Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(7)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
7
"
file
="
0059
"
n
="
59
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
aſymptoticum, qui nimirum ad partes BD, ſi indefinite pro-
<
lb
/>
ducatur ultra quoſcunque limites, ſemper magis accedit ad re-
<
lb
/>
ctam A B productam ultra quoſcunque limites, quin unquam ad
<
lb
/>
eandem deveniat; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">hinc vero verſus DE perpetuo recedit ab
<
lb
/>
eadem recta, immo etiam perpetuo verſus V ab eadem rece-
<
lb
/>
dunt arcus reliqui omnes, qum uſpiam receſſus mutetur in
<
lb
/>
acceſſum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ad axem C'C perpetuo primum accedit, donec
<
lb
/>
ad ipſum deveniat alicubi in E; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum eodem ibi ſecto progre-
<
lb
/>
ditur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ab ipſo perpetuo recedit uſque ad quandam diſtan-
<
lb
/>
tiam F, poſt quam receſſum in acceſſum mutat, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">iterum
<
lb
/>
ipſum axem ſecat in G, ac flexibus continuis contorquetur
<
lb
/>
circa ipſum, quem pariter ſecat in punctis quamplurimis, ſed
<
lb
/>
paucas admodum ejuſmodi ſectiones figura exhibet, uti I, L,
<
lb
/>
N, P, R. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Demum is arcus deſinit in alterum crus T p s V,
<
lb
/>
jacens ex parte oppoſita axis reſpectu primi cruris, quod alte-
<
lb
/>
rum crus ipſum habet axem pro aſymptoto, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad ipſum acce-
<
lb
/>
dit ad ſenſum
<
gap
/>
ta, ut diſtantiæ ab ipſo ſint in ratione recipro-
<
lb
/>
ca duplicata diſtantiarum a recta B A.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">13. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si ex quovis axis puncto a, b, d, erigatur uſque ad
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0059-01
"
xlink:href
="
note-0059-01a
"
xml:space
="
preserve
">Abſciſſæ expri-
<
lb
/>
mentes diſtan-
<
lb
/>
tias, ordinatæ
<
lb
/>
exprinmentes
<
lb
/>
vires.</
note
>
curvam recta ipſi perpendicularis ag, br, db, ſegmentum axis
<
lb
/>
Aa, Ab, Ad, dicitur abſciſſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">refert diſtantiam duorum
<
lb
/>
materiæ punctorum quorumcunque a ſe invicem; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">perpendicu-
<
lb
/>
laris ag, br, db, dicitur ordinata, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">exhibet vim repulſi-
<
lb
/>
vam, vel attractivam, prout jacet reſpectu axis ad partes D,
<
lb
/>
vel oppoſitas.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">14. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Patet autem, in ea curvæ forma ordinatam ag augeri
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0059-02
"
xlink:href
="
note-0059-02a
"
xml:space
="
preserve
">Mutationes
<
lb
/>
ordinatarum,
<
lb
/>
& virium ſiis
<
lb
/>
expreſſarum.</
note
>
ultra quoſcunque limites, ſi abſciſſa Aa, minuatur pariter ul-
<
lb
/>
tra quoſcunque limites; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quæ ſi augeatur, ut abeat in A b, or-
<
lb
/>
dinata minuetur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">abibit in br, perpetuo imminutam in ac-
<
lb
/>
ceſſu b ad E, ubi evaneſcet: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum aucta abſciſſa in A d, mu-
<
lb
/>
tabit ordinata directionem in db, ac ex parte oppoſita auge-
<
lb
/>
bitur prius uſque ad F, tum decreſcet per il uſque ad G, ubi
<
lb
/>
evaneſcet, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">iterum mutabit directionem regreſſa in mn ad
<
lb
/>
illam priorem, donec poſt evaneſcentiam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">directionis mn ad
<
lb
/>
tationem factam in omnibus ſectionibus I, L, N, P, R,
<
lb
/>
fiant ordinatæ op, vs, directionis conſtantis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">decreſcentes
<
lb
/>
ad ſenſum in ratione reciproca duplicata abſciſſarum A o, A v.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem illud e
<
gap
/>
<
gap
/>
manifeſtum, per ejuſmodi curvam expri-
<
lb
/>
mi eas ipſas vires, initio repulſivas, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">imminutis in infini-
<
lb
/>
tum diſtantiis auctas in infinitum, auctis imminutas, tum eva-
<
lb
/>
neſcentes, abeuntes, mutata directione, in attractivas, ac ite-
<
lb
/>
rum evaneſcentes, mutataſque per vices; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">donec demum in
<
lb
/>
ſatis magna diſtantia evadant attractivæ ad ſenſum in ratione
<
lb
/>
reciproca duplicata diſtantiarum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hæc virium lex a Newtoniana gravitate differt in du-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0059-03
"
xlink:href
="
note-0059-03a
"
xml:space
="
preserve
">Diſcrimen hu-
<
lb
/>
jus legis viri-
<
lb
/>
um a gravitate
<
lb
/>
Newtoniana:
<
lb
/>
ejus uſus in
<
lb
/>
phyſica: ordo</
note
>
ctu, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">progreſſu curvæ eam exprimentis, quæ nimirum, ut in
<
lb
/>
fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">2, apud Newtonum eſt hyperbola D V gradus tertii, ja-
<
lb
/>
cens tota citra axem, quem nuſpiam ſecat, jacentibus </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>