6539LIBER II. CAPUT VI.
Veſuvium montem, quod commixtum cum calce et caemento, non mo-
do ceteris aedificiis praeſtat ſirmitates, ſed etiam moles quae conſtruun-
tur in mari, ſub aqua ſolideſcunt. Hoc autem ſieri hac ratione videtur,
quod ſub his montibus et terra, ferventes ſunt ſontes crebri, qui non
eſſent, ſi non in imo haberent aut de ſulſure aut alumine aut bitumine
ardentes maximos ignes. Igitur penitus ignis et flammae vapor per in-
tervenia permanans et ardens, efficit levem eam terram, et ibi qui naſ-
citur tophus exugens eſt, et ſine liquore. Ergo cum tres res conſimili
ratione, ignis vehementia formatae, in unam pervenerint mixtionem, re-
pente recepto liquore una cohaereſcunt, et celeriter humore duratae ſo-
lidantur, neque eas ſluctus, neque vis aquae poteſt diſſolvere. Ardores
autem eſſe in his locis, etiam haec res poteſt indicare, quod in montibus
Cumanorum et Bajanis ſunt loca ſudationibus excavata, in quibus vapor
ſervidus ab imo naſcens ignis vehementia perforat eam terram, per eam-
que manando in his locis oritur, et ita ſudationum egregias eſſicit utilita-
tes. Non minus etiam memoratur, antiquitus creviſſe ardores et abun-
daviſſe ſub Veſuυio monte, et inde evomuiſſe circa agros flammam. Ideo-
que nunc qui ſpongia ſive pumex Pompejanus vocatur, excoctus ex a-
lio genere lapidis, in hanc redactus eſſe videtur generis qualitatem. Id
autem genus ſpongiae, quod inde eximitur, non in omnibus locis naſci-
tur, niſi circum Aetnam et collibus Myſiae, qui a Graecis χαταχεχαυμένοι
nominantur, et ſi quae ejuſcemodi ſunt locorum proprietates. Si ergo
in his locis aquarum ferventes inveniuntur fontes, et in montibus excava-
tis calidi vapores, ipſaque loca ab antiquis memorantur pervagantes in
agris habuiſſe ardores, videtur eſſe certum, ab ignis vehementia ex topho
terraque, quemadmodum in ſornacibus et a calce, ita ex his ereptum eſſe
liquorem. Igitur diſſimilibus et diſparibus rebus correptis et in unam pote-
ſtatem collatis, calida humoris jejunitas aqua repente ſatiata, communibus
corporibus latenti calore conferveſcit, et vehementer efficit ea coire,
do ceteris aedificiis praeſtat ſirmitates, ſed etiam moles quae conſtruun-
tur in mari, ſub aqua ſolideſcunt. Hoc autem ſieri hac ratione videtur,
quod ſub his montibus et terra, ferventes ſunt ſontes crebri, qui non
eſſent, ſi non in imo haberent aut de ſulſure aut alumine aut bitumine
ardentes maximos ignes. Igitur penitus ignis et flammae vapor per in-
tervenia permanans et ardens, efficit levem eam terram, et ibi qui naſ-
citur tophus exugens eſt, et ſine liquore. Ergo cum tres res conſimili
ratione, ignis vehementia formatae, in unam pervenerint mixtionem, re-
pente recepto liquore una cohaereſcunt, et celeriter humore duratae ſo-
lidantur, neque eas ſluctus, neque vis aquae poteſt diſſolvere. Ardores
autem eſſe in his locis, etiam haec res poteſt indicare, quod in montibus
Cumanorum et Bajanis ſunt loca ſudationibus excavata, in quibus vapor
ſervidus ab imo naſcens ignis vehementia perforat eam terram, per eam-
que manando in his locis oritur, et ita ſudationum egregias eſſicit utilita-
tes. Non minus etiam memoratur, antiquitus creviſſe ardores et abun-
daviſſe ſub Veſuυio monte, et inde evomuiſſe circa agros flammam. Ideo-
que nunc qui ſpongia ſive pumex Pompejanus vocatur, excoctus ex a-
lio genere lapidis, in hanc redactus eſſe videtur generis qualitatem. Id
autem genus ſpongiae, quod inde eximitur, non in omnibus locis naſci-
tur, niſi circum Aetnam et collibus Myſiae, qui a Graecis χαταχεχαυμένοι
nominantur, et ſi quae ejuſcemodi ſunt locorum proprietates. Si ergo
in his locis aquarum ferventes inveniuntur fontes, et in montibus excava-
tis calidi vapores, ipſaque loca ab antiquis memorantur pervagantes in
agris habuiſſe ardores, videtur eſſe certum, ab ignis vehementia ex topho
terraque, quemadmodum in ſornacibus et a calce, ita ex his ereptum eſſe
liquorem. Igitur diſſimilibus et diſparibus rebus correptis et in unam pote-
ſtatem collatis, calida humoris jejunitas aqua repente ſatiata, communibus
corporibus latenti calore conferveſcit, et vehementer efficit ea coire,
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib