Apian, Petrus, Instrvmentvm Sinvvm, sev primi mobilis

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 97 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div135" type="section" level="1" n="72">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4502" xml:space="preserve">
              <pb file="0064" n="64" rhead="GENVINVS VSVS"/>
            plitudinis ſcilicet 48572. </s>
            <s xml:id="echoid-s4503" xml:space="preserve">in quotiente prouenient 66913. </s>
            <s xml:id="echoid-s4504" xml:space="preserve">arcus illius eſt 42. </s>
            <s xml:id="echoid-s4505" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4506" xml:space="preserve">quibus
              <lb/>
            ſubtractis à 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4507" xml:space="preserve">remanẽt 48. </s>
            <s xml:id="echoid-s4508" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s4509" xml:space="preserve">uera illa eleuatio poli quæſita ad locũ intronizatiõis.</s>
            <s xml:id="echoid-s4510" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div137" type="section" level="1" n="73">
          <head xml:id="echoid-head77" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM LXI.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4511" xml:space="preserve">Cognito iam gradu medij cœli, ſimiliter & </s>
            <s xml:id="echoid-s4512" xml:space="preserve">gradu aſcendentis, altitudi-
              <lb/>
            nem poli in de cognoſcere.</s>
            <s xml:id="echoid-s4513" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4514" xml:space="preserve">Vbi gradũ medij cœli habueris, quærè deinceps angulũ eclypticæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4515" xml:space="preserve">meridiani ꝑ 26.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4516" xml:space="preserve">27. </s>
            <s xml:id="echoid-s4517" xml:space="preserve">uel 28. </s>
            <s xml:id="echoid-s4518" xml:space="preserve">ꝓnunc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4519" xml:space="preserve">ꝗ ſi minor fuerit ̈ 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4520" xml:space="preserve">erit ad hãc oꝑationem ſatis idoneus: </s>
            <s xml:id="echoid-s4521" xml:space="preserve">ſin autem
              <lb/>
            maior extiterit, ſubtrahe eum de ſemicirculo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4522" xml:space="preserve">reliquũ erit ad cõmodũ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4523" xml:space="preserve">Deinde ꝓpone
              <lb/>
            arcũ à medio cœliuſ ad gradũ aſcendentis, is ſi minor ſit ̈ 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4524" xml:space="preserve">etiã iuſtus erit: </s>
            <s xml:id="echoid-s4525" xml:space="preserve">ſin ma-
              <lb/>
            ior, ſubtractus à ſemicirculo, relinquet nume℞ aptum ad hãc oꝑationẽ, ſinum eo℞ alte℞
              <lb/>
            duc in alte℞, ꝓductũ diuide in ſinũ totũ, arcum q̊tientis ſubtrahe à 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4526" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4527" xml:space="preserve">remanebit am
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0064-01" xlink:href="note-0064-01a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Lateralis in</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">troitus ſimi</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">le apprehẽ</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">dit.</emph>
              </note>
            plitudo aſcẽdẽtis. </s>
            <s xml:id="echoid-s4528" xml:space="preserve">Hinc ꝓcede ita, ut ſuꝑiori ꝓnunciato edoctus es, unum attẽde, ꝙ ſi gra
              <lb/>
            dus aſcendentis ſit in aliq̊ ſigno℞ ſeptentrionalium, tunc etiã amplitudo erit ſeptentrio-
              <lb/>
            nalis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4529" xml:space="preserve">ſimili modo res ſe habet de meridionali. </s>
            <s xml:id="echoid-s4530" xml:space="preserve">Sciendum inſuꝑ eſt inutilem & </s>
            <s xml:id="echoid-s4531" xml:space="preserve">uanam
              <lb/>
            eſſe hanc operationẽ, quũ in medio cœli fuerit principiũ ♋ uel ♑, puncta quo proxi
              <lb/>
            me coniuncta, ſiue præcedant ſiue ſequantur, quo ergo longius diſtat principium ♋
              <lb/>
            uel ♑ à medio cœli, eo certior etexpeditior hæc erit operatio, ſed hic non neceſſarium fu
              <lb/>
