Apian, Petrus, Instrvmentvm Sinvvm, sev primi mobilis

Table of contents

< >
[61.] PRONVNCIATVM XLIX.
[62.] PRONVNCIATVM L.
[63.] PRONVNCIATVM LI.
[64.] PRONVNCIATVM LII.
[65.] PRONVNCIATVM LIII.
[66.] PRONVNCIATVM LIIII.
[67.] PRONVNCIATVM LV.
[68.] PRONVNCIATVM LVI.
[69.] PRONVNCIATVM LVII.
[70.] PRONVNCIATVM LVIII.
[71.] PRONVNCIATVM LIX.
[72.] PRONVNCIATVM LX.
[73.] PRONVNCIATVM LXI.
[74.] PRONVNCIATVM LXII.
[75.] PRONVNCIATVM LXIII.
[76.] PRONVNCIATVM LXIIII.
[77.] PRONVNCIATVM LXV.
[78.] PRONVNCIATVM LXVI.
[79.] PRONVNCIATVM LXVII.
[80.] PRONVNCIATVM LXVIII.
[81.] PRONVNCIATVM LXIX.
[82.] PRONVNCIATVM LXX.
[83.] PRONVNCIATVM LXXI.
[84.] PRONVNCIATVM LXXII.
[85.] PRONVNCIATVM LXXIII.
[86.] PRONVNCIATVM LXXIIII.
[87.] PRONVNCIATVM LXXV.
[88.] PRONVNCIATVM LXXVI.
[89.] PRONVNCIATVM LXXVII.
[90.] PRONVNCIATVM LXXVIII.
< >
page |< < of 97 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div141" type="section" level="1" n="75">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4600" xml:space="preserve">
              <pb file="0065" n="65" rhead="TABVLARVM SINVVM PER PET. APIANVM."/>
            adde reſiduũ ad iſtud q̊d paulo ante ſe poſuiſti reliquũ aſcenſionũrecta℞. </s>
            <s xml:id="echoid-s4601" xml:space="preserve">Sed ſi declina
              <lb/>
            tio finis arcus ꝓpoſiti, ſecundũ ordinẽ ſignorũ numerãdo, minor extiterit declinatiõe ini
              <lb/>
            tij huius arcus, tũc ſubtrahe reſiduũ hoc â reſiduo aſcenſionũ rectarũ, ꝓ utrã hanc rationẽ
              <lb/>
            q̊d ꝓducitur tempus ipſum eſt (ſi ſemper 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s4602" xml:space="preserve">gradus ꝓ una hora ſupputentur) in quo ar-
              <lb/>
            cus ꝓpoſitus ꝓcurrit ultra circulũ uerticalẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4603" xml:space="preserve">ld omne ſic intelligendũ eſt, ꝙ ambo termi-
              <lb/>
            ni iſtius arcus ſint in medietate ſeptentrionali, fœlicius iſta oia intelliges ex adiũcto exẽ-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0065-01" xlink:href="note-0065-01a" xml:space="preserve">EXEM
                <lb/>
              PLVM
                <lb/>
                <emph style="it">Epiſoo
                  <unsure/>
                pi.</emph>
              </note>
            plo. </s>
            <s xml:id="echoid-s4604" xml:space="preserve">?</s>
            <s xml:id="echoid-s4605" xml:space="preserve">?Volo ſcire quanto tꝑe arcus iſte à 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4606" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4607" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s4608" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4609" xml:space="preserve">II, ubi Sol fuit in die & </s>
            <s xml:id="echoid-s4610" xml:space="preserve">hora in-
              <lb/>
            tronizatiõis uſ ad 16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4611" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4612" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s4613" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4614" xml:space="preserve">II, circulũ uerticalẽ trãſcendat, aſcenſionẽ igitur re-
              <lb/>
            ctaminueni ad 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4615" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4616" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s4617" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4618" xml:space="preserve">II per 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s4619" xml:space="preserve">ꝓnunc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4620" xml:space="preserve">ea eſt 60. </s>
            <s xml:id="echoid-s4621" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4622" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s4623" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4624" xml:space="preserve">aſcenſio aũt 16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4625" xml:space="preserve">gra.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4626" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s4627" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4628" xml:space="preserve">II eſt 75. </s>
            <s xml:id="echoid-s4629" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4630" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s4631" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4632" xml:space="preserve">differentia earũ 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s4633" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4634" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4635" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4636" xml:space="preserve">reſiduũ ſepono ſeorſim, mox
              <lb/>
            ex præcedenti ꝓnunciato quæro tempus ab hora 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4637" xml:space="preserve">uſ dum 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4638" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4639" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s4640" xml:space="preserve">mi (qui Solipſe
              <lb/>
            eſt) ad circulũ perueniat uerticalem, inuenio ergo 19. </s>
            <s xml:id="echoid-s4641" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4642" xml:space="preserve">53. </s>
            <s xml:id="echoid-s4643" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4644" xml:space="preserve">At hoc ita ſeruo, non
              <lb/>
            immutans in horas. </s>
