Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
61
(9)
62
(10)
63
(11)
64
(12)
65
(13)
66
(14)
67
(15)
68
(16)
69
(17)
70
(18)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(13)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
13
"
file
="
0065
"
n
="
65
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
mento temporis in eo caſu abrumpuntur: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nec vero ſunt nihil;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">licet ſpatium pure imaginarium ſit nihil. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sunt realis affectio
<
lb
/>
rei mobilis fundata in ipſis modis localiter exiſtendi, qui modi
<
lb
/>
etiam relationes inducunt diſtantiarum reales utique. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod
<
lb
/>
duo corpora magis a ſe ipſis invicem diſtent, vel minus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quod
<
lb
/>
localiter celerius moveantur, vel lentius; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eſt aliquid non ima-
<
lb
/>
ginarie tantummodo, ſed realiter diverſum: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in eo vero per
<
lb
/>
immediatum contactum ſaltus utique induceretur in eo caſu,
<
lb
/>
quo ego ſuperius ſum uſus.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et ſane ſummus noſtri ævi Geometra, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Philoſophus
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0065-01
"
xlink:href
="
note-0065-01a
"
xml:space
="
preserve
">Qui Continu-
<
lb
/>
itatis legem
<
lb
/>
ſummoverint.</
note
>
Mac-Laurinus, cum etiam ipſe colliſionem corporum contem-
<
lb
/>
platus vidiſſet, nihil eſſe, quod continuitatis legem in colli-
<
lb
/>
ſione corporum facta per immediatum contactum conſervare,
<
lb
/>
ac tueri poſſet, ipſam continuitatis legem deſerendam cenſuit,
<
lb
/>
quam in eo caſu omnino violari affirmavit in eo opere, quod
<
lb
/>
de Newtoni Compertis inſcripſit, lib. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1, cap. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">4. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et ſane
<
lb
/>
ſunt alii nonnulli, qui ipſam continuitatis legem nequaquam
<
lb
/>
admiſerint, quos inter Maupertuiſius, vir celeberrimus, ac de
<
lb
/>
Republica Litteraria optime meritus, abſurdam etiam cenſuit,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quodammodo inexplicabilem. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eodem nimirum in noſtris
<
lb
/>
de corporum colliſione contemplationibus devenimus Mac-Lau-
<
lb
/>
rinus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ego, ut videremus in ipſa immediatum contactum,
<
lb
/>
atque impulſionem cum continuitatis lege conciliari non poſſe.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At quoniam de impulſione, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">immediato corporum contactu
<
lb
/>
ille ne dubitari quidem poſſe arbitrabatur, (nec vero ſcio, an
<
lb
/>
alius quiſquam omnem omnium corporum immediatum conta-
<
lb
/>
ctum ſubducere ſit auſus antea, utcunque aliqui aeris velum,
<
lb
/>
corporis nimirum alterius, in colliſione intermedium retinue-
<
lb
/>
rint) continuitatis legem deſeruit, atque infregit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">31. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Aſt ego cum ipſam continuitatis legem aliquanto dili-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0065-02
"
xlink:href
="
note-0065-02a
"
xml:space
="
preserve
">Theoriæ exor-
<
lb
/>
tus, ea lege, uti
<
lb
/>
fieri debet, re.
<
lb
/>
tenta.</
note
>
gentius conſiderarim, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">fundamenta, quibus ea innititur, per-
<
lb
/>
penderim, arbitratus ſum, ipſam omnino e Natura ſubmoveri
<
lb
/>
non poſſe, qua proinde retenta contactum ipſum immediatum
<
lb
/>
ſubmovendum cenſui in colliſionibus corporum, ac ea conſe-
<
lb
/>
ctaria perſecutus, quæ ex ipſa continuitate ſervata ſponte pro-
<
lb
/>
fluebant, directa ratiocinatione delatus ſum ad eam, quam ſu-
<
lb
/>
perius expoſui, virium mutuarum legem, quæ conſectaria ſuo
<
lb
/>
quæque ordine proferam, ubi ipſa, quæ ad continuitatis legem
<
lb
/>
retinendam argumenta me movent, attigero.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">32. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Continuitatis lex, de qua hic agimus, in eo ſita eſt,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0065-03
"
xlink:href
="
note-0065-03a
"
xml:space
="
preserve
">Lex Continui-
<
lb
/>
tatis quid ſit:
<
lb
/>
diſcrimen inter
<
lb
/>
ſtatus, & inc
<
gap
/>
e.
<
lb
/>
menta.</
note
>
uti ſuperius innui, ut quævis quantitas, dum ab una magnitu-
<
lb
/>
dine ad aliam migrat, debeat tranſire per omnes intermedias
<
lb
/>
ejuſdem generis magnitudines. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Solet etiam idem exprimi no-
<
lb
/>
minando tranſitum per gradus intermedios, quos quidem gradus
<
lb
/>
Maupertuiſius ita accepit, quaſi vero quædam exiguæ acceſſio-
<
lb
/>
nes fierent momento temporis, in quo quidem is cenſuit vio-
<
lb
/>
lari jam neceſſario legem ipſam, quæ utcunque exiguo ſaltu
<
lb
/>
utique violatur nihilo minus, quam maximo; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>