Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
41
41 (29)
42
42 (30)
43
43 (31)
44
44 (32)
45
45 (33)
46
46 (34)
47
47 (35)
48
48 (36)
49
49 (37)
50
50 (38)
< >
page |< < (46) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div14" type="section" level="1" n="13">
          <pb o="46" file="0058" n="58" rhead="Diſſertatio Tertia."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1567" xml:space="preserve">Dand. </s>
            <s xml:id="echoid-s1568" xml:space="preserve">Veſtræ voluntati libens aſſentio: </s>
            <s xml:id="echoid-s1569" xml:space="preserve">Mihi tamen in animo
              <lb/>
            non erat vniuerſa vno impetu proferre. </s>
            <s xml:id="echoid-s1570" xml:space="preserve">Quid igitur de hac vi aëris
              <lb/>
            elaſticâ dicendum?</s>
            <s xml:id="echoid-s1571" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1572" xml:space="preserve">Mauroc. </s>
            <s xml:id="echoid-s1573" xml:space="preserve">Quod ad experimentum Magdeburgicum ſpectat (pa-
              <lb/>
            ce tantorum virorum dixerim) illud ipſum mihi ſuadet incluſum
              <lb/>
            in globo illo vitreo aërem non egredi ſuapte naturâ, quaſi dum
              <lb/>
            conatur ſe explicare, inueniat in antliâ locum ab embolo relictum,
              <lb/>
            in quem ſe recipiat; </s>
            <s xml:id="echoid-s1574" xml:space="preserve">ſed manifeſtum mihi videtur aërem indè per
              <lb/>
            vim extrahi: </s>
            <s xml:id="echoid-s1575" xml:space="preserve">Virtus ſiquidem elaſtica naturalis (de animali & </s>
            <s xml:id="echoid-s1576" xml:space="preserve">
              <lb/>
            voluntariâ cuiuſmodi reperitur in oſtreis, non loquor) ea eſt, quæ
              <lb/>
            vires ſuas exerceat, vt corpus perperam compreſſum ſe in natu-
              <lb/>
            ralem ſtatum, ſaltem quàm proximè, reſtituat. </s>
            <s xml:id="echoid-s1577" xml:space="preserve">Vis igitur ela-
              <lb/>
            ctica non repugnat obſecundanti, atque impedimenta remouen-
              <lb/>
            ti; </s>
            <s xml:id="echoid-s1578" xml:space="preserve">vt patebit, ſi filum ferreum in ſpiras contortum ita compri-
              <lb/>
            mas, vt ſibi inuicem proxime fiant ſpiræ, deinde manum pau-
              <lb/>
            latim retrahas; </s>
            <s xml:id="echoid-s1579" xml:space="preserve">non ſolùm enim ferreum filum non repugnabit di-
              <lb/>
            gito recedenti, ſed potiùs illum impellet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1580" xml:space="preserve">Si itaque aër in globo
              <lb/>
            eſt præter naturam compreſſus, attrahenti embolum antliæ non
              <lb/>
            repugnabit, nempe offerenti ſpatium, ad ſe explicandum & </s>
            <s xml:id="echoid-s1581" xml:space="preserve">di-
              <lb/>
            latandum: </s>
            <s xml:id="echoid-s1582" xml:space="preserve">experimur autem poſt aliquam antliæ agitationem
              <lb/>
            adeò augeri difficultatem reducendi embolum, vt demum vix
              <lb/>
            validiſſimis lacertis moueatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1583" xml:space="preserve">Non igitur aër vi ſuâ elaſticâ ſpon-
              <lb/>
            te exit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1584" xml:space="preserve">Id ergo contingit, quia reliquus in globo exiguus aër,
              <lb/>
            naturâ reluctante admodum rarus, aduerſatur maiori adhuc violen-
              <lb/>
            tiæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s1585" xml:space="preserve">ſi enim etiam tum compreſſus eſſet, cur repugnaret? </s>
            <s xml:id="echoid-s1586" xml:space="preserve">vis er-
              <lb/>
            go illi infertur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1587" xml:space="preserve">non impulſione; </s>
            <s xml:id="echoid-s1588" xml:space="preserve">igitur ab attrahente. </s>
            <s xml:id="echoid-s1589" xml:space="preserve">Neque pu-
              <lb/>
            to hanc in reducendo embolo difficultatem reijciendam in aë-
              <lb/>
            rem extrinſecum, quaſi admiſſâ aëris particulâ, quæ globum
              <lb/>
            reliquit, factus ſit magis compreſſus: </s>
            <s xml:id="echoid-s1590" xml:space="preserve">quam enim notabilem
              <lb/>
            partium conſtipationem efficere poteſt tantulus aër in tam am-
              <lb/>
            plo ſpatio aëris pleno? </s>
            <s xml:id="echoid-s1591" xml:space="preserve">Quod ſi in huiuſmodi globo Magde-
              <lb/>
            burgico aër incluſus vim elaſticam non exercet, idem pari-
              <lb/>
            ter dicendum da aëre eiuſdem generis in fiſtulâ incluſo vnâ cum
              <lb/>
            Mercurio.</s>
            <s xml:id="echoid-s1592" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1593" xml:space="preserve">Præter quam quod vis elaſtica aëris in fiſtulâ incluſi eadem eſt,
              <lb/>
            quam ipſe habebat, priuſquam in fiſtula concluderetur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1594" xml:space="preserve">tunc
              <lb/>
            verò non erat maiore vi elaſticâ præditus, ac reliquus aër, ex
              <lb/>
            quo fuit deſumptus: </s>
            <s xml:id="echoid-s1595" xml:space="preserve">igitur Mercurius fiſtulæ, interceptus </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>