Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[Item 1.]
[2.] Offenbarung der Natur vnnd Natürlicher dingen auch mancherley ſubtiler würckungen. Durch den hochgelerten Hieronymum Car/ danum/ Doctorn der artzney zů Meyland erſtlich zů Latin außgangen.
[3.] Innhalt der ſiebenzehen bücher von mancherlei wun derbaren nateürlichen vnd künſtlichen ſachen.
[4.] Dem Hochwirdigen Fürſten vnd Herren-herrn Helchior von Liechtenfelß-von Gottes gnaden Biſchoff zů Baſel/ ſeinem gnedigen herren/ Gnad vnd frid von Gott dem vatter/ durch Ieſum Chriſtum vnſerẽ herren.
[5.] Dem durchleüchtigen- hochwirdigen Fürſten vnnd herren/ herrn Chriſtophel vonn Madrutzen/ Cardinal vnnd Biſchoff zů Triend vnd Brixien/ deßgleichen Gubernator vnd Landtuogt im Herrzogthumb Meyland/ wünſchet Hieronymus Cardanus Doctor der artzney zů Meyland vyl glück vnd heil.
[6.] Regiſter. Vollkommenlich Regiſter/ aller nammhafftiger künſten/ thaten/ vnnd perſonen ſo inn diſem gantzen bůch begriffen.
[7.] END.
[8.] ERRATA.
[9.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das erſt Bůch. Von der gantzen weldt vnnd ihren au/ genſcheinlichen abtheilungen. Von der Welt/ den Cometen/ vnd Der Winden eigenſchafft Das erſt Capittel.
[10.] Von den Elementen/ das ander Capittel.
[11.] Der erden mancherlei geſtalt vnnd natur/ das dritt Capittel.
[12.] Von den orthen vnd landſchafften/ das iiij. Capitel.
[13.] Von der erden Wunderwerch. das fünfft Capittel.
[14.] Von des waſſers natur/ art vnnd bewegung/ das vj. Capittel.
[15.] Von des waſſers wunderzeichen/ Das vij. Capitel.
[16.] Des Luffts natur vnnd archen/ Das viij. Capitel.
[17.] Von des luffts wunderwerck/ das ix. Capitel.
[18.] Von der Elementen würckung/ Das x. Capitel.
[19.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ander Bůch. Von den edleren vnd heiligeren theilen det Weldt. Vom himmel. Das xi. Capitel.
[20.] Von dem liecht vnnd ſchein/ Das xij. Capitel.
[21.] Von deß geſtirns Wirckung vnnd Einfluß Das xiij Cap.
[22.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das dritt Bůch. Von den vermiſchungen in gemein. Der vermiſchecen dingen eigenſchafft/ Das xiij. Capitel.
[23.] Von den Metalliſchen dingen/ Das xv. Capitel.
[24.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnnd kunſtlichen ſachen/ Das viert Bůch Von Metallen/ Das ſechßzehend Capittel.
[25.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das fünfft Bůch. Von dem geſtirn. Der ſteinen natur/ wachſſung/ vnd vnderſcheid/ Das xvij. Capittel.
[26.] Von den Edlen geſteinen/ Das xviij. Crpitel.
[27.] Von der ſteinen wunderwerck-Das xix. Capittel.
[28.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnnd kunſtlichen ſachen/ Das ſechſt Bůch Von den zweigen oder gewechſen/ vnnd was daruon kommet. Von den gewächſen vnnd jren vnderſchei-den/ Das xx. Capittel.
[29.] Von Planten vnnd gewechſen/ ſo anzeigend daß waſſer vnder jhnen vorhanden ſeye/ Das xxj. Capittel.
[30.] Von der gewächſen wunderzeichen-Das xxij. Capitel.
< >
page |< < (xiiij) of 997 > >|
70xiiijVon mancherlei wunderbaren ſind die wind wie vor geſagt/ etlich gemeyn bewegungen des luffts/ als ei-
nes
Elementz.
