6741LIBER II. CAPUT VII.
CAPUT VII.
De lapicidinis.
De lapicidinis.
De calce et arena quibus varietatibus ſint et quas habeant virtutes di-
xi; ſequitur ordo de lapicidinis explicare, de quibus et quadrata ſaxa et
caementorum ad aedificia eximuntur copiae et comparantur. Hae autem
inveniuntur eſſe diſparibus et diſſimilibus virtutibus. Sunt enim aliae
molles, uti ſunt circa Urbem rubrae, Allienſes , Fidenates, Albanae: a- liae temperatae, uti Tiburtinae, Amiterninae, Soractinae, et quae ſunt his
regionibus : nonnullae durae, uti Sciliceae . Sunt etiam alia gene- ra plura, uti in Campania ruber et niger tophus, in Umbria et Piceno
et Venetia albus, qui etiam ſerra dentata, uti lignum, ſecatur. Sed haec
omnia, quae mollia ſunt, hanc habent utilitatem, quod ex his ſaxa cum
ſunt exempta, in opere facillime tractantur: et ſi ſint in locis tectis, ſuſ-
tinent laborem; ſin autem in apertis et patentibus, gelicidiis et pruinis
congeſta, friantur et diſſolvuntur: item ſecundum oras maritimas ab ſal-
ſugine exeſa diffluunt, neque perferunt aeſtus. Tiburtina vero et
quae eodem genere ſunt omnia, ſufferunt et ab oneribus et a tempeſtati-
bus injurias; ſed ab igni non poſſunt eſſe tuta, ſimulque ut ſunt ab eo
tacta, diſſiliunt et diſſipantur, ideo quod temperatura naturali parvo ſunt
humore; item quod non multum habent terreni, ſed aëris plurimum et
ignis. Igitur cum et humor et terrenum in his minus ineſt, tum etiam
ignis, tactu et vi vaporis ex his aëre fugato, penitus inſequens, et inter-
123
xi; ſequitur ordo de lapicidinis explicare, de quibus et quadrata ſaxa et
caementorum ad aedificia eximuntur copiae et comparantur. Hae autem
inveniuntur eſſe diſparibus et diſſimilibus virtutibus. Sunt enim aliae
molles, uti ſunt circa Urbem rubrae, Allienſes , Fidenates, Albanae: a- liae temperatae, uti Tiburtinae, Amiterninae, Soractinae, et quae ſunt his
regionibus : nonnullae durae, uti Sciliceae . Sunt etiam alia gene- ra plura, uti in Campania ruber et niger tophus, in Umbria et Piceno
et Venetia albus, qui etiam ſerra dentata, uti lignum, ſecatur. Sed haec
omnia, quae mollia ſunt, hanc habent utilitatem, quod ex his ſaxa cum
ſunt exempta, in opere facillime tractantur: et ſi ſint in locis tectis, ſuſ-
tinent laborem; ſin autem in apertis et patentibus, gelicidiis et pruinis
congeſta, friantur et diſſolvuntur: item ſecundum oras maritimas ab ſal-
ſugine exeſa diffluunt, neque perferunt aeſtus. Tiburtina vero et
quae eodem genere ſunt omnia, ſufferunt et ab oneribus et a tempeſtati-
bus injurias; ſed ab igni non poſſunt eſſe tuta, ſimulque ut ſunt ab eo
tacta, diſſiliunt et diſſipantur, ideo quod temperatura naturali parvo ſunt
humore; item quod non multum habent terreni, ſed aëris plurimum et
ignis. Igitur cum et humor et terrenum in his minus ineſt, tum etiam
ignis, tactu et vi vaporis ex his aëre fugato, penitus inſequens, et inter-
123