            erit exemplo rem demonſtrare, quando cum ſuperiori pronunciato multum cohæret.</s>
            <s xml:id="echoid-s4532" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div139" type="section" level="1" n="74">
          <head xml:id="echoid-head78" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM LXII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4533" xml:space="preserve">In quacun regione, perſpecta eleuatione poli, tempus quo punctum zo
              <lb/>
            diaci ab arcu per polos mundi & </s>
            <s xml:id="echoid-s4534" xml:space="preserve">arcum æquinoctialis ducto uſ ad circulũ
              <lb/>
            uerticalem moueatur, dijudicare.</s>
            <s xml:id="echoid-s4535" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4536" xml:space="preserve">Hic iam ꝑ circulum, qui ꝑ polos mundi & </s>
            <s xml:id="echoid-s4537" xml:space="preserve">arcum æquatoris trãſit, intelliges circulum
              <lb/>
            maiorem, ꝗ circulus dicitur horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4538" xml:space="preserve">ante meridiẽ, ꝗa quũ ☉(sun) ad eum ꝑtingit, tunc hora 6
              <lb/>
            eſt poſt mediÀ© noctis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4539" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4540" xml:space="preserve">horæ adhuc diſtãt à meridie, ſiquidẽ tunc exacte tempus medi
              <lb/>
            um eſt int
              <unsure/>
            meridiẽ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4541" xml:space="preserve">mediũ noctis, quãdo Sol illum attingit. </s>
            <s xml:id="echoid-s4542" xml:space="preserve">Principio igitur huius oꝑa
              <lb/>
            tionis, quære ꝗ 5. </s>
            <s xml:id="echoid-s4543" xml:space="preserve">declinationẽ ꝓpoſiti puncti eclypticæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4544" xml:space="preserve">altitudinẽ puncti dati in cir-
              <lb/>
            culo uerticali ꝗ 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s4545" xml:space="preserve">ꝓnunc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4546" xml:space="preserve">ſinũ cõplementi altitudinis huius in circulo uerticali ſepo-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0064-02" xlink:href="note-0064-02a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Arealis in</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">greſſus iun</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">gitur.</emph>
              </note>
            ne in locum aliquẽ ſeorſim, ſimilit
              <unsure/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4547" xml:space="preserve">ſinũ cõplementi declinatiõis dati pũcti eclypticæ,
              <lb/>
            minorẽ duc in ſinum totum, ꝓductũ in maiorem diuide, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4548" xml:space="preserve">arcus q̊tientis ex 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4549" xml:space="preserve">ſubtra-
              <lb/>
            ctus relinquet gradus æquatoris, ꝗbus in horas horarũ´ minuta cõuerſus, habebis op
              <lb/>
            tatum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4550" xml:space="preserve">?</s>
            <s xml:id="echoid-s4551" xml:space="preserve">? Vide exemplũ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4552" xml:space="preserve">Cupio ſcire in loco & </s>
            <s xml:id="echoid-s4553" xml:space="preserve">die intronizatiõis tempus illud cõme
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0064-03" xlink:href="note-0064-03a" xml:space="preserve">EXEM-
                <lb/>
              PLVM
                <lb/>
                <emph style="it">Epiſoo
                  <unsure/>
                pi.</emph>
              </note>
            moratũ, declinatio ita Solis eſt 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s4554" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4555" xml:space="preserve">42. </s>
            <s xml:id="echoid-s4556" xml:space="preserve">mi cõplementũ eius 69. </s>
            <s xml:id="echoid-s4557" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4558" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s4559" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4560" xml:space="preserve">ſinus ip
              <lb/>
            ſius 93544. </s>
            <s xml:id="echoid-s4561" xml:space="preserve">is (ꝗa maior) erit altitudo ☉(sun) in circulo uerticali eſt 28. </s>
