Vitruvius
,
De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(41)
of 530
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div41
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
41
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3297
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
41
"
file
="
061
"
n
="
61
"
rhead
="
DE ARCHITEC. LIB. II.
"/>
mos grumos è terra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3298
"
xml:space
="
preserve
">Ita hyemes calidiſsimas, æſtates frigidiſsimas effi-
<
lb
/>
ciunt tectorum ratione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3299
"
xml:space
="
preserve
">Nonnulli ex vlua paluſtri componunt tuguria
<
lb
/>
tecta. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3300
"
xml:space
="
preserve
">Apud cæteras quoque gentes & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3301
"
xml:space
="
preserve
">nonnulla loca, pari ſimiliq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3302
"
xml:space
="
preserve
">ratio-
<
lb
/>
ne, caſarum perficiuntur conſtítutiones. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3303
"
xml:space
="
preserve
">Non minus etiam Maſsiliæ ani-
<
lb
/>
maduertere poſſumus ſine tegulis ſubacta cum palleis terra tecta, Athe-
<
lb
/>
nis Areopagi antiquitatis exemplar ad hoc tempus luto tectum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3304
"
xml:space
="
preserve
">Item in
<
lb
/>
Capitolio commonefacere poteſt & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3305
"
xml:space
="
preserve
">ſignificare mores vetuſtatis Romuli
<
lb
/>
caſa in arce ſacrorum, ſtramentis tecta. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3306
"
xml:space
="
preserve
">Ita his ſignis, de antiquis inuen-
<
lb
/>
tionibus ædificiorum, fic ea fuiſſe ratiocinantes poſſumus iudicare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3307
"
xml:space
="
preserve
">Cùm
<
lb
/>
autem quotidie faciendo tritiores manus ad ædificandum perfeciſſent, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3308
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ſolertia ingenia exercendo per conſuetudinem ad artes perueniſſent, tum
<
lb
/>
etiam induſtria in animis eorum adiecta perfecit, vt qui fuerunt in his
<
lb
/>
ſtudioſiores, fabros eſſe ſe profiterentur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3309
"
xml:space
="
preserve
">Cùm ergo hæc ita fuerint primo
<
lb
/>
conſtituta, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3310
"
xml:space
="
preserve
">natura non ſolum ſenſibus ornauiſſet gentes, quemadmo-
<
lb
/>
dum reliqua animalia: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3311
"
xml:space
="
preserve
">ſed etiam cogitationibus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3312
"
xml:space
="
preserve
">conſilijs armauiſſet
<
lb
/>
mentes, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3313
"
xml:space
="
preserve
">ſubieciſſet cætera animalia ſub poteſtate, tunc verò èfabrica-
<
lb
/>
tionibus ædificiorum gradatim progreſsi ad cæteras artes & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3314
"
xml:space
="
preserve
">diſciplinas,
<
lb
/>
è fera agreſtiq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3315
"
xml:space
="
preserve
">vita, ad manſuetam perduxerunt humanitatem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3316
"
xml:space
="
preserve
">Tum au-
<
lb
/>
tem inſtruentes animosè & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3317
"
xml:space
="
preserve
">proſpicientes, maioribus cogitationibus ex
<
lb
/>
varietate artium natis, non caſas, ſed etiam domos fundatas ex lateritijs
<
lb
/>
parietibus, aut è lapide ſtructas, materiaq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3318
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3319
"
xml:space
="
preserve
">tegula tectas perficere cœpe-
<
lb
/>
runt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3320
"
xml:space
="
preserve
">deinde obſeruationibus ſtudiorum euagantibus iudicijs, ex incertis
<
lb
/>
ad certas ſymmetriarum rationes perduxerunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3321
"
xml:space
="
preserve
">poſteaquam animaduer-
<
lb
/>
terunt profuſos eſſe partus ab natura materiæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3322
"
xml:space
="
preserve
">abundantem copiam ad
<
lb
/>
ædificationes ab ea comparatam, tractando nutriuerunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3323
"
xml:space
="
preserve
">auctam per
<
lb
/>
artes ornauerunt voluptatibus ad elegantiam vitæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3324
"
xml:space
="
preserve
">Igitur de his rebus,
<
lb
/>
quæ ſunt in ædificijs ad vſum idoneæ, quibusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3325
"
xml:space
="
preserve
">ſint qualitatibus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3326
"
xml:space
="
preserve
">quas
<
lb
/>
habeant virtutes (vt potero) dicam. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3327
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſi quis de ordine huius libri di-
<
lb
/>
ſputare voluerit, quòd putauerit eum primum inſtitui oportuiſſe: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3328
"
xml:space
="
preserve
">ne pu-
<
lb
/>
tet me errauiſſe, fic reddam rationem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3329
"
xml:space
="
preserve
">Cùm corpus Architecturæ ſcri-
<
lb
/>
berem primo volumine, putaui quibus eruditionibus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3330
"
xml:space
="
preserve
">diſciplinis eſſet
<
lb
/>
ornata exponere, finireq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3331
"
xml:space
="
preserve
">terminationibus eius ſpecies, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3332
"
xml:space
="
preserve
">è quibus rebus
<
lb
/>
eſſet nata dicere: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3333
"
xml:space
="
preserve
">itaque quid oporteat eſſe in Architecto ibi pronuncia-
<
lb
/>
ui. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3334
"
xml:space
="
preserve
">Ergo in primo de artis officio: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3335
"
xml:space
="
preserve
">in hoc de naturalibus materiæ rebus,
<
lb
/>
quem habeant vſum, diſputabo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3336
"
xml:space
="
preserve
">Nanq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3337
"
xml:space
="
preserve
">liber hoc non profitetur, vnde
<
lb
/>
Architectura naſcatur, ſed vnde origines ædificiorum ſint inſtitutæ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3338
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3339
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
quibus rationibus enutritæ & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3340
"
xml:space
="
preserve
">progreſſæ ſint gradatim ad hanc finitio-
<
lb
/>
nem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3341
"
xml:space
="
preserve
">Ergo ita ſuo ordine & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3342
"
xml:space
="
preserve
">loco huius erit voluminis conſtitutio. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3343
"
xml:space
="
preserve
">Nunc
<
lb
/>
reuertar ad propoſitum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3344
"
xml:space
="
preserve
">de copijs, quæ aptæ ſunt ædificiorum perfe-
<
lb
/>
ctionibus, quemadmodum videantur eſſe ab natura rerum procreatæ,
<
lb
/>
quibusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3345
"
xml:space
="
preserve
">mixtionibus principiorum congreſſus temperentur, ne </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>