874" xml:space="preserve">terræ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2875" xml:space="preserve">Eam verò autorum diſcrepantiams
              <lb/>
            arbitror è paſſuum differentijs exortam. </s>
            <s xml:id="echoid-s2876" xml:space="preserve">Sex enim reperio eorum diſcrimina. </s>
            <s xml:id="echoid-s2877" xml:space="preserve">Eſt
              <lb/>
            paſſ{us}, qui continet vestigium & </s>
            <s xml:id="echoid-s2878" xml:space="preserve">ſpatium, id eſt pedes duos. </s>
            <s xml:id="echoid-s2879" xml:space="preserve">Eſt qui duo vestigia,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s2880" xml:space="preserve">medium interuallum, id eſt pedes duos & </s>
            <s xml:id="echoid-s2881" xml:space="preserve">dimidium. </s>
            <s xml:id="echoid-s2882" xml:space="preserve">Tertium gen{us} duo veſti-
              <lb/>
            gia cum interuallo vno continet, aut contrà, id eſt pedes tres. </s>
            <s xml:id="echoid-s2883" xml:space="preserve">Quartum duo ſpatia
              <lb/>
            cum totidem interiectis vestigijs, id eſt pedes quaternos. </s>
            <s xml:id="echoid-s2884" xml:space="preserve">Quintum tria interualla
              <lb/>
            cum vestigijs duob{us}, aut contrà, id eſt pedes quinos. </s>
            <s xml:id="echoid-s2885" xml:space="preserve">Sextum vestigia tria cum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>