Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(601)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1978
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
508
">
<
pb
o
="
601
"
file
="
0617
"
n
="
617
"
rhead
="
LIBER SEPTIMVS.
"/>
<
figure
number
="
388
">
<
image
file
="
0617-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0617-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39905
"
xml:space
="
preserve
">ANTIQVVM quoque horologium facili negotio deſcribi poteſt per areum diurnum ho-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0617-04
"
xlink:href
="
note-0617-04a
"
xml:space
="
preserve
">Alia deſeripti@
<
lb
/>
horologii Aequi
<
lb
/>
noctialis Anti-
<
lb
/>
qui per arcum
<
lb
/>
diurnum hora
<
lb
/>
rũ 18. & noctur
<
lb
/>
nũ horarum 6.</
note
>
rarum 18. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39906
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39907
"
xml:space
="
preserve
">nocturnum horarum 6. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39908
"
xml:space
="
preserve
">vt in ſuperioribus factum eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39909
"
xml:space
="
preserve
">ex tabellis in hunc vſum
<
lb
/>
confectis in ſcholio propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39910
"
xml:space
="
preserve
">33. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39911
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39912
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39913
"
xml:space
="
preserve
">colligitur, perſpicueq́ue in appoſita figura apparet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39914
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div1981
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
509
">
<
head
xml:id
="
echoid-head538
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">DE HOROLOGIO ASTRONOMICO, QVOD
<
lb
/>
à Verticali circulo declinat. CAP. XXIII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39915
"
xml:space
="
preserve
">ANTE omnia inueſtiganda eſt declinatio plani, in quo horologium deſcribendum eſt, vt
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0617-05
"
xlink:href
="
note-0617-05a
"
xml:space
="
preserve
">Deſcriptio horo
<
lb
/>
logii Aſtrono-
<
lb
/>
mici à Verticali
<
lb
/>
declinantis.</
note
>
propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39916
"
xml:space
="
preserve
">23. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39917
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39918
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39919
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39920
"
xml:space
="
preserve
">in ſcholio eiuſdem tradidimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39921
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam enim ibi copiose de declina-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0617-06
"
xlink:href
="
note-0617-06a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
tione, inclinationeq́ue planorum diſſeruimus, nihil prorſus hoc loco ea de re dicendum eſſe vi-
<
lb
/>
detur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39922
"
xml:space
="
preserve
">Inuenta autem declinatione, ad deſcriptionem horologii à Verticali declinantis aggredie-
<
lb
/>
mur, hoc modo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39923
"
xml:space
="
preserve
">In plano horologii, aſſumpto loco ſtyli vtcunque in K, ducantur per K, duæ re-
<
lb
/>
ctæ A B, D F, ſeſe in k, ad angulos rectos ſecantes, vel ſi planum ſtabile ſit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39924
"
xml:space
="
preserve
">ad Horizontem re-
<
lb
/>
ctum, ducatur per K, recta A B,
<
emph
style
="
sc
">H</
emph
>
orizonti æquidiſtans beneficio libellæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39925
"
xml:space
="
preserve
">perpendiculi, quam
<
lb
/>
ad rectos angulos ſecet D F, perpendicularis ad Horizontem: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39926
"
xml:space
="
preserve
">Vel certe primo loco ducatur be-
<
lb
/>
neficio perpendiculi recta F D, ad Horizontem perpendicularis, quam in K, ſecet ad rectos angu-
<
lb
/>
los recta A B, Horizonti æquidiſtans. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39927
"
xml:space
="
preserve
">In F D, autẽ ſumpta longitudine ſtyli quacunque
<
emph
style
="
sc
">K</
emph
>
F, ſiue
<
lb
/>
ſurſum, ſiue deorſum verſus, deſcribatur ex F, verſus A B, arcus D H, verſus B, quidẽ, ſi murus, pla-
<
lb
/>
numve horologii à meridie in ortum, vel à ſeptentrione in occaſum declinet, verſus A, verò, ſi de-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0617-07
"
xlink:href
="
note-0617-07a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
flectat à meridie in occaſum, aut à Borea in ortum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39928
"
xml:space
="
preserve
">Numerata autem declinatione muri D H,
<
lb
/>
(quam in noſtro exemplo ponimus eſſe grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39929
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39930
"
xml:space
="
preserve
">à meridie in ortum) ductaq́ue F H, ſecante ip-
<
lb
/>
ſam A B, in E, agatur per E, recta C E, ipſi F D, parallela, ſeu ad A B, perpendicularis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39931
"
xml:space
="
preserve
">Nam C E,
<
lb
/>
erit linea meridiana, ſiue horæ 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39932
"
xml:space
="
preserve
">Deinde in arcu D H, ex altera parte rectæ F D, producto, ſup-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0617-08
"
xlink:href
="
note-0617-08a
"
xml:space
="
preserve
">Linea meridia-
<
lb
/>
na.</
note
>
putato complemento declinationis D N, ducatur recta F N; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39933
"
xml:space
="
preserve
">vel certè ducatur recta F α, ad F E,
<
lb
/>
perpendicularis, ſecans A B, in α Per α, enim ducenda eſt & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39934
"
xml:space
="
preserve
">linea æquinoctialis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39935
"
xml:space
="
preserve
">linea horæ 6.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39936
"
xml:space
="
preserve
">Sumpta quoque in A B, recta E β, ſiue ad dexteram, ſiue ad ſiniſtram meridianæ lineæ C E, quæ
<
lb
/>
ipſi E F, æqualis ſit deſcribatur ex β, verſus C E, arcus circuli, ſurſum quidem verſus in horologio
<
lb
/>
declinante à meridie, deorſum autem in eo, quod à ſeptentrione deflectit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39937
"
xml:space
="
preserve
">in quo numerata alti-
<
lb
/>
tudine poli, initio facto à recta A B, ducatur ex β, ad finem ſupputationis recta ſecans C E, in C,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0617-09
"
xlink:href
="
note-0617-09a
"
xml:space
="
preserve
">Centrum
<
unsure
/>
horo-
<
lb
/>
logii.</
note
>
puncto, quod centrum erit horologii, in quo omnes lineæ horariæ conuenient. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s39938
"
xml:space
="
preserve
">Ducta igitur </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>