527511LIBER QVINTVS.
titudinis poli, hoc eſt, conueniens altitudini Solis in Æquatore, &
proprio Meridiano horolo-
gij conſtituto, eàque beneficio circini ex recta H I, accepta in rectam C D, deorſum verſus tranſ-
feratur vſque ad I, erit recta I K, per I, ducta ad D E, perpendicularis, linea æquinoctialis; quæ
11Aequinoctialis
linea quomodo
ducatur.
323[Figure 323]22103320
neceſſario, ſi erratum non eſt, rectam C K, quæ ad A B, perpendicularis ducitur, eſtq́ue, vt propoſ.
4430 16. lib. 3. oſtenſum eſt, communis ſectio plani horologij, & Verticalis proprie dicti ipſius Hori-
zontis, ſecat in puncto K, quod terminat vmbram horæ 6. à mer. vel med. noc. aut horæ 12. ab or.
vel occ. Sole exiſtente in Æquatore, quæ quidẽ vmbra in præcedẽti tabula continet P. 20. M. 47.
Rurſus ſi longitudo vmbræ P. 16. M. 53. reſpondens altitudini poli ſupra circulum maximum,
cui horologium æquidiſtat, transferatur à C, ſurſum verſus in rectam C E, vſque ad L, erit L,
centrum horologij. Quod tamen, vna cum I, puncto æquinoctialis lineæ inueniemus, vt in præ-
55Centrum horo-
logii. cedentibus, ſi cum ſtylo C H, cõſtituamus angulum C H I, altitudinis poli ſupra circulum maxi-
mum, cui horologium æquidiſtat, & alium angulum C H L, cõplementi eiuſdẽ altitudinis poli.
Quòd ſi per M, ducatur ad D E, perpendicularis M N, erit hæc inſtar lineæ horæ 6. à mer. & med.
noc. ſi ipſum horologiũ eſſet horizõtale, & à qua numerãdi forentarcus horarij in circulo MPN,
6640 ex L, deſcripto, ſi ſupputati eſſent. Linea meridiana ducenda eſt ex L, ipſi A B, æquidiſtans, vel ad
77Linea meridia-
na. C K, perpendicularis, qualis eſt L O: Similiter & linea horizõtalis per punctũ K, vbi æquinoctia-
88Linea horizon-
talis. lis linea, & recta C K, ad A B, ducta perpendicularis ſeſe interſecant, quod quidẽ punctũ, vt dixi-
mus, terminus eſt, atq; finis vmbræ horæ 6. à mer. vel med. noc. aut horæ 12. ab or. vel occ. Sole
exiſtente in Æquatore. Quod tamen punctũ K, reperietur etiã hoc modo. In recta A B, ſumpta re-
cta C a, ſtylo æquali, & in a, fiat angulus C a K, cõplemẽti declinationis ab Horizõte. Recta enim
a K, ſecabit rectam C K, in puncto K, vbi hora 12. ab or. lineam æquinoctialem interſecat.
gij conſtituto, eàque beneficio circini ex recta H I, accepta in rectam C D, deorſum verſus tranſ-
feratur vſque ad I, erit recta I K, per I, ducta ad D E, perpendicularis, linea æquinoctialis; quæ
11Aequinoctialis
linea quomodo
ducatur.
4430 16. lib. 3. oſtenſum eſt, communis ſectio plani horologij, & Verticalis proprie dicti ipſius Hori-
zontis, ſecat in puncto K, quod terminat vmbram horæ 6. à mer. vel med. noc. aut horæ 12. ab or.
vel occ. Sole exiſtente in Æquatore, quæ quidẽ vmbra in præcedẽti tabula continet P. 20. M. 47.
Rurſus ſi longitudo vmbræ P. 16. M. 53. reſpondens altitudini poli ſupra circulum maximum,
cui horologium æquidiſtat, transferatur à C, ſurſum verſus in rectam C E, vſque ad L, erit L,
centrum horologij. Quod tamen, vna cum I, puncto æquinoctialis lineæ inueniemus, vt in præ-
55Centrum horo-
logii. cedentibus, ſi cum ſtylo C H, cõſtituamus angulum C H I, altitudinis poli ſupra circulum maxi-
mum, cui horologium æquidiſtat, & alium angulum C H L, cõplementi eiuſdẽ altitudinis poli.
