Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[61.] THEOREMA 17. PROPOSITIO 19.
[62.] SCHOLIVM.
[63.] THEOREMA 18. PROPOSITIO 20.
[64.] SCHOLIVM.
[65.] Linea horæ 24. ab ortu vel occaſu. Vel horizontalis linea.
[66.] Linea horæ 12. ab ortu vel occaſu.
[67.] Linea horæ ſextæ à meridie vel media nocte.
[68.] Linea horæ 12. à meridie vel media nocte.
[69.] Linea horæ 23. ab ortu vel occaſu.
[70.] Linea horæ 22. ab ortu vel occaſu.
[71.] Linea horæ 21. ab ortu vel occaſu.
[72.] Linea horæ 20. ab ortu vel occaſu.
[73.] Linea horæ 19. ab ortu vel occaſu.
[74.] Linea horæ 18. ab ortu vel occaſu.
[75.] Linea horæ 17. ab ortu vel occaſu.
[76.] Linea horæ 16. ab ortu vel occaſu.
[77.] Linea horæ 15. ab ortu vel occaſu.
[78.] Linea horæ 14. ab ortu vel occaſu.
[79.] Linea horæ 13. ab ortu vel occaſu.
[80.] In horologio, quod circulo horæ 13. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumlibet duarum horarum huius tabu læ ſunt, ex ſcholio propoſ. 22. parallelæ.
[81.] Linea horæ 11. ab ortu vel occaſu.
[82.] Linea horæ 10. ab ortu vel occaſu.
[83.] In horologio, quod circulo horæ 10. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumcunque duarum horarum huius tabulæ, ſunt parallelæ, vt conſtat ex ſcho io propoſ. 22.
[84.] Linea horæ 9. ab ortu vel occaſu.
[85.] Linea horæ 8. ab ortu vel occaſu.
[86.] Linea horæ 7. ab ortu vel occaſu.
[87.] Linea horæ 6. ab ortu vel occaſu.
[88.] Linea horæ 5. ab ortu vel occaſu.
[89.] Linea horæ 4. ab ortu vel occaſu.
[90.] Linea horæ 3. ab ortu vel occaſu.
< >
page |< < (49) of 677 > >|
6949LIBER PRIMVS.
SI duos circulos inæquales tangant duæ lineæ rectæ diametris æquidiſtantes,
coniunganturq́
;
puncta contactuum, & centra duabus rectis lineis, quibus per duo
puncta
ſemidiametrorum æqualiter à centris remota parallelæ agantur ſecantes
circulorum
peripherias;
erunt rectę inter lineas tangentes, & peripherias interce-
ptæ
, inæquales, minorq́;
ea, quæ extra maioreni circulum exiſtit.
SIT circulus a Y Z, maior circulo H B C, & vtrumque tangant rectæ α δ, H λ,
æquidiſtantes
diametris Y Z, B C, connectantur {q́ue} puncta contactuum α, H, &
centra
1110 β, μ, rectis α β, H μ;
ſumptis autem rectis β γ, μ ξ, æqualibus ex ſemidiametris β Z, μ C,
agantur
per γ, ξ, rectis α β, H μ, parallelæ γ δ, ξ λ, ſecantes peripherias in ε, P.
Dico
rectam
δ ε, minorem eſſe, quàm
51[Figure 51] λ P.
Cum enim circulus α Y Z,
maior
ſit circulo H B C, erit &

ſemidiameter
α β, ſemidiame-
tro
H μ, maior.
Abſciſſa ergo
recta
α A, quæ ipſi H μ, ſit æqua-
lis
, deſcribatur ad interuallum
2210 A α, ex A, circulus α E, qui æ-
qualis
erit circulo H B C, propter
æqualitatem
ſemidiametrorum
α
A, H μ, tanget {q́ue} circulũ α Y Z,
in
α.
