Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
61 41
62 42
63 43
64 44
65 45
66 46
67 47
68 48
69 49
70 50
71 51
72 52
73 53
74 54
75 55
76 56
77 57
78 58
79 59
80 60
81 61
82 62
83 63
84 64
85 65
86 66
87 67
88 68
89 69
90 70
< >
page |< < (46) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div45" type="section" level="1" n="45">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3605" xml:space="preserve">
              <pb o="46" file="066" n="66" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
            tadoro, quæ priuata, tetradoro ſtruuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3606" xml:space="preserve">Fiunt autem cum his lateribus
              <lb/>
            ſemilateres, qui cùm ſtruuntur, vna parte lateribus ordines, altera ſemila-
              <lb/>
            teres ponuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3607" xml:space="preserve">Ergo ex vtraq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3608" xml:space="preserve">parte ad lineam cùm ſtruuntur alternis
              <lb/>
            corijs parietes, alligantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3609" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3610" xml:space="preserve">medij lateres ſupra coagmenta collocati, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3611" xml:space="preserve">
              <lb/>
            firmitatẽ & </s>
            <s xml:id="echoid-s3612" xml:space="preserve">ſpeciem faciunt vtraq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3613" xml:space="preserve">parte nõ inuenuſtã. </s>
            <s xml:id="echoid-s3614" xml:space="preserve">Eſt autẽ in Hiſpa-
              <lb/>
            nia vlteriore Calentũ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3615" xml:space="preserve">in Gallijs Maſsilia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3616" xml:space="preserve">in Aſia Pitane, vbi lateres
              <lb/>
            cum ſunt ducti & </s>
            <s xml:id="echoid-s3617" xml:space="preserve">arefacti, proiecti natant in aqua. </s>
            <s xml:id="echoid-s3618" xml:space="preserve">Natare autem eos poſ-
              <lb/>
            ſe ideo videtur, quod terra eſt, de qua ducuntur, pumicoſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s3619" xml:space="preserve">ita cùm eſt le-
              <lb/>
            uis, aëre ſolidata, non recipit in ſe, nec combibit liquorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3620" xml:space="preserve">Igitur leui ra-
              <lb/>
            raq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s3621" xml:space="preserve">cùm ſit proprietate, nec patiatur penetrare in corpus humidam pote
              <lb/>
            ſtatem, quocunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3622" xml:space="preserve">pondere fuerit, cogitur ab rerum natura (quemadmo-
              <lb/>
            dum pumex) vti ab aqua ſuſtineatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3623" xml:space="preserve">Sic autem magnas habent vtilita-
              <lb/>
            tes, quod neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3624" xml:space="preserve">in ædificationibus ſunt oneroſi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3625" xml:space="preserve">cùm ducuntur, à tempe-
              <lb/>
            ſtatibus non diſſoluuntur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3626" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div46" type="section" level="1" n="46">
          <head xml:id="echoid-head68" xml:space="preserve">IN CAPVT III. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3627" xml:space="preserve">Faciendi autem ſunt ex terra albida cretoſa.</s>
            <s xml:id="echoid-s3628" xml:space="preserve">] Pro albida Plini{us}
              <lb/>
            libro
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3629" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3630" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XIIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3631" xml:space="preserve">dicit albicante. </s>
            <s xml:id="echoid-s3632" xml:space="preserve">Palladi{us} ſimpliciter terram cretam
              <lb/>
            ſcripſit.</s>
            <s xml:id="echoid-s3633" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3634" xml:space="preserve">Aut etiam maſculo ſabulone.</s>
            <s xml:id="echoid-s3635" xml:space="preserve">] Sabulum triplici inuenitur differentia,
              <lb/>
            teſtimonio Plinij, eſt album, rubrum, item\’ nigrum. </s>
            <s xml:id="echoid-s3636" xml:space="preserve">Tria hæc genera in antiquorum
              <lb/>
            arenato vidim{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3637" xml:space="preserve">Aduertendum tamen à rei rusticæ ſcriptorib{us} inter genera ter-
              <lb/>
            reni ſabulonem numerari, ne eo nomine maris fluuiorum\’ arenam ſemper intelli-
              <lb/>
            genda duc{as}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3638" xml:space="preserve">Et re vera de eiuſcemodi terreno loquitur Vitruui{us}: </s>
            <s xml:id="echoid-s3639" xml:space="preserve">ſabuloſum enim
              <lb/>
            lutum non probat, oportet enim materiam è qua ductur{us} ſis lateres, tenacis eſſe
              <lb/>
            naturæ, ne aſpergine diſſoluantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3640" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3641" xml:space="preserve">Propter leuitatem habent firmítatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s3642" xml:space="preserve">] Leuit{as} vocabulum eſt πο-
              <lb/>
            λύσΗμον, hoc eſt, quod in plures diuerſ{as}\’ trahitur ſignificationes, pro primæ ſylla-
              <lb/>
            bæ quantitate. </s>
            <s xml:id="echoid-s3643" xml:space="preserve">Correpta quid ſignificet, tam omnib{us} patet, vt mihi in eo elaboran-
              <lb/>
            dum non ſit: </s>
            <s xml:id="echoid-s3644" xml:space="preserve">id poti{us} curandum, vt quid producta prima ſyllaba dicatur, indice-
              <lb/>
            m{us}: </s>
            <s xml:id="echoid-s3645" xml:space="preserve">quod neceſſarium non erat, niſi iampridem pronunciatione correpta à produ-
              <lb/>
            ctis distinguere deſijſſem{us}, quod antiquis ſiue natura, ſiue arte fuit proprium. </s>
            <s xml:id="echoid-s3646" xml:space="preserve">No-
              <lb/>
            bis Vitruui{us} aderit, qui genera laterum ex albida terra cretoſa facta, ſiue rubri-
              <lb/>
            ca, aut ſabulone maſculo, propter leuitatem ait habere firmitatem, id eſt, quòd pin-
              <lb/>
            guis & </s>
            <s xml:id="echoid-s3647" xml:space="preserve">tenacis naturæ materia ſint ducta. </s>
            <s xml:id="echoid-s3648" xml:space="preserve">In qua ſignificatione Plini{us} vſurpa-
              <lb/>
            uit leuorem lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3649" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3650" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3651" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3652" xml:space="preserve">de paretonio loquens. </s>
            <s xml:id="echoid-s3653" xml:space="preserve">E candidis, inquit, colori-
              <lb/>
            b{us} pinguißimum & </s>
            <s xml:id="echoid-s3654" xml:space="preserve">tectorijs tenacißimum propter leuorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3655" xml:space="preserve">Alioquin leuit{as} con-
              <lb/>
            traria eſt aſperitati & </s>
            <s xml:id="echoid-s3656" xml:space="preserve">ſcabriciei Plinio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3657" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">IX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3658" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3659" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXIX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3660" xml:space="preserve">Martiano lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3661" xml:space="preserve">de
              <lb/>
            Astrologia, Apuleio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3662" xml:space="preserve">de dæmonio Socratis, senecæ libri Naturalium quæſtionum
              <lb/>
            ſeptimi, cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3663" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3664" xml:space="preserve">Plini{us} etiam leuorem vocat memorati libri cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3665" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            .
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3666" xml:space="preserve">sed & </s>
            <s xml:id="echoid-s3667" xml:space="preserve">Theodor{us} Gaɀa, quam Theophrast{us} λ{ει}ότΗτα dicit, leuitatem transfert. </s>
            <s xml:id="echoid-s3668" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Placeret fugiendi ancipitis leuitatis verbi cauſa, non quod quidam fecerunt, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>