Quòd ſi per M, ducatur ad D E, perpendicularis M N, erit hæc inſtar lineæ horæ 6. à mer. & med.
noc. ſi ipſum horologiũ eſſet horizõtale, & à qua numerãdi forentarcus horarij in circulo MPN,
6640 ex L, deſcripto, ſi ſupputati eſſent. Linea meridiana ducenda eſt ex L, ipſi A B, æquidiſtans, vel ad
77Linea meridia-
na. C K, perpendicularis, qualis eſt L O: Similiter & linea horizõtalis per punctũ K, vbi æquinoctia-
88Linea horizon-
talis. lis linea, & recta C K, ad A B, ducta perpendicularis ſeſe interſecant, quod quidẽ punctũ, vt dixi-
mus, terminus eſt, atq; finis vmbræ horæ 6. à mer. vel med. noc. aut horæ 12. ab or. vel occ. Sole
exiſtente in Æquatore. Quod tamen punctũ K, reperietur etiã hoc modo. In recta A B, ſumpta re-
cta C a, ſtylo æquali, & in a, fiat angulus C a K, cõplemẽti declinationis ab Horizõte. Recta enim
a K, ſecabit rectam C K, in puncto K, vbi hora 12. ab or. lineam æquinoctialem interſecat.
IAM vero, ſi latitudines vmbrarũ in circulo A F D G, rite ſupputentur, oriẽtales quidẽ à pun
cto F, occidẽtales vero à puncto G, verſus boream B, aut verſus auſtrum A, prout tabellę indicant,
deſcribetur horologiũ hoc, ſicut & præcedẽtia. Ita vides, ex latitudine vmbræ F Q, orientali, ac
9950 boreali, vel eius oppoſita G Q, gr. 19. M. 57. quæ horæ 4. ab or. in tropico ♋, debetur, atque ex lon-
gitudine vmbræ eiuſdẽ horæ P. 53. M. 11. inuentum eſſe R, punctũ horæ 4. ab or. in tropico ♋.
Item ex F S, latitudine vmbræ orientali, auſtraliq́ue, gr. 13. M. 18. vel eius oppoſita G S, eiuſ-
dem horæ 4. ab or. in Æquatore, vel certe ex longitudine vmbræ P. 37. M. 9. quæ eidem horæ
cõgruit in Æquatore, repertũ eſſe T, pro dicta hora in linea ęquinoctiali. Deniq; ex FV, latitudine
vmbræ orientali, & auſtrali gr. 47. M. 21. vel eius oppoſita G V, quæ eidẽ horæ 4. ab or. reſpõdet
in tropico ♑; atq; ex eiuſdẽ horæ vmbra P. 38. M. 18. deprehẽſum eſſe X, punctũ pro hora 4. ab or.
in tropico ♑, & c. Tranſibit autẽ neceſſario hora 6. ab or. per punctũ O, vbi linea meridiana æqui-
noctialem lineã ſecat. Hora 14. ab or. quia nimis procul æquinoctialem lineam ſecat, ducta eſt
per punctum in tropico ♋, inuentũ, & per punctum Y, in quo linea horæ 10. ab or. meridianam
lineam ſecat: Et hora 15. ab or. ducta eſt per punctum in tropico ♋, inuentum, & per punctũ
cto F, occidẽtales vero à puncto G, verſus boream B, aut verſus auſtrum A, prout tabellę indicant,
deſcribetur horologiũ hoc, ſicut & præcedẽtia. Ita vides, ex latitudine vmbræ F Q, orientali, ac
9950 boreali, vel eius oppoſita G Q, gr. 19. M. 57. quæ horæ 4. ab or. in tropico ♋, debetur, atque ex lon-
gitudine vmbræ eiuſdẽ horæ P. 53. M. 11. inuentum eſſe R, punctũ horæ 4. ab or. in tropico ♋.
Item ex F S, latitudine vmbræ orientali, auſtraliq́ue, gr. 13. M. 18. vel eius oppoſita G S, eiuſ-
dem horæ 4. ab or. in Æquatore, vel certe ex longitudine vmbræ P. 37. M. 9. quæ eidem horæ
cõgruit in Æquatore, repertũ eſſe T, pro dicta hora in linea ęquinoctiali. Deniq; ex FV, latitudine
vmbræ orientali, & auſtrali gr. 47. M. 21. vel eius oppoſita G V, quæ eidẽ horæ 4. ab or. reſpõdet
in tropico ♑; atq; ex eiuſdẽ horæ vmbra P. 38. M. 18. deprehẽſum eſſe X, punctũ pro hora 4. ab or.
in tropico ♑, & c. Tranſibit autẽ neceſſario hora 6. ab or. per punctũ O, vbi linea meridiana æqui-
noctialem lineã ſecat. Hora 14. ab or. quia nimis procul æquinoctialem lineam ſecat, ducta eſt
per punctum in tropico ♋, inuentũ, & per punctum Y, in quo linea horæ 10. ab or. meridianam
lineam ſecat: Et hora 15. ab or. ducta eſt per punctum in tropico ♋, inuentum, & per punctũ
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib