6955SECTIO TERTIA,
De velocitate aquæ ex vaſe ampliſſimo
erumpentis.
erumpentis.
Ad §. 17.
IN iſto paragrapho dicimus, ſi vas ſit ampliſſimum, aquam mox, poſt-
quam ſuperficies interna aliquantulum deſcendit, erumpere velocitate,
quæ conſtanter reſpondeat altitudini aquæ ſupra foramen. Sinas autem
ſub quâcunque directione (neque enim in vaſis ampliſſimis directio venæ
quicquam velocitatem mutare poteſt) aquam effluere, & obſerves quocun-
que temporis puncto, in quanta diſtantia ab verticali vena in horizontem
impingat, & exinde per præmiſſam regulam quære altitudinem velocitati
aquæ effluentis eo temporis puncto reſpondentem, ſic ſemper iſtam altitu-
dinem invenies æqualem altitudini aquæ ſupra centrum foraminis, ſi modo
excipias primas guttulas, quæ vi §. 16. minori velocitate effluere debent &
actu effluunt: Neque impedimenta, quorum ſæpius mentionem injecimus,
ullam notabilem moram fluxui injicient, ſi modo diameter foraminis duas
aut tres lineas minimum exæquet, & diameter ipſius vaſis non ſit infra ali-
quot pollices, & denique altitudo aquæ nimia non ſit, veluti plurium pedum.
quam ſuperficies interna aliquantulum deſcendit, erumpere velocitate,
quæ conſtanter reſpondeat altitudini aquæ ſupra foramen. Sinas autem
ſub quâcunque directione (neque enim in vaſis ampliſſimis directio venæ
quicquam velocitatem mutare poteſt) aquam effluere, & obſerves quocun-
que temporis puncto, in quanta diſtantia ab verticali vena in horizontem
impingat, & exinde per præmiſſam regulam quære altitudinem velocitati
aquæ effluentis eo temporis puncto reſpondentem, ſic ſemper iſtam altitu-
dinem invenies æqualem altitudini aquæ ſupra centrum foraminis, ſi modo
excipias primas guttulas, quæ vi §. 16. minori velocitate effluere debent &
actu effluunt: Neque impedimenta, quorum ſæpius mentionem injecimus,
ullam notabilem moram fluxui injicient, ſi modo diameter foraminis duas
aut tres lineas minimum exæquet, & diameter ipſius vaſis non ſit infra ali-
quot pollices, & denique altitudo aquæ nimia non ſit, veluti plurium pedum.
Hæc omnia ſæpe expertus ſum, experimenti autem genus nimis eſt tri-
viale, quam ut prolixe deſcribi mereatur.
viale, quam ut prolixe deſcribi mereatur.
De vaſis quæ ſunt Tubis verticalibus inſtructa.
Ad §. 22. & 23.
DE his experimenta ſumſit Cel.
s’Graveſande in Phyſ.
Elem.
Math.
quæ
repetii; ea vero quæ ad rem præſentem faciunt huc potiſſimum re-
deunt.
repetii; ea vero quæ ad rem præſentem faciunt huc potiſſimum re-
deunt.
In Figuris nempe 23.
24.
25.
26.
ſunt ſingulæ aperturæ littera A notatæ,
11Fig. 23.
24. 25.
& 26. inter ſe æquales, ſolâ B exiſtente paullo majore in ratione ut 16 ad 25, am-
plitudines quoque, ut & altitudines cylindrorum ſunt æquales excepto ul-
timo, cujus longitudo quadrupla eſt: tubi autem duobus cylindris interme-
diis annexi, triplam habent longitudinem cylindrorum. His igitur vaſis
aqua repletis de ejus effluxu obſervatum fuit.
11Fig. 23.
24. 25.
& 26. inter ſe æquales, ſolâ B exiſtente paullo majore in ratione ut 16 ad 25, am-
plitudines quoque, ut & altitudines cylindrorum ſunt æquales excepto ul-
timo, cujus longitudo quadrupla eſt: tubi autem duobus cylindris interme-
diis annexi, triplam habent longitudinem cylindrorum. His igitur vaſis
aqua repletis de ejus effluxu obſervatum fuit.
I.
Superficiem aquæ à principio non citius deſcendere in Fig.
23.
quam
Fig. 24. poſtquam vero utrobique aliquid aquæ effluxit, multo celeriorem
Fig. 24. poſtquam vero utrobique aliquid aquæ effluxit, multo celeriorem