Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
91 71
92 72
93 73
94 74
95 75
96 6
97 77
98 78
99 79
100 80
101 81
102 82
103 83
104 84
105 85
106 86
107 87
108 88
109 89
110 90
111 91
112 92
113 93
114 94
115 95
116 96
117 97
118 98
119 99
120 100
< >
page |< < (49) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div46" type="section" level="1" n="46">
          <pb o="49" file="069" n="69" rhead="DE ARCHITEC. LIB. II."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div47" type="section" level="1" n="47">
          <head xml:id="echoid-head69" style="it" xml:space="preserve">De arena, & ei{us} generib{us}. # CAP. # IIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3810" xml:space="preserve">IN cæmenticijs autem ſtructuris, primum eſt de arena
              <lb/>
            quærendum, vt ea ſit idonea ad materiam miſcendam,
              <lb/>
            neque habeat terram commixtam. </s>
            <s xml:id="echoid-s3811" xml:space="preserve">Genera autem are-
              <lb/>
            næ foſsiciæ ſunt hæc, nigra, cana, rubra, carbunculus. </s>
            <s xml:id="echoid-s3812" xml:space="preserve">Ex
              <lb/>
            his quæ in manu confricata fecerit ſtridorem, erit opti-
              <lb/>
            ma: </s>
            <s xml:id="echoid-s3813" xml:space="preserve">quæ autem terroſa fuerit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3814" xml:space="preserve">non habebit aſperita-
              <lb/>
            tem, item ſi in veſtimentum candidum ea coniecta fuerit, poſtea excuſſa
              <lb/>
            vel icta, id non inquinauerit, neque ibi terra ſubſiderit, erit idonea. </s>
            <s xml:id="echoid-s3815" xml:space="preserve">Si au-
              <lb/>
            tem non erunt arenaria, vnde fodiatur, tum de fluminibus aut è glarea
              <lb/>
            erit excernenda. </s>
            <s xml:id="echoid-s3816" xml:space="preserve">Non minus etiam de litore marino: </s>
            <s xml:id="echoid-s3817" xml:space="preserve">ſed ea in ſtructuris
              <lb/>
            hæc habet vitia, quod difficulter ſicceſcit, neque vbi ſit, onerari ſe conti-
              <lb/>
            nenter paries patitur, niſi intermiſsionibus requieſcat, neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3818" xml:space="preserve">concameratio-
              <lb/>
            nes recipit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3819" xml:space="preserve">Marina autem hoc amplius, quod etiam parietes, cùm in his
              <lb/>
            tectoria facta fuerint, remittentes ſalſuginem, ea diſſoluunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3820" xml:space="preserve">Foſsiciæ verò
              <lb/>
            celeriter in ſtructuris ſicceſcunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3821" xml:space="preserve">tectoria permanent, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3822" xml:space="preserve">concameratio-
              <lb/>
            nes patiuntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3823" xml:space="preserve">ſed hæ, quæ ſunt de arenarijs recentes. </s>
            <s xml:id="echoid-s3824" xml:space="preserve">Si enim exemptæ
              <lb/>
            diutius iaceant, ab Sole & </s>
            <s xml:id="echoid-s3825" xml:space="preserve">Luna & </s>
            <s xml:id="echoid-s3826" xml:space="preserve">pruina concoctæ reſoluuntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3827" xml:space="preserve">fiunt
              <lb/>
            terroſæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s3828" xml:space="preserve">Ita cùm in ſtructuram conijciuntur, non poſſunt continere cæ-
              <lb/>
            menta, ſed ea ruunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s3829" xml:space="preserve">labuntur, oneraq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s3830" xml:space="preserve">parietes non poſſunt ſuſtinere.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3831" xml:space="preserve">Recentes autem foſsiciæ cum in ſtructuris tantas habeant virtutes, eæ in
              <lb/>
            tectorijs ideo non ſunt vtiles, quod pinguitudini eius calx, palea com-
              <lb/>
            mixta, propter vehementiam non poteſt ſine rimis inareſcere: </s>
            <s xml:id="echoid-s3832" xml:space="preserve">fluuiatica
              <lb/>
            verò propter macritatem (vti ſigninum) bacillorum ſubactionibus in te-
              <lb/>
            ctorio recipit ſoliditatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s3833" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div48" type="section" level="1" n="48">
          <head xml:id="echoid-head70" xml:space="preserve">IN CAPVT IIII. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3834" xml:space="preserve">De arena quærendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3835" xml:space="preserve">] Arenæ genera tria ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3836" xml:space="preserve">Foßiciæ quarta pars
              <lb/>
            calcis addi debet, fluuiatili aut marinæ tertia autore Plinio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3837" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXVI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3838" xml:space="preserve">cap.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3839" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3840" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3841" xml:space="preserve">Vitruuio cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3842" xml:space="preserve">ſequenti. </s>
            <s xml:id="echoid-s3843" xml:space="preserve">Sed ſi vti neceſſe ſit maris arena, erit commo-
              <lb/>
            dum, vt ſcribit Palladi{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3844" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3845" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3846" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3847" xml:space="preserve">pri{us} eam lacuna humoris dulcis immer-
              <lb/>
            gi, vt vitium ſalis, aquis ſuauib{us} lota deponat: </s>
            <s xml:id="echoid-s3848" xml:space="preserve">vt mirum videri non debeat, quod
              <lb/>
            vitruui{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3849" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3850" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3851" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3852" xml:space="preserve">marinam lotam dixerit.</s>
            <s xml:id="echoid-s3853" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3854" xml:space="preserve">Genera arenæ foſsiciæ ſunt hæc, nigra, cana, rubra, carbun-
              <lb/>
            culus.</s>
            <s xml:id="echoid-s3855" xml:space="preserve">] Omnium rufa ſiue rubra optima, meriti ſequentis eſt cana, tertium locum
              <lb/>
            nigra poßidet, vt ſcribit Palladi{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3856" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3857" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3858" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3859" xml:space="preserve">Inuenitur & </s>
            <s xml:id="echoid-s3860" xml:space="preserve">fulua & </s>
            <s xml:id="echoid-s3861" xml:space="preserve">lutea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3862" xml:space="preserve">
              <lb/>
            aliorum colorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3863" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3864" xml:space="preserve">Vti ſigninum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3865" xml:space="preserve">] Signinum op{us} fit ex testis tuſis addita calcè, testimonio
              <lb/>
            Plinij lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3866" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3867" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3868" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3869" xml:space="preserve">Aliter etiam fieri ipſe Vitruui{us} docet ad finem lib.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3870" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3871" xml:space="preserve">Galli cimentum vocam{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3872" xml:space="preserve">Nam cæmentum quid eſſet, ſuprà lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3873" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3874" xml:space="preserve">dixim{us}.</s>
            <s xml:id="echoid-s3875" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>