Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of contents

< >
[61.] M. VITR VVII POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER TERTIVS. PRAEFATIO.
[62.] IN M. VITRVVIVM POLLIO, NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER TERTIVS. IN PROOEMIVM ANNOT.
[63.] De ſacrarum ædium compoſitione & ſymmetrijs, & cor-poris humani menſura. # CAP. I.
[64.] IN CAPVT I. ANNOTATIONES.
[65.] De quinque ædium ſpecieb{us}. # CAP. II.
[66.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[67.] Digreſsio vtiliſsima, qua Philander vniuerſam columnationis & trabeationis rationem pro vero ſubſequentis capitis tertij intellectu, diligentiſ-ſime explicat.
[68.] De fundationib{us} & columnis, atque earum ornatu & epistylijs, tam in locis ſolidis, quàm in congeſtitijs. CAP. III.
[69.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[70.] M. VITRVVII POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER QVARTVS. * PRAEFATIO.
[71.] Detrib{us} generib{us} columnarum, earum\’ origine & in-uentione. # CAP. I.
[72.] IN M. VITRVVIVM POLLIO-NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER Qvartvs. * IN CAPVT I. ANNOTATIONES. De ornamentis columnarum. # CAP. II.
[73.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[74.] De ratione Dorica. # CAP. # III.
[75.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[76.] De interiore cellarum & pronai distributione. # CAP. # IIII.
[77.] IN CAPVT IIII. ANNOTAT.
[78.] De ædib{us} conſtituendis ſecundum regiones.# CAP. # V.
[79.] IN CAPVT V. ANNOTAT.
[80.] De ostiorum, & antepagmentorum ſacrarum ædium ra-tionib{us}. # CAP. # VI.
[81.] IN CAPVT VI. ANNOTAT.
[82.] Pagina prima. AB COLONIA DEDVCTA ANNO X C. N. FVFIDIO N.F.M. PVLLIO DVOVIR. P. RVTILIO CN. MALLIO COS OPERVM LEX II.
[83.] Pagina ſecunda.
[84.] Pagina tertia.
[85.] De Tuſcanis rationib{us} ædium ſacrarum. # CAP. # VII.
[86.] IN CAPVT VII. ANNOTAT.
[87.] De aris Deorum ordinandis. # CAP. # VIII.
[88.] IN CAPVT VIII. ANNOTAT.
[89.] M. VITRVVII POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER QVINTVS. PRAEFATIO.
[90.] IN M. VITRVVIVM POLLIO- NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER Qvintvs. IN PROOEMIVM ANNOT.
< >
page |< < (49) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div46" type="section" level="1" n="46">
          <pb o="49" file="069" n="69" rhead="DE ARCHITEC. LIB. II."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div47" type="section" level="1" n="47">
          <head xml:id="echoid-head69" style="it" xml:space="preserve">De arena, & ei{us} generib{us}. # CAP. # IIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3810" xml:space="preserve">IN cæmenticijs autem ſtructuris, primum eſt de arena
              <lb/>
            quærendum, vt ea ſit idonea ad materiam miſcendam,
              <lb/>
            neque habeat terram commixtam. </s>
            <s xml:id="echoid-s3811" xml:space="preserve">Genera autem are-
              <lb/>
            næ foſsiciæ ſunt hæc, nigra, cana, rubra, carbunculus. </s>
            <s xml:id="echoid-s3812" xml:space="preserve">Ex
              <lb/>
            his quæ in manu confricata fecerit ſtridorem, erit opti-
              <lb/>
            ma: </s>
            <s xml:id="echoid-s3813" xml:space="preserve">quæ autem terroſa fuerit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3814" xml:space="preserve">non habebit aſperita-
              <lb/>
            tem, item ſi in veſtimentum candidum ea coniecta fuerit, poſtea excuſſa
              <lb/>
            vel icta, id non inquinauerit, neque ibi terra ſubſiderit, erit idonea. </s>
            <s xml:id="echoid-s3815" xml:space="preserve">Si au-
              <lb/>
            tem non erunt arenaria, vnde fodiatur, tum de fluminibus aut è glarea
              <lb/>
            erit excernenda. </s>
            <s xml:id="echoid-s3816" xml:space="preserve">Non minus etiam de litore marino: </s>
            <s xml:id="echoid-s3817" xml:space="preserve">ſed ea in ſtructuris
              <lb/>
            hæc habet vitia, quod difficulter ſicceſcit, neque vbi ſit, onerari ſe conti-
              <lb/>
            nenter paries patitur, niſi intermiſsionibus requieſcat, neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3818" xml:space="preserve">concameratio-
              <lb/>
            nes recipit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3819" xml:space="preserve">Marina autem hoc amplius, quod etiam parietes, cùm in his
              <lb/>
            tectoria facta fuerint, remittentes ſalſuginem, ea diſſoluunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3820" xml:space="preserve">Foſsiciæ verò
              <lb/>
            celeriter in ſtructuris ſicceſcunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3821" xml:space="preserve">tectoria permanent, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3822" xml:space="preserve">concameratio-
              <lb/>
            nes patiuntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3823" xml:space="preserve">ſed hæ, quæ ſunt de arenarijs recentes. </s>
            <s xml:id="echoid-s3824" xml:space="preserve">Si enim exemptæ
              <lb/>
            diutius iaceant, ab Sole & </s>
            <s xml:id="echoid-s3825" xml:space="preserve">Luna & </s>