            <s xml:id="echoid-s4645" xml:space="preserve">Comperio etiam tempus illud ad 16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4646" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4647" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s4648" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4649" xml:space="preserve">II, a b hora 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s4650" xml:space="preserve">do-
              <lb/>
            nec attingat circulum uerticalem habere 29. </s>
            <s xml:id="echoid-s4651" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4652" xml:space="preserve">10. </s>
            <s xml:id="echoid-s4653" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4654" xml:space="preserve">Nunc igitur ſubtraho 19. </s>
            <s xml:id="echoid-s4655" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4656" xml:space="preserve">
              <lb/>
            53. </s>
            <s xml:id="echoid-s4657" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4658" xml:space="preserve">à 39. </s>
            <s xml:id="echoid-s4659" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4660" xml:space="preserve">10, mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4661" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4662" xml:space="preserve">remanent 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s4663" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4664" xml:space="preserve">17. </s>
            <s xml:id="echoid-s4665" xml:space="preserve">quandoquidem declinatio 16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4666" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4667" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s4668" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4669" xml:space="preserve">
              <lb/>
            II, maiorem 22. </s>
            <s xml:id="echoid-s4670" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4671" xml:space="preserve">50. </s>
            <s xml:id="echoid-s4672" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4673" xml:space="preserve">quàm declinatio hæc 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4674" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4675" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s4676" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4677" xml:space="preserve">II, quamper 5. </s>
            <s xml:id="echoid-s4678" xml:space="preserve">pronuncia
              <lb/>
            tum inueni eſſe 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s4679" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4680" xml:space="preserve">42. </s>
            <s xml:id="echoid-s4681" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4682" xml:space="preserve">Iam addo 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s4683" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4684" xml:space="preserve">17. </s>
            <s xml:id="echoid-s4685" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4686" xml:space="preserve">ad reſiduũ ſiue differẽtiam aſcen-
              <lb/>
            ſionum rectarum, ſcilicet 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s4687" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4688" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4689" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4690" xml:space="preserve">inde & </s>
            <s xml:id="echoid-s4691" xml:space="preserve">prouenient 24 gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4692" xml:space="preserve">33. </s>
            <s xml:id="echoid-s4693" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4694" xml:space="preserve">Quibus con-
              <lb/>
            uerſis in horas & </s>
            <s xml:id="echoid-s4695" xml:space="preserve">horarum minuta, habebo horã 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s4696" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4697" xml:space="preserve">minuta ferè 38. </s>
            <s xml:id="echoid-s4698" xml:space="preserve">Quanto tꝓe arcus
              <lb/>
            ille à 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4699" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4700" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s4701" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4702" xml:space="preserve">II decurrit uſ ad 16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4703" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4704" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s4705" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4706" xml:space="preserve">II, ſuper circulum uerticalem.</s>
            <s xml:id="echoid-s4707" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div143" type="section" level="1" n="76">
          <head xml:id="echoid-head80" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM LXIIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4708" xml:space="preserve">Idem hoctempus adhucalio modo perquirere, at ea ueluti generalis eſt
              <lb/>
            regula ad totam eclypticam.</s>
            <s xml:id="echoid-s4709" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4710" xml:space="preserve">Quum in hac operatione arcus datus ſit ſemicirculus, is ſanè uerticalem tranſcendit
              <lb/>
            in 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s4711" xml:space="preserve">horis, at ideo nulla peculiari animaduerſione hic opus eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4712" xml:space="preserve">Si autem arcus datus
              <lb/>
            eclypticæ fuerit ſemicirculo minor, eius´ termini à principio ♋ æquales habuerint re-
              <lb/>
