Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
61 41
62 42
63 43
64 44
65 45
66 46
67 47
68 48
69 49
70 50
71 51
72 52
73 53
74 54
75 55
76 56
77 57
78 58
79 59
80 60
81 61
82 62
83 63
84 64
85 65
86 66
87 67
88 68
89 69
90 70
< >
page |< < (49) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div46" type="section" level="1" n="46">
          <pb o="49" file="069" n="69" rhead="DE ARCHITEC. LIB. II."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div47" type="section" level="1" n="47">
          <head xml:id="echoid-head69" style="it" xml:space="preserve">De arena, & ei{us} generib{us}. # CAP. # IIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3810" xml:space="preserve">IN cæmenticijs autem ſtructuris, primum eſt de arena
              <lb/>
            quærendum, vt ea ſit idonea ad materiam miſcendam,
              <lb/>
            neque habeat terram commixtam. </s>
            <s xml:id="echoid-s3811" xml:space="preserve">Genera autem are-
              <lb/>
            næ foſsiciæ ſunt hæc, nigra, cana, rubra, carbunculus. </s>
            <s xml:id="echoid-s3812" xml:space="preserve">Ex
              <lb/>
            his quæ in manu confricata fecerit ſtridorem, erit opti-
              <lb/>
            ma: </s>
            <s xml:id="echoid-s3813" xml:space="preserve">quæ autem terroſa fuerit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3814" xml:space="preserve">non habebit aſperita-
              <lb/>
            tem, item ſi in veſtimentum candidum ea coniecta fuerit, poſtea excuſſa
              <lb/>
            vel icta, id non inquinauerit, neque ibi terra ſubſiderit, erit idonea. </s>
            <s xml:id="echoid-s3815" xml:space="preserve">Si au-
              <lb/>
            tem non erunt arenaria, vnde fodiatur, tum de fluminibus aut è glarea
              <lb/>
            erit excernenda. </s>
            <s xml:id="echoid-s3816" xml:space="preserve">Non minus etiam de litore marino: </s>
            <s xml:id="echoid-s3817" xml:space="preserve">ſed ea in ſtructuris
              <lb/>
            hæc habet vitia, quod difficulter ſicceſcit, neque vbi ſit, onerari ſe conti-
              <lb/>
            nenter paries patitur, niſi intermiſsionibus requieſcat, neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3818" xml:space="preserve">concameratio-
              <lb/>
            nes recipit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3819" xml:space="preserve">Marina autem hoc amplius, quod etiam parietes, cùm in his
              <lb/>
            tectoria facta fuerint, remittentes ſalſuginem, ea diſſoluunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3820" xml:space="preserve">Foſsiciæ verò
              <lb/>
            celeriter in ſtructuris ſicceſcunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3821" xml:space="preserve">tectoria permanent, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3822" xml:space="preserve">concameratio-
              <lb/>
            nes patiuntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3823" xml:space="preserve">ſed hæ, quæ ſunt de arenarijs recentes. </s>
            <s xml:id="echoid-s3824" xml:space="preserve">Si enim exemptæ
              <lb/>
            diutius iaceant, ab Sole & </s>
            <s xml:id="echoid-s3825" xml:space="preserve">Luna & </s>
            <s xml:id="echoid-s3826" xml:space="preserve">pruina concoctæ reſoluuntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3827" xml:space="preserve">fiunt
              <lb/>
            terroſæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s3828" xml:space="preserve">Ita cùm in ſtructuram conijciuntur, non poſſunt continere cæ-
              <lb/>
            menta, ſed ea ruunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s3829" xml:space="preserve">labuntur, oneraq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s3830" xml:space="preserve">parietes non poſſunt ſuſtinere.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3831" xml:space="preserve">Recentes autem foſsiciæ cum in ſtructuris tantas habeant virtutes, eæ in
              <lb/>
            tectorijs ideo non ſunt vtiles, quod pinguitudini eius calx, palea com-
              <lb/>
            mixta, propter vehementiam non poteſt ſine rimis inareſcere: </s>
            <s xml:id="echoid-s3832" xml:space="preserve">fluuiatica
              <lb/>
            verò propter macritatem (vti ſigninum) bacillorum ſubactionibus in te-
              <lb/>
            ctorio recipit ſoliditatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s3833" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div48" type="section" level="1" n="48">
          <head xml:id="echoid-head70" xml:space="preserve">IN CAPVT IIII. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3834" xml:space="preserve">De arena quærendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3835" xml:space="preserve">] Arenæ genera tria ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3836" xml:space="preserve">Foßiciæ quarta pars
              <lb/>
            calcis addi debet, fluuiatili aut marinæ tertia autore Plinio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3837" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXVI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3838" xml:space="preserve">cap.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3839" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3840" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3841" xml:space="preserve">Vitruuio cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3842" xml:space="preserve">ſequenti. </s>
            <s xml:id="echoid-s3843" xml:space="preserve">Sed ſi vti neceſſe ſit maris arena, erit commo-
              <lb/>
            dum, vt ſcribit Palladi{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3844" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3845" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3846" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3847" xml:space="preserve">pri{us} eam lacuna humoris dulcis immer-
              <lb/>
            gi, vt vitium ſalis, aquis ſuauib{us} lota deponat: </s>
            <s xml:id="echoid-s3848" xml:space="preserve">vt mirum videri non debeat, quod
              <lb/>
            vitruui{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3849" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3850" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3851" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3852" xml:space="preserve">marinam lotam dixerit.</s>
            <s xml:id="echoid-s3853" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3854" xml:space="preserve">Genera arenæ foſsiciæ ſunt hæc, nigra, cana, rubra, carbun-
              <lb/>
            culus.</s>
            <s xml:id="echoid-s3855" xml:space="preserve">] Omnium rufa ſiue rubra optima, meriti ſequentis eſt cana, tertium locum
              <lb/>
            nigra poßidet, vt ſcribit Palladi{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3856" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3857" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3858" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3859" xml:space="preserve">Inuenitur & </s>
            <s xml:id="echoid-s3860" xml:space="preserve">fulua & </s>
            <s xml:id="echoid-s3861" xml:space="preserve">lutea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3862" xml:space="preserve">
              <lb/>
            aliorum colorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3863" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3864" xml:space="preserve">Vti ſigninum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3865" xml:space="preserve">] Signinum op{us} fit ex testis tuſis addita calcè, testimonio
              <lb/>
            Plinij lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3866" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3867" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3868" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3869" xml:space="preserve">Aliter etiam fieri ipſe Vitruui{us} docet ad finem lib.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3870" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3871" xml:space="preserve">Galli cimentum vocam{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3872" xml:space="preserve">Nam cæmentum quid eſſet, ſuprà lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3873" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3874" xml:space="preserve">dixim{us}.</s>
            <s xml:id="echoid-s3875" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>