Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < (46) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div45" type="section" level="1" n="45">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3605" xml:space="preserve">
              <pb o="46" file="066" n="66" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
            tadoro, quæ priuata, tetradoro ſtruuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3606" xml:space="preserve">Fiunt autem cum his lateribus
              <lb/>
            ſemilateres, qui cùm ſtruuntur, vna parte lateribus ordines, altera ſemila-
              <lb/>
            teres ponuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3607" xml:space="preserve">Ergo ex vtraq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3608" xml:space="preserve">parte ad lineam cùm ſtruuntur alternis
              <lb/>
            corijs parietes, alligantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3609" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3610" xml:space="preserve">medij lateres ſupra coagmenta collocati, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3611" xml:space="preserve">
              <lb/>
            firmitatẽ & </s>
            <s xml:id="echoid-s3612" xml:space="preserve">ſpeciem faciunt vtraq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3613" xml:space="preserve">parte nõ inuenuſtã. </s>
            <s xml:id="echoid-s3614" xml:space="preserve">Eſt autẽ in Hiſpa-
              <lb/>
            nia vlteriore Calentũ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3615" xml:space="preserve">in Gallijs Maſsilia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3616" xml:space="preserve">in Aſia Pitane, vbi lateres
              <lb/>
            cum ſunt ducti & </s>
            <s xml:id="echoid-s3617" xml:space="preserve">arefacti, proiecti natant in aqua. </s>
            <s xml:id="echoid-s3618" xml:space="preserve">Natare autem eos poſ-
              <lb/>
            ſe ideo videtur, quod terra eſt, de qua ducuntur, pumicoſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s3619" xml:space="preserve">ita cùm eſt le-
              <lb/>
            uis, aëre ſolidata, non recipit in ſe, nec combibit liquorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3620" xml:space="preserve">Igitur leui ra-
              <lb/>
            raq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s3621" xml:space="preserve">cùm ſit proprietate, nec patiatur penetrare in corpus humidam pote
              <lb/>
            ſtatem, quocunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3622" xml:space="preserve">pondere fuerit, cogitur ab rerum natura (quemadmo-
              <lb/>
            dum pumex) vti ab aqua ſuſtineatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3623" xml:space="preserve">Sic autem magnas habent vtilita-
              <lb/>
            tes, quod neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3624" xml:space="preserve">in ædificationibus ſunt oneroſi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3625" xml:space="preserve">cùm ducuntur, à tempe-
              <lb/>
            ſtatibus non diſſoluuntur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3626" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div46" type="section" level="1" n="46">
          <head xml:id="echoid-head68" xml:space="preserve">IN CAPVT III. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3627" xml:space="preserve">Faciendi autem ſunt ex terra albida cretoſa.</s>
            <s xml:id="echoid-s3628" xml:space="preserve">] Pro albida Plini{us}
              <lb/>
            libro
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3629" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3630" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XIIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3631" xml:space="preserve">dicit albicante. </s>
            <s xml:id="echoid-s3632" xml:space="preserve">Palladi{us} ſimpliciter terram cretam
              <lb/>
            ſcripſit.</s>
            <s xml:id="echoid-s3633" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3634" xml:space="preserve">Aut etiam maſculo ſabulone.</s>
            <s xml:id="echoid-s3635" xml:space="preserve">] Sabulum triplici inuenitur differentia,
              <lb/>
            teſtimonio Plinij, eſt album, rubrum, item\’ nigrum. </s>
            <s xml:id="echoid-s3636" xml:space="preserve">Tria hæc genera in antiquorum
              <lb/>
            arenato vidim{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3637" xml:space="preserve">Aduertendum tamen à rei rusticæ ſcriptorib{us} inter genera ter-
              <lb/>
            reni ſabulonem numerari, ne eo nomine maris fluuiorum\’ arenam ſemper intelli-
              <lb/>
            genda duc{as}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3638" xml:space="preserve">Et re vera de eiuſcemodi terreno loquitur Vitruui{us}: </s>
            <s xml:id="echoid-s3639" xml:space="preserve">ſabuloſum enim
              <lb/>
            lutum non probat, oportet enim materiam è qua ductur{us} ſis lateres, tenacis eſſe
              <lb/>
            naturæ, ne aſpergine diſſoluantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3640" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3641" xml:space="preserve">Propter leuitatem habent firmítatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s3642" xml:space="preserve">] Leuit{as} vocabulum eſt πο-
              <lb/>
            λύσΗμον, hoc eſt, quod in plures diuerſ{as}\’ trahitur ſignificationes, pro primæ ſylla-
              <lb/>
            bæ quantitate. </s>
            <s xml:id="echoid-s3643" xml:space="preserve">Correpta quid ſignificet, tam omnib{us} patet, vt mihi in eo elaboran-
              <lb/>
            dum non ſit: </s>
            <s xml:id="echoid-s3644" xml:space="preserve">id poti{us} curandum, vt quid producta prima ſyllaba dicatur, indice-
              <lb/>
            m{us}: </s>
            <s xml:id="echoid-s3645" xml:space="preserve">quod neceſſarium non erat, niſi iampridem pronunciatione correpta à produ-
              <lb/>
            ctis distinguere deſijſſem{us}, quod antiquis ſiue natura, ſiue arte fuit proprium. </s>
            <s xml:id="echoid-s3646" xml:space="preserve">No-
              <lb/>
            bis Vitruui{us} aderit, qui genera laterum ex albida terra cretoſa facta, ſiue rubri-
              <lb/>
            ca, aut ſabulone maſculo, propter leuitatem ait habere firmitatem, id eſt, quòd pin-
              <lb/>
            guis & </s>
            <s xml:id="echoid-s3647" xml:space="preserve">tenacis naturæ materia ſint ducta. </s>
            <s xml:id="echoid-s3648" xml:space="preserve">In qua ſignificatione Plini{us} vſurpa-
              <lb/>
            uit leuorem lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3649" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3650" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3651" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3652" xml:space="preserve">de paretonio loquens. </s>
            <s xml:id="echoid-s3653" xml:space="preserve">E candidis, inquit, colori-
              <lb/>
            b{us} pinguißimum & </s>
            <s xml:id="echoid-s3654" xml:space="preserve">tectorijs tenacißimum propter leuorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3655" xml:space="preserve">Alioquin leuit{as} con-
              <lb/>
            traria eſt aſperitati & </s>
            <s xml:id="echoid-s3656" xml:space="preserve">ſcabriciei Plinio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3657" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">IX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3658" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3659" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXIX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3660" xml:space="preserve">Martiano lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3661" xml:space="preserve">de
              <lb/>
            Astrologia, Apuleio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3662" xml:space="preserve">de dæmonio Socratis, senecæ libri Naturalium quæſtionum
              <lb/>
            ſeptimi, cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3663" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3664" xml:space="preserve">Plini{us} etiam leuorem vocat memorati libri cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3665" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            .
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3666" xml:space="preserve">sed & </s>
            <s xml:id="echoid-s3667" xml:space="preserve">Theodor{us} Gaɀa, quam Theophrast{us} λ{ει}ότΗτα dicit, leuitatem transfert. </s>
            <s xml:id="echoid-s3668" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Placeret fugiendi ancipitis leuitatis verbi cauſa, non quod quidam fecerunt, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>