Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572
page |< < (65) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div115" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3374" xml:space="preserve">
              <pb o="65" file="0071" n="71" rhead="OPTICAE LIBER II."/>
            illa intentio, ſed in quibuſdam formis, & in quibuſdam non.</s>
            <s xml:id="echoid-s3375" xml:space="preserve"> Verbi gratia:</s>
            <s xml:id="echoid-s3376" xml:space="preserve"> non quælibet magni-
              <lb/>
            tudo facit pulchritudinem in quolibet corpore alicuius magnitudinis:</s>
            <s xml:id="echoid-s3377" xml:space="preserve"> & ſimiliter non quili-
              <lb/>
            bet color facit pulchritudinem:</s>
            <s xml:id="echoid-s3378" xml:space="preserve"> neque uiridis color facit pulchritudinem in quolibet corpore, in
              <lb/>
            quod peruenit ille color:</s>
            <s xml:id="echoid-s3379" xml:space="preserve"> & ſimiliter non quælibet figura facit pulchritudinem.</s>
            <s xml:id="echoid-s3380" xml:space="preserve"> Et quælibet illa-
              <lb/>
            rum intentionum, quas diximus, facit pulchritudinem per ſe, ſed in quibuſdam locis, & in quibuſ-
              <lb/>
            dam non, & ſecundum quoſdam modos, & ſecundum alios non.</s>
            <s xml:id="echoid-s3381" xml:space="preserve"> Et etiam iſtæ intentiones faciunt
              <lb/>
            pulchritudinem per coniunctionem illarum interſe:</s>
            <s xml:id="echoid-s3382" xml:space="preserve"> quoniam ſcriptura pulchra eſt illa, cum figu-
              <lb/>
            ræ literarum ſunt pulchræ, & compoſitio illarum inter ſe eſt compoſitio pulchra:</s>
            <s xml:id="echoid-s3383" xml:space="preserve"> quoniam ſcri-
              <lb/>
            ptura, in qua adunantur iſtæ duæ intentiones, eſt pulchrior ſcriptura, in qua eſt una iſtarum dua-
              <lb/>
            rum intentionum tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s3384" xml:space="preserve"> Finis ergo pulchritudinis ſcripturæ non eſt, niſi ex coniugatione figu-
              <lb/>
            ræ & ſitus.</s>
            <s xml:id="echoid-s3385" xml:space="preserve"> Et ſimiliter quando colores ſcintillantes & picturæ fuerint ordinatæ ordinatione con-
              <lb/>
            ſimili, ſunt pulchriores coloribus & picturis carentibus ordinatione conſimili.</s>
            <s xml:id="echoid-s3386" xml:space="preserve"> Et ſimiliter pul-
              <lb/>
            chritudo apparet in forma hominum & animalium ex coniugatione intentionum particularium,
              <lb/>
            quæ ſunt in eis.</s>
            <s xml:id="echoid-s3387" xml:space="preserve"> Quoniam magnitudo oculorum mediocris cum figura eius amygdalata eſt pul-
              <lb/>
            chrior oculo, qui non habet, niſi magnitudinem tantùm aut figuram amygdalatam tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s3388" xml:space="preserve"> Et ſi-
              <lb/>
            militer rotunditas faciei cum tenuitate & ſubtilitate cutis & coloris, eſt pulchrior quàm unum ſi-
              <lb/>
            ne altero.</s>
            <s xml:id="echoid-s3389" xml:space="preserve"> Et ſimiliter paruitas oris cum ſubtilitate labiorum & mediocritate, eſt pulchrior paruita-
              <lb/>
            te oris cum groſsitudine labiorũ:</s>
            <s xml:id="echoid-s3390" xml:space="preserve"> & pulchrior gracilitate labiorũ cũ amplitudine oris.</s>
            <s xml:id="echoid-s3391" xml:space="preserve"> Et iſta inten-
              <lb/>
            tio eſt multæ diuerſitatis, & multorũ modorũ.</s>
            <s xml:id="echoid-s3392" xml:space="preserve"> Et cum feceris inductionẽ in formis pulchris omniũ
              <lb/>
            modorũ uiſibiliũ:</s>
            <s xml:id="echoid-s3393" xml:space="preserve"> inuenies quòd coniunctio intentionũ particulariũ, quæ ſunt in formis, facit in eis
              <lb/>
            modos pulchritudinis, quosnõ facit una intentionũ per ſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s3394" xml:space="preserve"> Et pulchritudo in maiori parte nõ fit, niſi
              <lb/>
            ex coniunctione iſtarum intentionũ inter ſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s3395" xml:space="preserve"> Quoniã intentiones particulares, quas diximus, faciũt
              <lb/>
            pulchritudinẽ per ſe, & faciunt pulchritudinem per coniunctionẽ earum inter ſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s3396" xml:space="preserve"> Et etiã pulchritu-
              <lb/>
            do fit ex alia intentione præter iſtas duas intentiones, quas prædiximus:</s>
            <s xml:id="echoid-s3397" xml:space="preserve"> & eſt proportionalitas &
              <lb/>
