Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (dxc) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div303" type="section" level="1" n="103">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5622" xml:space="preserve">
              <pb o="120" file="156" n="157" rhead="Comment. in I. Cap. Sphæræ"/>
            ſtant, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5623" xml:space="preserve">innumeræ pene inſulæ in toto Oceano reperiantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5624" xml:space="preserve">Quæ omnia in
              <lb/>
            ſuprapoſita figura conſpicis.</s>
            <s xml:id="echoid-s5625" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5626" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Reiectis</emph>
            igitur hiſce opinionibus tanquam abſurdis, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5627" xml:space="preserve">cum expe-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-156-01" xlink:href="note-156-01a" xml:space="preserve">Te@am &
                <lb/>
              aquã unũ
                <lb/>
              globum eſ-
                <lb/>
              ficerè
                <unsure/>
              .</note>
            rientia pugnantibus, dicendum eſt, Terram, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5628" xml:space="preserve">aquam unum efficere globum,
              <lb/>
            vel (quod idem eſt) unum habere centrum commune, quod centrum eſt to-
              <lb/>
            tius Vniuerſi. </s>
            <s xml:id="echoid-s5629" xml:space="preserve">Eſt enim centrum totius Vniuerſi, cum ęqualiter ſit remotum vn-
              <lb/>
            dique à cœlo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5630" xml:space="preserve">conſequenter infimum in mundo locũ poſſideat, tali natura p̃-
              <lb/>
            ditum, ut ad illũ omnia grauia ſuapte natura deſcendant, niſi aliunde impedia
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5631" xml:space="preserve">Vnde non immerito à philoſophis centrum grauitatis appellatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s5632" xml:space="preserve">omnia
              <lb/>
            ſi quidem grauia ex natura ſua in loco inferiori quærunt eſſe, vt & </s>
            <s xml:id="echoid-s5633" xml:space="preserve">experientia
              <lb/>
            didicimus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5634" xml:space="preserve">ratione naturali: </s>
            <s xml:id="echoid-s5635" xml:space="preserve">Non enim eſt maior ratio, cur graue aliquod po-
              <lb/>
            tius hic extra centrum mundi, quã ibi, naturaliter uelit eſſe, cũ omnis pars re-
              <lb/>
            mota à centro propinquior cœlo exiſtat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5636" xml:space="preserve">propterea in ſuperioriloco. </s>
            <s xml:id="echoid-s5637" xml:space="preserve">Ex quo
              <lb/>
            ſequitur aquam, cum & </s>
            <s xml:id="echoid-s5638" xml:space="preserve">ipſa grauis ſit, ſuapte natura, ſi non impediatur, conflue
              <lb/>
            re ad loca decliuiora, vt poſſit centrum totius Vniuerſi æqualiter ambire, ne
              <lb/>
            una pars ſit in ſuperiori loco, quàm altera, quod eſſet contra ipſius naturam. </s>
            <s xml:id="echoid-s5639" xml:space="preserve">Id
              <lb/>
            quod ſupra Ariſtoteles quo que in ſua demonſtratione aſſumpſit, ut certiſſimis
              <lb/>
            experientijs comprobatum. </s>
            <s xml:id="echoid-s5640" xml:space="preserve">Ita igitur cum omnibus Aſtronomis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5641" xml:space="preserve">philoſophis
              <lb/>
            rectius ſentientibus dicimus, tam ſuperficiem conuexam terræ, quàm aquæ un
              <lb/>
            diq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5642" xml:space="preserve">a centro totius mundi æqualiter diſtare; </s>
            <s xml:id="echoid-s5643" xml:space="preserve">atque idcirco unum & </s>
            <s xml:id="echoid-s5644" xml:space="preserve">idem eſſe
              <lb/>
            centrum horum duorum elementorum; </s>
            <s xml:id="echoid-s5645" xml:space="preserve">nempe centrum totius Vniuerſi: </s>
            <s xml:id="echoid-s5646" xml:space="preserve">ita ut
              <lb/>
            ſuperficies conuexa unius nullo modo ſuperficiem conuexã alterius interſe-
              <lb/>
            cet, ut uolebant ſuperiores opiniones, ſed ſuperficies cõuexa aquæ continuetur
              <lb/>
            cũ ſuperficie cõuexa terræ, efficiaturq́ue una ex utraque. </s>
            <s xml:id="echoid-s5647" xml:space="preserve">quod quidẽ licet facil
              <lb/>
            lime cuiuis recte grauitatem cuiuſque elementi ponderanti perſuaderi poſſit,
              <lb/>
            nonnullis tamen idipſum iam rationibus demonſtrabimus, quarum prima ſit.</s>
            <s xml:id="echoid-s5648" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">@. ratio.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5649" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">In qvacvnqve</emph>
            orbis parte per eandem omnino aeris lineam
              <lb/>
            terra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5650" xml:space="preserve">aqua non impeditæ, ſed libere demiſſæ deſcendunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5651" xml:space="preserve">Petunt igitur idem
              <lb/>
            centrum pro@ſus, quod paulo ante diximus eſſe centrum totius Vniuerſi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5652" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ex conſequenti unum globum conſtituunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5653" xml:space="preserve">Antecedens conſtat experimen-
              <lb/>
            to: </s>
            <s xml:id="echoid-s5654" xml:space="preserve">cõſecutio uero demõſtr atur a Mathematicis. </s>
            <s xml:id="echoid-s5655" xml:space="preserve">Ex oppoſito em
              <unsure/>
            conſequentis
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-156-01" xlink:href="fig-156-01a" number="49">
                <image file="156-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/156-01"/>
              </figure>
            infertur oppoſitum antecedentis. </s>
            <s xml:id="echoid-s5656" xml:space="preserve">Nã ſi
              <lb/>
            duo grauia ab aliquo puncto demiſſa in
              <lb/>
            quocunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5657" xml:space="preserve">mundi loco diuerſa centra pe
              <lb/>
            tunt, per diuerſas quoq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5658" xml:space="preserve">lineas deſcen-
              <lb/>
            dant, neceſſe eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5659" xml:space="preserve">Quamuis enim ex illo
              <lb/>
            loco, qui utrique centro per unam ean-
              <lb/>
            demq́ue lineam rectam reſpondet, de-
              <lb/>
            miſſa deſcenderent ſecundum eandem
              <lb/>
            lineam, ex omnibus tamẽ aliis locis de-
              <lb/>
            miſſa tenderent per diuerſas lineas ad il
              <lb/>
            la duo centra, ut luce clarius in hac fi-
              <lb/>
            gura apparet, in qua centrum terræ fit
              <lb/>
            B, centrum aquæ A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5660" xml:space="preserve">Solum namque
              <lb/>
            ex puncto E, quod utriq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5661" xml:space="preserve">centro per ean
              <lb/>
            dem lineam rectam E A, reſpondet, ten
              <lb/>
            det terra ad ſuum centrum B, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5662" xml:space="preserve">aqua
              <lb/>
            ad ſuum centrum A, per eandem lineam E A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5663" xml:space="preserve">Ex quouis autem alio </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>