Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

List of thumbnails

< >
621
621 (605)
622
622 (606)
623
623 (607)
624
624 (608)
625
625 (609)
626
626 (610)
627
627 (611)
628
628 (612)
629
629 (613)
630
630 (614)
< >
page |< < (608) of 677 > >|
624608GMOMONICES exiguam habet declinationem à Vertícali, deſcribendum erit quoque altera ex parte portio borea-
lis horologii, quam horizontalis linea abſcindit, que madmodum &
in Verticali horologio Borea-
le deſcriptum eſt ex vtraque parte:
Alioquin in horologio Boreali, quod in ortum declinat, non
monſtrarentur horæ, cum Sol oritur:
neque in eo, quod in occaíum vergit, cum Sol occidit.
PRIVS quoque horologium appellari poteſt Diurnum, & poſterius Nocturnum, vt in Ver-
11Horologium de
clinans diurnũ,
ac nocturnum.
ticali horologio docuimus.
IAM verò arcus longitudinum dierum eodem prorſus modo deſcribentur, ſi pro radiis ſi-
22Arcus longitu-
dinum dierum
quo pacto de-
ſctibantur.
gnorum aſſumantur radii longitudinum dierum, dummodo obſeruetur, hoſce arcus in ho-
rologio, quod ad Boream vergit, conuerti in complementa vſque ad 24.
vt in Verticali horo-
logio ſcripſimus cap.
8. In figura radiorum Zodiaci duximus radios horarum 0. 6. 8. 10.
3310 14. 16. 18. & 24.
QVOD ſi ex lineamentis hactenus deſcriptis maius aut minus horologium pro data ſtyli ma-
gnitudine deſcribendum ſit, efficiemus id hoc modo.
Deſcribatur ſeorſum (vt prope figuram
radiorum Zodiaci factum eſt) triangulum I C G, ex horologio cap.
præcedentis, vel ex figura ra-
diorum Zodiaei huius cap.
deſumptum, in quo I C, axis mundi eſt; I G, Aequator; C G, linea
ſtyli;
gnomon verò I K, rectos angulos faciens cum linea indicis C G. Sumendo igitur in ſtylo
I K, producto rectam I A, dato gnomoni ęqualem, &
ducendo per A, rectam B D, rectæ C G, pa-
rallelam, ſi axis B I, transferatur ex C, in figura radiorum Zodiaci vſque ad punctum B, verſus
I, &
ex B, radii ſignorum educantur, ac reliqua omnia fiant, vt prius, deſcribentur arcus ſignorũ
pro magnitudine dati ſtyli I A, ſicuti antea deſcripti ſunt ad datum ſtylum I K.
Nam lineę hora-
4420 riæ ex C, prodeuntes in figura radiorum Zodiaci, &
in horologio, quod in cap. pręcedente deſcri-
pſimus, eędem omnino permanent in eadem altitudine poli, &
declinatione plani eadem. Aequi
noctialis autem linea ducenda eſt ad lineam ſtyli perpendicularis, tanto interuallo à centro horo-
logii diſtans, quanta eſt recta B D.
DE HOROLOGIO ITALICO, ET BABYLONICO,
quod à Verticali circulo declinat. CAP. XXV.
SECETVR circulus ex L, deſcriptus, beneficio cuius in linea æquinoctiali puncta horarum
55Compoſitio ho
rologii Italici,
ac Babyolnici à
Verticali decli-
@anti@.
offendi mus, in arcum diurnnm tropici ♋, a N b, &
arcum diurnum tropici ♑, d N e, ita vt
6630 rectę a b, d e, ſecent rectam M N, ad angulos rectos, numerenturq́ue arcus ſemidiurni ♋, &
♑,
vtrinque à puncto N, in circulo M a N b, vt integri arcus diurni habeantur, veluti cap.
4. tradi-
dimus.
Deinde pro horologio Italico diſtribuatur ſemel, atque iterum circulus Ma N b, in 24.
partes æquales, primum facto initio à puncto a, ſecundo à puncto d, ita vt a, ſit hora 24. ab occ.
in tropico ♋, &
proximum punctum verſus N, hora 23. & c. At vero d, ſit hora 24. ab occ. in
tropico ♑, &
proximum punctum verſus N, hora 23. & c. Rurſus idem circulus diuidatur ſemel
in 24.
partes æquales, initio ſumpto à puncto b, & iterum in 24. partes æquales, initio facto à pun
cto e, ita vt b, ſit 24.
hora ab or. in tropico ♋, & proximum punctum verſus N, hora 1. & c. pun-
ctum vero e, hora 24.
♑, ab or. & proximum punctum verſus N, hora 1. & c. Inueniemus enim
per hęc puncta diuiſionũ in vtroque tropico puncta horarum ab occ.
& or. horologiumq́ue Ita-
7740 licum, &
Babylonicum perficiemus, non aliter, atque horizontale conſtruximus cap. 4. Exempli
gratia.
Ex f, puncto horæ 16. ♋. ab occ. ducta recta per centrum L, ſecat ęquinoctialem lineam
in g, puncto, per quod ſi ex C, centro horologii recta emittatur, ſecabitur tropicus ♋, in h, puncto
horę 16.
ab occ. Sic etiam recta ex m, puncto horę 21. ♑, ab occ. per L, educta ſecat lineam æqui-
noctialem in puncton, per quod recta ducta ex C, ſecat tropicum ♑, in p, puncto horæ 21.
ab
occ.
Pari ratione linea recta ex q, horæ 14. ab occ. in tropico ♑, quæ quidem in arcu nocturno
♑, d M e, continetur, ducta per L, ſecat lineam ęquinoctialem in r, puncto, per quod recta du-
cta ex C, ſecat tropicum ♑, in arcu nocturno in t, puncto horæ 14.
ab occ.
HAC ratione inueniemus ſolum puncta illarum horarum, quę in ſemicirculo A N B, cuius
diameter A B, ęquinoctiali lineæ ęquidiſtat, continentur:
propterea quòd rectę ex ipſis per L,
8850 ductæ tranſeunt per centrum L, priuſquam ęquinoctialem lineam ſecant.
Vnde aliarum hora-
rum puncta inueniemus, vt de horizontali horologio diximus cap.
4. per horas è regione illis op-
poſitas.
Vt ſi velimus reperire punctum horæ 23. ab occ. in tropico ♑, cui in circulo reſpon-
det punctum D, extra ſemicirculum A N B, ducemus ex E, puncto oppoſito, nempe ex hora 11.
ab occ. in tropico ♑, in arcu nocturno ♑, comprehenſa, rectam per L, & D, quæ ſecabit æquino-
ctialem lineam in puncto R, (quod quia valde remotum eſt, in exemplo non continetur) per
quod ſi ducatur recta ex C, ſecabitur tropicus ♑, in arcu nocturno in puncto F, horæ 11.
ab occ.
producta verò recta R C, vltra centrum C, ſecabit eundem tropicum ♑, in P, puncto horæ 23.
&
ſic de cæteris.
EODEM modo puncta horarum ab ortu Solis in vtroque tropico deprehendemus. Pro ho
rologio porro Boreali nullum exemplum afferimus, quia lineæ horarum ab or.
& occ.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index