            <s xml:id="echoid-s3826" xml:space="preserve">pruina concoctæ reſoluuntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3827" xml:space="preserve">fiunt
              <lb/>
            terroſæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s3828" xml:space="preserve">Ita cùm in ſtructuram conijciuntur, non poſſunt continere cæ-
              <lb/>
            menta, ſed ea ruunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s3829" xml:space="preserve">labuntur, oneraq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s3830" xml:space="preserve">parietes non poſſunt ſuſtinere.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3831" xml:space="preserve">Recentes autem foſsiciæ cum in ſtructuris tantas habeant virtutes, eæ in
              <lb/>
            tectorijs ideo non ſunt vtiles, quod pinguitudini eius calx, palea com-
              <lb/>
            mixta, propter vehementiam non poteſt ſine rimis inareſcere: </s>
            <s xml:id="echoid-s3832" xml:space="preserve">fluuiatica
              <lb/>
            verò propter macritatem (vti ſigninum) bacillorum ſubactionibus in te-
              <lb/>
            ctorio recipit ſoliditatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s3833" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div48" type="section" level="1" n="48">
          <head xml:id="echoid-head70" xml:space="preserve">IN CAPVT IIII. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3834" xml:space="preserve">De arena quærendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3835" xml:space="preserve">] Arenæ genera tria ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3836" xml:space="preserve">Foßiciæ quarta pars
              <lb/>
            calcis addi debet, fluuiatili aut marinæ tertia autore Plinio lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3837" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXVI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3838" xml:space="preserve">cap.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3839" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3840" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3841" xml:space="preserve">Vitruuio cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3842" xml:space="preserve">ſequenti. </s>
            <s xml:id="echoid-s3843" xml:space="preserve">Sed ſi vti neceſſe ſit maris arena, erit commo-
              <lb/>
            dum, vt ſcribit Palladi{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3844" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3845" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3846" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3847" xml:space="preserve">pri{us} eam lacuna humoris dulcis immer-
              <lb/>
            gi, vt vitium ſalis, aquis ſuauib{us} lota deponat: </s>
            <s xml:id="echoid-s3848" xml:space="preserve">vt mirum videri non debeat, quod
              <lb/>
            vitruui{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3849" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3850" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3851" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3852" xml:space="preserve">marinam lotam dixerit.</s>
            <s xml:id="echoid-s3853" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3854" xml:space="preserve">Genera arenæ foſsiciæ ſunt hæc, nigra, cana, rubra, carbun-
              <lb/>
            culus.</s>
            <s xml:id="echoid-s3855" xml:space="preserve">] Omnium rufa ſiue rubra optima, meriti ſequentis eſt cana, tertium locum
              <lb/>
            nigra poßidet, vt ſcribit Palladi{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3856" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3857" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3858" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3859" xml:space="preserve">Inuenitur & </s>
            <s xml:id="echoid-s3860" xml:space="preserve">fulua & </s>
            <s xml:id="echoid-s3861" xml:space="preserve">lutea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3862" xml:space="preserve">
              <lb/>
            aliorum colorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3863" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3864" xml:space="preserve">Vti ſigninum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3865" xml:space="preserve">] Signinum op{us} fit ex testis tuſis addita calcè, testimonio
              <lb/>
            Plinij lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3866" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3867" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3868" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3869" xml:space="preserve">Aliter etiam fieri ipſe Vitruui{us} docet ad finem lib.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3870" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3871" xml:space="preserve">Galli cimentum vocam{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3872" xml:space="preserve">Nam cæmentum quid eſſet, ſuprà lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3873" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s3874" xml:space="preserve">dixim{us}.</s>
            <s xml:id="echoid-s3875" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>