            motiones, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4713" xml:space="preserve">ideo etiam neceſſario ab æquinoctiali ſcilicet â 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4714" xml:space="preserve">gradu, qui cum principio
              <lb/>
            cancri ſemper iacet in medio cœli, æquales diſtantias tunc differentia aſcenſionum, quæ
              <lb/>
            aliàs aſcenſio dati arcus recta diciſolet, eſtarcus huius temporis quem inquiris, non eſt
              <lb/>
            igitur quòd amplius labores ſolicitus, ſiquidem eo temporearcus datus percurrit circu-
              <lb/>
            lum uerticalem. </s>
            <s xml:id="echoid-s4715" xml:space="preserve">Cæterum ſi termini arcus dati inæquales habuerint diſtantias à princi-
              <lb/>
            pio Cancri, oportebit te amborum illorum aſcenſionem quærere rectam, ſimiliter & </s>
            <s xml:id="echoid-s4716" xml:space="preserve">utri
              <lb/>
            uſ declinationem ab æquatore. </s>
            <s xml:id="echoid-s4717" xml:space="preserve">Deinde inquire etiam cuiuslibet termiui altitudinem
              <lb/>
            ſupra horizontem in circulo uerticali per 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s4718" xml:space="preserve">pronunciatum, poſtea tibi propone ſinus
              <lb/>
            primi termini complementi altitudinis & </s>
            <s xml:id="echoid-s4719" xml:space="preserve">complementi declinationis, minorem ex ijs
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0065-02" xlink:href="note-0065-02a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Aredlis in-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">greſſus.</emph>
              </note>
            duc in totum, productum diuide in maiorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4720" xml:space="preserve">arcus quotientis uocabitur inuentũ
              <lb/>
            primum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4721" xml:space="preserve">Simili modo operaberis etiam cum finali complemento termini & </s>
            <s xml:id="echoid-s4722" xml:space="preserve">ſinum cõ-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0065-03" xlink:href="note-0065-03a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Inuentum</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">primum-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">Inuentum</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">ſecundum.</emph>
              </note>
            plementi declinationis eius, at ſic arcus quotientis dabit inuentum ſecundũ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4723" xml:space="preserve">Porrò de-
              <lb/>
            inceps ſubtrabe inuentũ minus à maiori, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4724" xml:space="preserve">remanebit differentia inuentorũ eã adde ad
              <lb/>
            aſcenſionem rectã arcus propoſiti, quam paulo ante dixi differentiã inter aſcenſiones re
              <lb/>
            ctas duorũ terminorũ, ſi modo terminus finalis Borealior extiterit ̈ initialis, uel ſubtra
              <lb/>
            he differentiam iſtam, ſi terminus finalis meridionalior fuerit puncto initiali. </s>
            <s xml:id="echoid-s4725" xml:space="preserve">Ex hac ſiue
              <lb/>
            additione ſiue ſubtra ctione, quicquid reſultabit, arcus erit æquatoris ſimul oriens cũ ar-
              <lb/>
            cu ꝓpoſito eclypticæ circulum uerticalem ſupergreditur, tantũ ut gradus iſtos in horas
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4726" xml:space="preserve">horarũ minuta cõuertas. </s>
            <s xml:id="echoid-s4727" xml:space="preserve">Adhuc tamen, ſi arcus datus eclypticæ incipiat in principio
              <lb/>
            ♈, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4728" xml:space="preserve">deſinat citra princi piũ ♎, tunc ſanè ipſum inuentum primum ſine illa ulterioriſup
              <lb/>
            putatione erit 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s4729" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4730" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4731" xml:space="preserve">ſi finis arcus propoſiti, deſinat in principium ♎ præciſe, princi
              <lb/>
            pium autem ſuum habeat poſt principium ♈, tunc obmiſſo inuento altero, operatio fi
              <lb/>
            et ut prius. </s>
            <s xml:id="echoid-s4732" xml:space="preserve">?</s>
            <s xml:id="echoid-s4733" xml:space="preserve">? Exemplum ſit hoc tibi, ne difficultatem cauſſari nimiam queas. </s>
            <s xml:id="echoid-s4734" xml:space="preserve">Ipſo die
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0065-04" xlink:href="note-0065-04a" xml:space="preserve">EXEM-
                <lb/>
              PLVM
                <lb/>
                <emph style="it">Epiſoo
                  <unsure/>
                pi.</emph>
              </note>
            intronizationis fuit locus ☉(sun) 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4735" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4736" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s4737" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4738" xml:space="preserve">II, nunc ergo cupio ſcire à gradu ☉(sun) uſ ad
              <lb/>
            16. </s>
            <s xml:id="echoid-s4739" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4740" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s4741" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4742" xml:space="preserve">Gemini, tempus iſtud, in q̊ arcus hic circulũ uerticalem ſupergreditur </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>