            <s xml:id="echoid-s4562" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4563" xml:space="preserve">24. </s>
            <s xml:id="echoid-s4564" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4565" xml:space="preserve">ſinũ cõple
              <lb/>
            mẽti 87964. </s>
            <s xml:id="echoid-s4566" xml:space="preserve">duco in totũ, ꝓductũ in diuiſorẽ diuido, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4567" xml:space="preserve">ꝓueniũtin q̊tiente 94034. </s>
            <s xml:id="echoid-s4568" xml:space="preserve">arcus
              <lb/>
            eius eſt 70. </s>
            <s xml:id="echoid-s4569" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4570" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s4571" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4572" xml:space="preserve">q̊ ſu bducto à 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4573" xml:space="preserve">remanẽt 19. </s>
            <s xml:id="echoid-s4574" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4575" xml:space="preserve">53. </s>
            <s xml:id="echoid-s4576" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4577" xml:space="preserve">æquatoris, ho℞ ſi ſemꝑ 15
              <lb/>
            ꝓ hora unica ſupputẽ, habebo horã 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s4578" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4579" xml:space="preserve">19. </s>
            <s xml:id="echoid-s4580" xml:space="preserve">ſecunda 32. </s>
            <s xml:id="echoid-s4581" xml:space="preserve">tẽpus. </s>
            <s xml:id="echoid-s4582" xml:space="preserve">ſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4583" xml:space="preserve">illud quo Sol percurrit
              <lb/>
            ab hora 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4584" xml:space="preserve">uſ ad circulum uerticalem in parte orientis, quod tamen & </s>
            <s xml:id="echoid-s4585" xml:space="preserve">de parte occidua
              <lb/>
            intelligendum eſt, niſi quòd tũc Sol citius circulum uerticalem attingit quàm horam 6.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4586" xml:space="preserve">poſt meridiem, at hæc operatio nihil loci habet in ſignis meridionalibus.</s>
            <s xml:id="echoid-s4587" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div141" type="section" level="1" n="75">
          <head xml:id="echoid-head79" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM LXIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4588" xml:space="preserve">Intellecta iã altitudine poli, adhucemetiri quanto tempore arcus aliquis
              <lb/>
            eclypticæ propoſitus à principio uſ in finem pertranſeat circulũ uerticalẽ.</s>
            <s xml:id="echoid-s4589" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4590" xml:space="preserve">Cõſidera hic ante arcũzodiaci, an principiũ eius declinationẽ habeat maiorẽ ̈ finis
              <lb/>
            ſiue nõ, numerãdo illũ iuxta ue℞ ordinẽ ſigno℞. </s>
            <s xml:id="echoid-s4591" xml:space="preserve">Et quæſita quidẽ ꝑ 5. </s>
            <s xml:id="echoid-s4592" xml:space="preserve">declinationem u-
              <lb/>
            triuſ, adhuc inꝗre ꝑ præcedens ꝓnunc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4593" xml:space="preserve">tempus, in q̊ quodlibet punctum principij & </s>
            <s xml:id="echoid-s4594" xml:space="preserve">ſi
              <lb/>
            nis dati arcus, ꝓmoueatur ab hora 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4595" xml:space="preserve">uſ ad circulũ uerticalem. </s>
            <s xml:id="echoid-s4596" xml:space="preserve">Inueſtiga etiã utriuſ
              <lb/>
            illius puncti aſcenſionẽ rectã per 7 ꝓnunc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4597" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4598" xml:space="preserve">ſubtrahe aſcenſionẽ minorẽ à maiori, reſi-
              <lb/>
            duũ obſerua ſeor@@m, ſubtrahe etiã tempus minimũ (tantũ duc gradus æquatoris ante cõ
              <lb/>
            uerſionem in horas) à maiori, q̊d utrun ex præcedenti ꝓnunc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4599" xml:space="preserve">inueniſti ab hora 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4600" xml:space="preserve">uſ
              <lb/>
            ad cõtactum circuli uerticalis, ꝙ ſi declinatio ſinis huius arcus maior fuerit ̈ illa </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>