Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
121 lxv
122 lxvi
123 lxvij
124 lxviij
125 lxix
126 lxx
127 lxxi
128 lxxij
129 lxxiij
130 lxxiiij
131 lxxv
132 lxxvi
133 lxxvij
134 lxxviij
135 lxxix
136 lxxx
137 lxxxi
138 lxxxij
139 lxxxiij
140 lxxxiiij
141 lxxxv
142 lxxxvi
143 lxxxvij
144 lxxxviij
145 lxxxix
146 xc
147 xci
148 xcij
149 xciij
150 xciiij
< >
page |< < (dxi) of 997 > >|
567dxiſachen/ Das zwölfft bůch. quadrant/ vnd die ſeiten D geſtrackt/ zeigt ſie an daß alle
93[Figure 93]a d e f g c b ſeyten bekant/ vnnd diſes auß den propoſitionen ſo vorhin
fürgehalten
/ vnd auß den vier ſchlußreden ſo ich bald her
nach
will ſetzen.
Deßhalben fürt ſie die ſeitẽ C D biß A/
damit
C A ein quadrant ſeye/ das iſt neüntzig grad.
vnnd
zeücht
A B ſchnůr ſchlecht auff A C.
Alſo iſt durch die
fünffte
propoſition das C des A B Polus.
wann nun A B
neüntzig
grad iſt/ wirt das B Polus durch die ſelbigen A C gezogen/ deß
halben
C F biß E/ ſo wirt C E ſchnůrſchlecht auff A B ſthen/ nach der
ſechßten
propoſitiõ.
Weil auch das C des A B Polus iſt/ wirt C B nach der
vierdtẽ
p ropoſition des C B quadrãt/ vnd eigentlich auff dem A B ſthen.
Alſo haſt du in diſer figur fünff quadrantẽ A C/ C B/ A B/ D B/ C E.
ſie
ſthond auch alle ſchnůr ſchlecht auff den ſeyten ſo gegen einanderẽ ſeind/
damit
die eck ſeyend A/ C/ B/ D/ E.
vnd ſeind alle ſieben gerad. Diſes iſt
die
figur welche er zůerſt ſtellet.
Demnach ſetzet er vier ſchlußreden/ vnder
welchen
die erſt.
Wañ man ein geſtrackt eck D ſetzet/ ſo wirt die proportz des
gantzen
Sinus oder ſchoß ſein/ das iſt des quadranten gegen der ſchoß der
überigen
ſeyten/ ſo die rechte begreifft/ nammlich A D.
als des eck ſchoß/
wann
die geſtrackte die ſeyten begreifft/ nammlich A E dem ſinu oder
ſchoß
des übrigen eck/ ſo gegen der ſelbigen ſeyten ſicht/ welches das F iſt.
di
ſes
lernet er inn der achzehenden propoſition des vierdten bůchs von den
trianglen
.
Für welches man wiſſen ſoll/ daß des eck ſchoß genẽnet wirt/ der
bogen
am außgeſtreckten circkel gegen dem eck ſo an dem Polo deſſelbigen
circkel
ſteth.
als des eck ſchoß A B D/ iſt ein ſchoß des bogen A D/ wirt
die
ſchoß C D/ ein ſchoß des übrigẽ eck A B D geneñet.
vnd iſt des eck ſchoß
A
C E ein ſchoß des bogen A E/ vnnd des übrigen bogen E B.
Man ſoll
auch
wüſſen daß man in allen propoſitionen ſolliches enderen vnd vmbke-
ren
mag.
als wir jetz zůmal ſagen/ der gantzen ſchoß proportz ſeye gegen der
eck
ſchoß C/ wie die ſchoß der übrigen ſeytten C D gegen der ſchoß des über-
blibenen
eck F.
Die ander propoſition iſt die neünzehend deſſelbigen vierdten bůch. vnd
iſt
.
Wann man ein triangel mitt rechten ecken ſetzet C D F/ welches D ge-
ſtrackt
iſt/ iſt der gantzen ſchoß proportz der ſchoß F B/ vnd das übrig an
der
ſeyten D F.
gleich wie die ſchoß der übrigen ſeytẽ C D gegen der ſchoß
F
E ſo an der ſeytten C F überbiben/ nach der außgeſtreckten geraden lini-
en
.
Alſo bedenckt er in diſer propoſition das übrig an dreyen ſeitten des tri-
angels
/ damit die proportz der gantzen ſchoß gegen der ſchoß ſeye/ ſo das ü-
berig
begreifft/ wie das überig an der anderen ſeite/ ſo do begreifft beyder
ſchoß
der übrigen entgegen geſetzten ſeiten am rechten eck.
Die dritt propoſition iſt allen trianglen geleich/ ſie habend geleiche eck o-
der
nit/ vnd iſt die ſiebẽzehend deſſelben vierdten bůchs/ inn welcher er an-
zeigt
/ daß inn einem jeden triangel der größeren circklen die proportz an der
eck
en ſchoß vnder jnen ſelbs iſt/ wie auch der ſchoß ſeiten ſo einander anſe-
ben
.
Deßhalben wañ man diſe regel vmb keeret/ iſt der ſchoßen eck proportz
gegen
den ſchoßen ſo der ſeyten eck anſchauwẽ/ ein ding.
diſes bedarff auch
keines
exempel.
Die vierdte propoſition iſt/ daß inn einem yeden triangel der größeren
circklenn
/ er ſeye vonn geleichen graden linienn oder nitt/ die

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index