5636M. VITRVVII POLL.
DIVISIS angiportis, &
plateis conſtitutis, arearum
electio ad opportunitatem & vſum communem ciui-
tatis, eſt explicanda, ædibusſacris, foro, reliquis q́; locis
communibus. Et ſi erunt mœnia ſecundum mare, area
vbi forum conſtituatur, eligenda proxime portum: ſin
autem mediterranea, in oppido medio. Aedibus verò
ſacris, quorum Deorum maximè in tutela ciuitas videtur eſſe, & Ioui, &
Iunoni, & Mineruæ, in excelſiſsimo loco, vnde mœnium maxima pars
conſpiciatur, areæ diſtribuantur. Mercurio autem in foro, aut etiam vti
Iſidi & Serapi, in emporio. Apollini patriq́; Libero, ſecundum theatrum.
Herculi, in quibus ciuitatibus non ſunt gymnaſia neque amphitheatra,
ad circum. Marti, extra vrbem, ſed ad campum. Itemq́; Veneri ad por-
tam. Id autem etiam Hetruſcis aruſpicibus, diſciplinarum ſcriptis ita eſt
dedicatum, extra murum, Veneris, Vulcani, Martis fana ideo collocari,
vti non inſueſcat in vrbe adoleſcentibus ſeu matribusfamiliarum vene-
realibido. Vulcaniq́; vi è mœnibus, religionibus & ſacrificijs euocata, ab
timore incendiorum ædificia videantur liberari. Martis verò diuinitas,
cum ſit extra mœnia dedicata, non erit inter ciues armigera diſſenſio, ſed
ab hoſtibus ea defenſa, à belli periculo conſeruabit. Item Cereri extra vr-
bem loco, quò non ſemper homines, niſi per ſacrificium, neceſſe habeant
adire: cum religione caſte ſanctisq́; moribus is locus debet tueri. Cæterisq́;
dijs ad ſacrificiorum rationes, aptæ templis areæ ſunt diſtribuendæ. De
ipſis autem ædibus ſacris faciendis, & de arearum ſymmetrijs, in tertio &
quarto volumine reddam rationes: quia in ſecundo viſum eſt mihi, pri-
mum de materiæ copijs, quæ in ædificijs ſunt parandæ, quibus ſint virtu-
tibus, & quem habeant vſum, exponere, commenſus ædificiorum, & or-
dines, & genera ſingula ſymmetriarum peragere, & in ſingulis volumini-
bus explicare.
electio ad opportunitatem & vſum communem ciui-
tatis, eſt explicanda, ædibusſacris, foro, reliquis q́; locis
communibus. Et ſi erunt mœnia ſecundum mare, area
vbi forum conſtituatur, eligenda proxime portum: ſin
autem mediterranea, in oppido medio. Aedibus verò
ſacris, quorum Deorum maximè in tutela ciuitas videtur eſſe, & Ioui, &
Iunoni, & Mineruæ, in excelſiſsimo loco, vnde mœnium maxima pars
conſpiciatur, areæ diſtribuantur. Mercurio autem in foro, aut etiam vti
Iſidi & Serapi, in emporio. Apollini patriq́; Libero, ſecundum theatrum.
Herculi, in quibus ciuitatibus non ſunt gymnaſia neque amphitheatra,
ad circum. Marti, extra vrbem, ſed ad campum. Itemq́; Veneri ad por-
tam. Id autem etiam Hetruſcis aruſpicibus, diſciplinarum ſcriptis ita eſt
dedicatum, extra murum, Veneris, Vulcani, Martis fana ideo collocari,
vti non inſueſcat in vrbe adoleſcentibus ſeu matribusfamiliarum vene-
realibido. Vulcaniq́; vi è mœnibus, religionibus & ſacrificijs euocata, ab
timore incendiorum ædificia videantur liberari. Martis verò diuinitas,
cum ſit extra mœnia dedicata, non erit inter ciues armigera diſſenſio, ſed
ab hoſtibus ea defenſa, à belli periculo conſeruabit. Item Cereri extra vr-
bem loco, quò non ſemper homines, niſi per ſacrificium, neceſſe habeant
adire: cum religione caſte ſanctisq́; moribus is locus debet tueri. Cæterisq́;
dijs ad ſacrificiorum rationes, aptæ templis areæ ſunt diſtribuendæ. De
ipſis autem ædibus ſacris faciendis, & de arearum ſymmetrijs, in tertio &
quarto volumine reddam rationes: quia in ſecundo viſum eſt mihi, pri-
mum de materiæ copijs, quæ in ædificijs ſunt parandæ, quibus ſint virtu-
tibus, & quem habeant vſum, exponere, commenſus ædificiorum, & or-
dines, & genera ſingula ſymmetriarum peragere, & in ſingulis volumini-
bus explicare.
IN CAPVT VII. ANNOTAT.
Extra murum, Veneris, Vulcani, Martis fana.
] Venerem, Vulca-
num, & Martem veteres Hetruſcorum diſciplina moniti intra mœnium ſepta col-
locandos non putauerunt, quòd libidini, voluptati, incendijs, iurgijs, litib{us} præeſſent.
Eos in vrbe coluerunt, qui frugi eſſent, id eſt, qui eis rebus præeſſent, vnde ad ado-
leſcentiam & matron{as} mali nihil deriuari poſſet, atque adeò qui prodeſſent. Ne-
que tamen perpetuum hoc fuit. Quinimo & alios aliquando in vrbem ne obeſſent
adſciuerunt. Nam febris fanum in palatio fuiſſe apud Ciceronem, Plinium, & Va-
lerium Maximum legim{us}. Sicut Martis Vltoris templum ad forum Augusti
Ouidi{us} & suetoni{us} conſtituunt. Veneris enim fuiſſe in foro Cæſaris vel ipſe Vi-
truui{us} docet lib. III. cap. II. & apud Circum maximum Liui{us} collocat. Vul-
canum in circo Flaminio habuiſſe legitur, & apud comitium fuiſſe ſcribunt
num, & Martem veteres Hetruſcorum diſciplina moniti intra mœnium ſepta col-
locandos non putauerunt, quòd libidini, voluptati, incendijs, iurgijs, litib{us} præeſſent.
Eos in vrbe coluerunt, qui frugi eſſent, id eſt, qui eis rebus præeſſent, vnde ad ado-
leſcentiam & matron{as} mali nihil deriuari poſſet, atque adeò qui prodeſſent. Ne-
que tamen perpetuum hoc fuit. Quinimo & alios aliquando in vrbem ne obeſſent
adſciuerunt. Nam febris fanum in palatio fuiſſe apud Ciceronem, Plinium, & Va-
lerium Maximum legim{us}. Sicut Martis Vltoris templum ad forum Augusti
Ouidi{us} & suetoni{us} conſtituunt. Veneris enim fuiſſe in foro Cæſaris vel ipſe Vi-
truui{us} docet lib. III. cap. II. & apud Circum maximum Liui{us} collocat. Vul-
canum in circo Flaminio habuiſſe legitur, & apud comitium fuiſſe ſcribunt