Musschenbroek, Petrus van
,
Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 2
[out of range]
>
<
1 - 2
[out of range]
>
page
|<
<
(520)
of 795
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div455
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
455
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12225
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
520
"
file
="
0534
"
n
="
534
"
rhead
="
INTRODUCTIO AD COHÆRENTIAM
"/>
ut comparari cum ea vegetabilium poſſit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12226
"
xml:space
="
preserve
">videri an major mi-
<
lb
/>
norve ſit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12227
"
xml:space
="
preserve
">ſi ad vim vitalem attendamus, quæ in animalibus partes
<
lb
/>
fluidas ſibi invicem apponit, compingitque in maſſam ſolidam, hæc
<
lb
/>
multo major videtur iis viribus, quam quæ idem in Vegetabilibus
<
lb
/>
efficiunt, in quibus lenta tantum humorum circulatio, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12228
"
xml:space
="
preserve
">debilior
<
lb
/>
partium appoſitio fit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12229
"
xml:space
="
preserve
">unde, fluidi nutrientis partibus æque magnis,
<
lb
/>
æque ſolidis, ejuſdemque figuræ poſitis, major Cohærentia fibrillæ
<
lb
/>
animalibus tenuiſſimæ videretur futura, quam fibrillæ vegetabilis
<
lb
/>
æque craſſæ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12230
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12231
"
xml:space
="
preserve
">Verum non pendet Cohærentia fibrillæ tantum a vehementiori
<
lb
/>
impactu, quo particulæ ſibi impoſitæ ſunt, ſed ab earum ſolidita-
<
lb
/>
te majori minorive, tum a planiori aut aſperiori ſuperficie, quâ ſe
<
lb
/>
attingunt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12232
"
xml:space
="
preserve
">hinc enim plus minuſve ſe attrahunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12233
"
xml:space
="
preserve
">Sint igitur partes
<
lb
/>
nutrientes animales ſolidiores quam vegetabiles, plus materiæ at-
<
lb
/>
trahentis in ſe continebunt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12234
"
xml:space
="
preserve
">ſint præterea planiori ſuperficie do-
<
lb
/>
natæ, ut ſe majori ſuperficie contingant, etiam fortius ſe attrahent;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12235
"
xml:space
="
preserve
">quamobrem in animali partes fibram compoſituræ hoc modo con-
<
lb
/>
ſtitutæ, multo fortius ſe attrahent, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12236
"
xml:space
="
preserve
">proinde magis cohærebunt
<
lb
/>
quam aliæ rariores aſperioresque in vegetabili: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12237
"
xml:space
="
preserve
">contra Vegetabile
<
lb
/>
ejuſmodi partibus donatum, fortius cohærebit quam animalis fibra
<
lb
/>
ê partibus rarioribus aſperioribuſque compoſita: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12238
"
xml:space
="
preserve
">a priori igitur de-
<
lb
/>
terminari nequit, an vegetabile an animale ſolidum æque craſſum
<
lb
/>
firmius debiliusve futurum ſit, quamobrem ad Experientiam ve-
<
lb
/>
niendum erit, quæ omnia determinare ſolet: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12239
"
xml:space
="
preserve
">a fibrilla tenuiſſima
<
lb
/>
tractabili incipiam ſenſim ad craſſiores perrecturus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12240
"
xml:space
="
preserve
">ſubtiliores non
<
lb
/>
novi tractabiles, quam quas Bombyx ſuppeditat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12241
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div456
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
456
">
<
head
xml:id
="
echoid-head568
"
xml:space
="
preserve
">EXPERIMENTUM XCIII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12242
"
xml:space
="
preserve
">Sumtum fuit filum unum ſerici, modo ante evolutum ex glome-
<
lb
/>
re, in quo Chryſalis latebat, hujus ſuperius extremum aliquoties
<
lb
/>
circumvolvi circa politum ſtylum cupreum, quemadmodum circa
<
lb
/>
alium ſtylum inferiorem extremitatem, huic ſtylo ſenſim appenſa
<
lb
/>
fuerunt grana Medica, donec filum rumpebatur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s12243
"
xml:space
="
preserve
">varia inſtituta ſunt
<
lb
/>
tentamina, ut eo certius verum pondus cognoſceretur, aliquando
<
lb
/>
autem filo appendi potuerunt 80, aliquando 85, etiam 90 </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>