Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
< >
page |< < (601) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1978" type="section" level="1" n="508">
          <pb o="601" file="0617" n="617" rhead="LIBER SEPTIMVS."/>
          <figure number="388">
            <image file="0617-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0617-01"/>
          </figure>
          <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s39905" xml:space="preserve">ANTIQVVM quoque horologium facili negotio deſcribi poteſt per areum diurnum ho-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0617-04" xlink:href="note-0617-04a" xml:space="preserve">Alia deſeripti@
                <lb/>
              horologii Aequi
                <lb/>
              noctialis Anti-
                <lb/>
              qui per arcum
                <lb/>
              diurnum hora
                <lb/>
              rũ 18. & noctur
                <lb/>
              nũ horarum 6.</note>
            rarum 18. </s>
            <s xml:id="echoid-s39906" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s39907" xml:space="preserve">nocturnum horarum 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s39908" xml:space="preserve">vt in ſuperioribus factum eſt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s39909" xml:space="preserve">ex tabellis in hunc vſum
              <lb/>
            confectis in ſcholio propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s39910" xml:space="preserve">33. </s>
            <s xml:id="echoid-s39911" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s39912" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s39913" xml:space="preserve">colligitur, perſpicueq́ue in appoſita figura apparet.</s>
            <s xml:id="echoid-s39914" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1981" type="section" level="1" n="509">
          <head xml:id="echoid-head538" style="it" xml:space="preserve">DE HOROLOGIO ASTRONOMICO, QVOD
            <lb/>
          à Verticali circulo declinat. CAP. XXIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s39915" xml:space="preserve">ANTE omnia inueſtiganda eſt declinatio plani, in quo horologium deſcribendum eſt, vt
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0617-05" xlink:href="note-0617-05a" xml:space="preserve">Deſcriptio horo
                <lb/>
              logii Aſtrono-
                <lb/>
              mici à Verticali
                <lb/>
              declinantis.</note>
            propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s39916" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s39917" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s39918" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s39919" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s39920" xml:space="preserve">in ſcholio eiuſdem tradidimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s39921" xml:space="preserve">Quoniam enim ibi copiose de declina-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0617-06" xlink:href="note-0617-06a" xml:space="preserve">40</note>
            tione, inclinationeq́ue planorum diſſeruimus, nihil prorſus hoc loco ea de re dicendum eſſe vi-
              <lb/>
            detur. </s>
            <s xml:id="echoid-s39922" xml:space="preserve">Inuenta autem declinatione, ad deſcriptionem horologii à Verticali declinantis aggredie-
              <lb/>
            mur, hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s39923" xml:space="preserve">In plano horologii, aſſumpto loco ſtyli vtcunque in K, ducantur per K, duæ re-
              <lb/>
            ctæ A B, D F, ſeſe in k, ad angulos rectos ſecantes, vel ſi planum ſtabile ſit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s39924" xml:space="preserve">ad Horizontem re-
              <lb/>
            ctum, ducatur per K, recta A B,
              <emph style="sc">H</emph>
            orizonti æquidiſtans beneficio libellæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s39925" xml:space="preserve">perpendiculi, quam
              <lb/>
            ad rectos angulos ſecet D F, perpendicularis ad Horizontem: </s>
            <s xml:id="echoid-s39926" xml:space="preserve">Vel certe primo loco ducatur be-
              <lb/>
            neficio perpendiculi recta F D, ad Horizontem perpendicularis, quam in K, ſecet ad rectos angu-
              <lb/>
            los recta A B, Horizonti æquidiſtans. </s>
            <s xml:id="echoid-s39927" xml:space="preserve">In F D, autẽ ſumpta longitudine ſtyli quacunque
              <emph style="sc">K</emph>
            F, ſiue
              <lb/>
            ſurſum, ſiue deorſum verſus, deſcribatur ex F, verſus A B, arcus D H, verſus B, quidẽ, ſi murus, pla-
              <lb/>
            numve horologii à meridie in ortum, vel à ſeptentrione in occaſum declinet, verſus A, verò, ſi de-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0617-07" xlink:href="note-0617-07a" xml:space="preserve">50</note>
            flectat à meridie in occaſum, aut à Borea in ortum. </s>
            <s xml:id="echoid-s39928" xml:space="preserve">Numerata autem declinatione muri D H,
              <lb/>
            (quam in noſtro exemplo ponimus eſſe grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s39929" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s39930" xml:space="preserve">à meridie in ortum) ductaq́ue F H, ſecante ip-
              <lb/>
            ſam A B, in E, agatur per E, recta C E, ipſi F D, parallela, ſeu ad A B, perpendicularis. </s>
            <s xml:id="echoid-s39931" xml:space="preserve">Nam C E,
              <lb/>
            erit linea meridiana, ſiue horæ 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s39932" xml:space="preserve">Deinde in arcu D H, ex altera parte rectæ F D, producto, ſup-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0617-08" xlink:href="note-0617-08a" xml:space="preserve">Linea meridia-
                <lb/>
              na.</note>
            putato complemento declinationis D N, ducatur recta F N; </s>
            <s xml:id="echoid-s39933" xml:space="preserve">vel certè ducatur recta F α, ad F E,
              <lb/>
            perpendicularis, ſecans A B, in α Per α, enim ducenda eſt & </s>
            <s xml:id="echoid-s39934" xml:space="preserve">linea æquinoctialis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s39935" xml:space="preserve">linea horæ 6.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s39936" xml:space="preserve">Sumpta quoque in A B, recta E β, ſiue ad dexteram, ſiue ad ſiniſtram meridianæ lineæ C E, quæ
              <lb/>
            ipſi E F, æqualis ſit deſcribatur ex β, verſus C E, arcus circuli, ſurſum quidem verſus in horologio
              <lb/>
            declinante à meridie, deorſum autem in eo, quod à ſeptentrione deflectit; </s>
            <s xml:id="echoid-s39937" xml:space="preserve">in quo numerata alti-
              <lb/>
            tudine poli, initio facto à recta A B, ducatur ex β, ad finem ſupputationis recta ſecans C E, in C,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0617-09" xlink:href="note-0617-09a" xml:space="preserve">Centrum
                <unsure/>
              horo-
                <lb/>
              logii.</note>
            puncto, quod centrum erit horologii, in quo omnes lineæ horariæ conuenient. </s>
            <s xml:id="echoid-s39938" xml:space="preserve">Ducta igitur </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>