Et quoniam ducta ex A,
ad
γ δ, perpendicularis A D,
ipſi
β γ, parallela eſt, parallelogrammum erit A γ;
ac propterea recta A D, rectæ β γ, hoc
3328. primi. eſt, rectæ μ ξ, æqualis erit.
Cum ergo μ ξ, minor ſit ſemidiametro μ C, vel H μ, hoc eſt,
44305534. primi. quàm α A, quæ æqualis eſt ipſi H μ, erit quoque A D, minor, quàm α A, ac idcirco
punctum
D, intra circulum α E, exiſtet.
Quare circunferentia α E, rectam D δ, ſeca-
bit
infra punctum ε, nempe in E.
Quia ver ò ductis rectis A E, μ P, quadratum ex A E,
quadratis
ex A D, D E, &
quadratum ex μ P, quadratis ex μ ξ, ξ P, æquale eſt; ſunt {q́ue}
6647. primi. quadrata ex A E, μ P, inter ſe æqualia;
erunt quadrata ex A D, D E, quadratis ex μ ξ,
ξ
P, æqualia.
Ablatis ergo æqualibus quadratis rectarum A D, μ ξ, reliqua quadrata ex
D
E, ξ P, æqualia erunt, ac propterea &
rectæ ipſæ æquales. Cum ergo & totæ D δ, ξ λ,
æquales
ſint, quòd D δ, ipſi A α, &
ξ λ, ipſi μH, æqualis ſit; erunt quoque reliquæ δ E,
7734. primi. λ P, æquales.
Eſt autem δ ε, minor quàm δ E. Igitur δ ε, minor quoque erit, quàm λ P,
8840 quod erat demonſtrandum.
EX his manifeſtum eſt, in figura ſuperiori rectam δ ε, minorem eſſe recta λ P, vt
99Lin@æ horarũ
12
. & 24. ab or.
vel
occ. non co-
cunt
in horolo
gio
Meridiano
ſectionibus
conicis
factis in
conicis
ſuperfi-
ciebus
, quarum
baſes
ſunt pa-
ralleli
ſemper
apparentium
,
ſemperq́
; laten-
tium
maximi.
in demonſtratione aſſumebatur;
propterea quòd circulus Y Z, maior eſt circulo B C, & c.
vt lemma proponit.
COROLLARIVM.
SEQVITVR ex ha@ propoſ. lineas horarum 12. & 24. ab ortu, vel occaſu in horologio Meridia-
no
non conuenire cum Hyperbolis, quas planum horologii facit, per propoſ.
6. huius lib. in conicis ſu-
perficiebus
, quarum baſes ſunt parallelus eorum, qui ſemper apparent, maximus, &
maximus eorum, qui
101050 ſub terra occultantur:
quia Meridianus, hoc eſt, circulus horæ 12. à meridie, vel media nocte, ęquidi-
ſtat
plano horologii, ſecatq́;
maximum parallelorum ſemper apparentium in punctis, in quibus eundem
tangit
&
circulus horæ 12. ab ortu vel occaſu, & circulus horę 24. ſiue Horizon, vt conſtat ex figura
propoſ
.
9. huius lib.
1111Lineæ horarum
6
. & 18. ab or.
vel
occ. non
coeunt
in horo
logio
Polari
ſectionibus
co-
nicis
factis in
conicis
ſuperfi-
ciebus
, quarum
baſes
ſunt pa-
ralleli
ſemper
apparentium
,
ſemperq́
; laten
tium
maximi.
EODEM modo lineæ horarum 6. & 18. ab ortu, vel occaſu non coibunt cum eiſdem hyperbolis
in
horologio polari.
Aequidiſtat enim horologium polare circulo horæ 6. à meridie, vel media nocte,
qui
quidem ſecat parallelum dictum in punctis, in quibus eundem tangunt circuli horarum 6.
& 18. ab
ortu
vel occaſu, ut ex eadem figura propoſ.
9. huius lib. patet.
THEOREMA 14. PROPOSITIO 16.
SI in Sphæra duo circuli maximi tangant vnum, eundemque

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index