Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of contents
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 536
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 536
[out of range]
>
page
|<
<
(604)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1981
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
509
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40064
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
604
"
file
="
0620
"
n
="
620
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
ad dexteram ipſius lineæ meridianæ ſita, fiant ſiniſtra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40065
"
xml:space
="
preserve
">quæ ſunt ad ſiniſtram, dextra euadant,
<
lb
/>
confectum erit horologium à meridie quoque vel ſeptentrione declinans in partem contrariam,
<
lb
/>
vt ſi illud in ortum declinat, hoc vergat in occaſum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40066
"
xml:space
="
preserve
">contra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40067
"
xml:space
="
preserve
">Huiuſmodi ſunt lineamenta cui
<
unsure
/>
us-
<
lb
/>
libet horologii in parte oppoſita plani deſcripta, vt ſingulæ lineæ ſingulis lineis reſpondeant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40068
"
xml:space
="
preserve
">Hac
<
lb
/>
arte vides hic factũ eſſe horologium declinans à meridie in occaſum grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40069
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40070
"
xml:space
="
preserve
">ex horologio decli-
<
lb
/>
nante totidem gradibus à meridie in ortum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40071
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
figure
number
="
390
">
<
image
file
="
0620-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0620-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40072
"
xml:space
="
preserve
">VIDES igitur vna ferè opera quatuor horologia deſcribi, vnum declinans à meridie in or-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0620-04
"
xlink:href
="
note-0620-04a
"
xml:space
="
preserve
">Quo p@@o vna
<
lb
/>
opera ferme
<
lb
/>
quatuor horolo
<
lb
/>
gia declinantia
<
lb
/>
a Verticali de-
<
lb
/>
ſcriban@.</
note
>
tum, alterum à meridie in occaſum, ſi prioris lineamenta ita permutentur, vt dextra fiant ſiniſtra,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40073
"
xml:space
="
preserve
">contra: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40074
"
xml:space
="
preserve
">tertium à ſeptentrione in occaſum, ſi primum ita inuertatur, vt ſuperiora fiant inferio-
<
lb
/>
ra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40075
"
xml:space
="
preserve
">quæ poſt hanc inuerſionem dextra ſunt, fiant ſiniſtra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40076
"
xml:space
="
preserve
">contra: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40077
"
xml:space
="
preserve
">quartũ à ſeptentrione in or-
<
lb
/>
tum, ſi ſecundum inuertatur ſecundum omnes ſui partes, vt proxime diximus de primo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40078
"
xml:space
="
preserve
">In his
<
lb
/>
autem omnibus eadem ſemper eſt declinationis quantitas.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40079
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div1992
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
510
">
<
head
xml:id
="
echoid-head539
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">DE ARCVBVS SIGNORVM, ET LONGITVDINVM DIERVM
<
lb
/>
in horologio, quod à Verticali circulo declinat. CAP. XXIIII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40080
"
xml:space
="
preserve
">DVCTA recta C I, pro axe mundi, excitetur in I, ad C I, perpendicularis I G, pro radio
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0620-05
"
xlink:href
="
note-0620-05a
"
xml:space
="
preserve
">Conſtructio fi-
<
lb
/>
guræ radiorum
<
lb
/>
Zodiaci pro at-
<
lb
/>
@u bus ſiguorũ,
<
lb
/>
& longitudinũ
<
lb
/>
dierum deſcri-
<
lb
/>
bendis in horo-
<
lb
/>
logio declinan-
<
lb
/>
@@ a Verticali.</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0620-06
"
xlink:href
="
note-0620-06a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
Aequatoris, ex cuius vtraque parte radii aliorum ſignorum ducantur, vt in ſuperioribus, ſu-
<
lb
/>
maturq́ue I C, æqualis rectæ I C, in axe horologii præcedentis cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40081
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40082
"
xml:space
="
preserve
">recta I G, ęqualis rectæ I G,
<
lb
/>
vel G L, in eodem horologio; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40083
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40084
"
xml:space
="
preserve
">ex C, per G, educatur recta C G, pro linea ſtyli. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40085
"
xml:space
="
preserve
">quam commo-
<
lb
/>
dius fortaſſe ducemus, ſi ex C, ducatur recta C G, faciens cum I C, angulum I C G, æqualem an-
<
lb
/>
gulo I C k, quem in horologio axis C I, cum linea ſtyli CG, conſtituit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40086
"
xml:space
="
preserve
">Deinde ex centro L, illius
<
lb
/>
circuli, beneficio cuius in horologio puncta horarum in linea æquinoctiali inuenimus, accipian-
<
lb
/>
tur omnia interualla vſque ad illa puncta æquinoctialis lineæ, vbi à lineis horariis ſecatur, eaq́ue
<
lb
/>
ex I, in radium Aequatoris I G, transferantur, ſignando puncta in radio Aequatoris. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40087
"
xml:space
="
preserve
">Si enim ex C,
<
lb
/>
per hæc puncta rectæ lineæ ducantur, erunt hæ omnium horarum lineæ citra & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40088
"
xml:space
="
preserve
">vltra lin eam ſty-
<
lb
/>
li, quæ æquinoctialem lineam interſecant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40089
"
xml:space
="
preserve
">His igitur apponantur numeri horarum reſponden-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0620-07
"
xlink:href
="
note-0620-07a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
tes horis, quarum interualla translata ſunt, notando diligenter, quæ lineæ reſpondeant horis ad
<
lb
/>
ſiniſtram lineæ ſtyli poſitis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40090
"
xml:space
="
preserve
">quæ horis ad dexteram eiuſdem collocatis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40091
"
xml:space
="
preserve
">Id quod numeri lineis
<
lb
/>
appoſiti vel facile indicant, correſpondentes numeris linearum horariarum horologii, quæ ęqui-
<
lb
/>
noctialem lineam interſecaut. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40092
"
xml:space
="
preserve
">Has enim lineas duntaxat referunt lineæ hactenus ex puncto C, per
<
lb
/>
puncta radii Aequatoris emiſſæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40093
"
xml:space
="
preserve
">Eaſdem has lineas obtinebimus, ſi ex horologio ſumamus in-
<
lb
/>
terualla horaria inter centrum C, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40094
"
xml:space
="
preserve
">lineam æquinoctialem α M, eaq́ue in figura radiorum Zodia-
<
lb
/>
ci ex C, transferamus in radium Aequatoris I G, puncta in eo ſignando, per quæ horarum lineæ
<
lb
/>
ductæ ex C, tranſire debent, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40095
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40096
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſi quando linea aliqua horaria in horologio lineam æqui-
<
lb
/>
noctialem non ſecet, ſed ei æquidiſtet, ducenda erit ex C, linea C A, radio Aequatoris I G, paral-
<
lb
/>
lela. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40097
"
xml:space
="
preserve
">Hæc enim illi horę reſpondebit, quemadmodum in horologio horizõtali, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40098
"
xml:space
="
preserve
">Verticali, quia
<
lb
/>
linea horę 6. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40099
"
xml:space
="
preserve
">à mer. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40100
"
xml:space
="
preserve
">vel med. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40101
"
xml:space
="
preserve
">noc. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s40102
"
xml:space
="
preserve
">æquinoctiali lineæ æquidiſtat, ducta eſt in figura radiorum </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>