Es mag aber ein ding mal nitt in zwey orth lauffen/ ſo ein anderen
gegen
ſind.
Welche wind aber gegen ein andern ſthond/ wie vil jren ſind
iſt
geſagt worden dem anderen bůch der außlegũg/ über die büecher Pto
lomei
/ von dem vrtheil des geſtirns.
darnon beſich diſe figur.
2[Figure 2]NotusMeſolibanotusLibanotusVpoſibanotusNotolijbicusMeſafricusAfricusVpafricusZephijrusMeſocorusCorusVpocorusBorrholijbicusVpocirciusCirciusMejocirciusSeptentrioVpaguiloAguiloMeſaguiloBorrhapeliotesVpocœciasCœciasMeſocœciasSubſolanusVpeurusEurusMeſeurusNotapeliotesVpophœnixPhœnixMeſophœnix
Es habend aber die
wind
ſo gegen ein ande
ren
ſthond faſt ein na-
tur
/ alſo daß auch Eu
rus
ſo von Auffgang
kom̃et
ſchön ſeye/ der-
gleichen
ſind auch die
feüchten
/ dan der lybs
iſt
feücht/ weil der /
cl
as alſo iſt/ der Cäcias
aber
iſt feücht/ weil er
ſo
ſtarck iſt/ daß er die
wolcken
leiden mag/ a-
ber
nitt ſo ſtarck/ dz er
die
außtreibe/ alſo iſt
auch
Subſolanus.
11der wind ei
genſcafft
.
Der Corus iſt trockẽ
vnnd
auch der Eurus
ſo
gegen im̃ iſt/ doch iſt
der
Eurus bey ſeinem end feücht/ von wegen gemelter vrſachen.
Der Bo-
reas
aber vnnd der Aquilo/ ſind näblecht/ von wegen jrer groſſen kelte.
Der Boreas/ Circius/ vnd Corus ſind dem hagel geneigt/ vnd die al
ler
kelteſte/ dan weil die ſtarck vnd kalt ſind/ machen ſy die hagel.
Sie ma-
chen
aber auch blitzgen/ wie der Aquilo/ dan der iſt auch kalt vnd ſtarck.
Der Auſter/ Eurus/ vnd phönicius ſind gar hitzig/ von wegen der lan-
den
do ſy har kommen/ darum̃ machend ſy auch gewülck.
Die aber ſo von auffgang harkommen/ ſind wermer weder die von Ni{der}
gang
kom̃en/ dañ die ſo von auffgang kommen/ weil ſy der Sonnen nach-
volgen
vnd auff die acht haben/ bewegend ſich etwas langſam̃mer dañ die
in
Nidergang/ darum ſeind ſy auch wermer.
Sonſt iſt auch anderſtwo an
gezeigt
/ daß der Auffgang wermer ſeye dann der Nidergang.
Man kan der winden vrſprung ſchwerlichen verſthẽ/ dieweil ſie an dem
anfang
klein ſind/ vnnd von der höhe überzwerch doher farend als geſagt
iſt
/ deßhalben vermercket man etwan jren anfang auff den bergen.
Dañ er iſt treyfach/ von den hülenen/ von den dempffen/ vnnd von den
bewegungen
Er weyet faſt den zeyten zůwider. wañ tag vnd nacht jm̃ früeling gleich
ſind
/ weyet der Cöcias/ wañ ſy jm̃ herpſt gleich ſind/ der lybs.
Man der tag am lengſten iſt/ der Zephytus/ wan er am kürtzen iſt/ der
Subſolanus
.
Der Boreas/ Circius/ vnd Corus jm̃ früeling/ Ecknephias
jm̃
herpſt.
Wann der tag am lengſten iſt weyend ſy xx tag. Die Eteſien fier
tzig
tag/ diſes ſind Mitnechtiſche wind/ ſo do angend von groſſer hitz/ wan

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index