Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae
page |< < (514) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div446" type="section" level="1" n="446">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12081" xml:space="preserve">
              <pb o="514" file="0528" n="528" rhead="INTRODUCTIO AD COHÆRENTIAM"/>
            ſuſtinuiſſent ad minimum libras 19, cum nunc minus tulerunt,
              <lb/>
            patet contorſionem debilitaſſe funem. </s>
            <s xml:id="echoid-s12082" xml:space="preserve">Merſennus exploravit
              <lb/>
            6 fidium robur, ex ſingula ſuſpendi potuerunt libræ 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s12083" xml:space="preserve">unciæ 14,
              <lb/>
            poſtquam eas convolverat, tantum ferre potuerunt libras 41, cum
              <lb/>
            ſumma Cohærentiæ omnium ſeorſim examinatarum fuiſſet libra-
              <lb/>
            rum 47 {1/4}.</s>
            <s xml:id="echoid-s12084" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12085" xml:space="preserve">Sumſi aliud filum, quod a libris 12 {1/2} diffractum fuit, hujus am-
              <lb/>
            bo fragmenta colligavi, deinde intorſi multo plus, quam ante fe-
              <lb/>
            ceram; </s>
            <s xml:id="echoid-s12086" xml:space="preserve">ab appenſis libris 17 rumpebantur, cum ferre debuiſſent
              <lb/>
            libras 25, atque in præcedenti Experimento tulerint libras 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s12087" xml:space="preserve">unde
              <lb/>
            liquet majorem contorſionem magis infringere vires funium.</s>
            <s xml:id="echoid-s12088" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12089" xml:space="preserve">Filum album ex Lino ruptum fuit a libris 3 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s12090" xml:space="preserve">hujus am-
              <lb/>
            bo fragmenta colligata & </s>
            <s xml:id="echoid-s12091" xml:space="preserve">intorta plus quam mediocriter, fracta fue-
              <lb/>
            runt ab appenſis libris 4. </s>
            <s xml:id="echoid-s12092" xml:space="preserve">cum non contorta facile geſtaſſent libras 7.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s12093" xml:space="preserve">Quoniam igitur in majoribus contorſionibus angulus c b d fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s12094" xml:space="preserve">2 vel 3. </s>
            <s xml:id="echoid-s12095" xml:space="preserve">
              <lb/>
            augebatur, etiam per demonſtrationem ſupra datam, a minori pon-
              <lb/>
            dere funis rumpi debuit: </s>
            <s xml:id="echoid-s12096" xml:space="preserve">ut id ulterius evincerem, ſumſi ex eodem
              <lb/>
            glomere filum, quod ita duobus clavis rotundis, c, d, alligavi,
              <lb/>
            ut, vid. </s>
            <s xml:id="echoid-s12097" xml:space="preserve">fig 5? </s>
            <s xml:id="echoid-s12098" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s12099" xml:space="preserve">6, angulus c b d eſſet major quam in priori caſu,
              <lb/>
            tumque pondus librarum 20, imo in alio tentamine fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s12100" xml:space="preserve">6, pondus
              <lb/>
            P, 16 librarum, funem diffregit in b. </s>
            <s xml:id="echoid-s12101" xml:space="preserve">adeo ut ſit certiſſimum eo â mino-
              <lb/>
            ri pondere diffractum iri funem c b d duobus clavis annexum, quo an-
              <lb/>
            gulus c b d eſt major; </s>
            <s xml:id="echoid-s12102" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s12103" xml:space="preserve">funem intortum eo etiam facilius diffringi,
              <lb/>
            quo in fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s12104" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s12105" xml:space="preserve">funis eſt plus intortus, majoremque angulum c b d
              <lb/>
            format.</s>
            <s xml:id="echoid-s12106" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12107" xml:space="preserve">Deinde in craſſioribus funibus hæc confirmanda erant; </s>
            <s xml:id="echoid-s12108" xml:space="preserve">funem igi-
              <lb/>
            tur Cannabinum elegi, cujus circumferentia erat 2 linearum, qui
              <lb/>
            ferre potuit pondus libr. </s>
            <s xml:id="echoid-s12109" xml:space="preserve">92. </s>
            <s xml:id="echoid-s12110" xml:space="preserve">bina ejus fragmenta contorſi in unum,
              <lb/>
            ita ut in fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s12111" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s12112" xml:space="preserve">angulus a b e fuerit 33. </s>
            <s xml:id="echoid-s12113" xml:space="preserve">graduum, adeoque erat c b d
              <lb/>
            angulus 66 graduum, huic funi compoſito tantum appendi potue-
              <lb/>
            runt libræ 103. </s>
            <s xml:id="echoid-s12114" xml:space="preserve">Calculo igitur ſubducebam poſito latere c b = 92.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s12115" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s12116" xml:space="preserve">angulo c b d 66 graduum, quantum foret latus c d, quod depre-
              <lb/>
            hendebatur paulum majus quam 102 partium, adeo ut Experientia
              <lb/>
            cum calculo apprime congruerit: </s>
            <s xml:id="echoid-s12117" xml:space="preserve">Deinde ex eodem glomere cum
              <lb/>
            priori tres funes contorſi, ut iterum angulus a b e fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s12118" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s12119" xml:space="preserve">eſſet 33
              <lb/>
            graduum, funis inde compoſitus non tulit libras 160, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>