            conſonoritas.</s>
            <s xml:id="echoid-s3398" xml:space="preserve"> Quoniam formæ compoſitæ ex membris diuerſis, & partibus diuerſis, habent fi-
              <lb/>
            guras diuerſas, & magnitudines diuerſas, & ſitus diuerſos, & continuationem & coniunctionem,
              <lb/>
            & perueniunt in quamlibet illarum multæ intentiones particulares, tamen omnes non ſunt pro-
              <lb/>
            portionales.</s>
            <s xml:id="echoid-s3399" xml:space="preserve"> Quoniam non quælibet figura eſt pulchra cum qualibet figura:</s>
            <s xml:id="echoid-s3400" xml:space="preserve"> nec quælibet magni-
              <lb/>
            tudo eſt pulchra cum qualibet magnitudine:</s>
            <s xml:id="echoid-s3401" xml:space="preserve"> neque quilibet ſitus eſt pulcher cum quolibet ſitu:</s>
            <s xml:id="echoid-s3402" xml:space="preserve">
              <lb/>
            neque quælibet figura cum qualibet magnitudine:</s>
            <s xml:id="echoid-s3403" xml:space="preserve"> neque quælibet magnitudo cum quolibet ſi-
              <lb/>
            tu.</s>
            <s xml:id="echoid-s3404" xml:space="preserve"> Sed quælibet intentionum particularium habet proportionem cum quibuſdam intentionibus,
              <lb/>
            & eſt aſymmetra quibuſdam.</s>
            <s xml:id="echoid-s3405" xml:space="preserve"> Verbi gratia:</s>
            <s xml:id="echoid-s3406" xml:space="preserve"> Simitas naſi cum profunditate oculorum non eſt pul-
              <lb/>
            chra:</s>
            <s xml:id="echoid-s3407" xml:space="preserve"> & ſimiliter magnitudo naſi cum magnitudine oculorum non eſt pulchra:</s>
            <s xml:id="echoid-s3408" xml:space="preserve"> & ſimiliter pro-
              <lb/>
            minentia frontis cum profunditate oculorum non eſt pulchra:</s>
            <s xml:id="echoid-s3409" xml:space="preserve"> & ſimiliter frontis planities cum
              <lb/>
            prominentia oculorum non eſt pulchra.</s>
            <s xml:id="echoid-s3410" xml:space="preserve"> Quodlibet ergo membrorum habet figuram, quæ facit
              <lb/>
            formam eius pulchram:</s>
            <s xml:id="echoid-s3411" xml:space="preserve"> & etiam quælibet figura cuiuslibet membri non habet proportionem, ni-
              <lb/>
            ſi cum quibuſdam figuris reſiduorum membrorum, & cum alijs non.</s>
            <s xml:id="echoid-s3412" xml:space="preserve"> Et forma fit pulchra per con-
              <lb/>
            gregationem figurarum proportionalium:</s>
            <s xml:id="echoid-s3413" xml:space="preserve"> & ſimiliter magnitudines & ſitus, & ordinatio eorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3414" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quoniam magnitudo oculorum cum pulchritudine figuræ eorum, & cum mediocritate ſimita-
              <lb/>
            tis naſi, & cum magnitudine proportionali ad magnitudinem oculorum, eſt pulchra.</s>
            <s xml:id="echoid-s3415" xml:space="preserve"> Et ſimili-
              <lb/>
            ter amygdalitas oculorum, & dulcẽdo, & tenuitas figuræ eius:</s>
            <s xml:id="echoid-s3416" xml:space="preserve"> & ſi fuerint parui cum ſubtilitate
              <lb/>
            naſi & mediocritate figuræ quantitatis eius, erunt pulchri.</s>
            <s xml:id="echoid-s3417" xml:space="preserve"> Et ſimiliter gracilitas labiorum cum
              <lb/>
            ſubtilitate oris eſt pulchra, quando gracilitas oris fuerit proportionalis ad gracilitatem labiorum:</s>
            <s xml:id="echoid-s3418" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſcilicet quòd labia non ſint in fine gracilitatis, & os non in fine paruitatis, ſed erit paruitas oris me-
              <lb/>
            diocris, & labia gracilia, & præterea proportionalia ad quantitatem oris.</s>
            <s xml:id="echoid-s3419" xml:space="preserve"> Et ſimiliter amplitudo
              <lb/>
            faciei, quando fuerit proportionalis ad quantitates membrorum faciei, erit pulchra:</s>
            <s xml:id="echoid-s3420" xml:space="preserve"> ſcilicet,
              <lb/>
            quòd facies non ſit in fine amplitudinis, & membra faciei ſint proportionalia ad quantitatem to-
              <lb/>
            tius faciei.</s>
            <s xml:id="echoid-s3421" xml:space="preserve"> Quoniam quando facies fuerit ampla maximæ amplitudinis, & membra, quæ ſunt in
              <lb/>
            ea, ſunt parua, non proportionalia ad quantitatem eius:</s>
            <s xml:id="echoid-s3422" xml:space="preserve"> non erit facies pulchra, quamuis quan-
              <lb/>
            titates membrorum ſint proportionales, & figuræ eorum ſint pulchræ.</s>
            <s xml:id="echoid-s3423" xml:space="preserve"> Et ſimiliter quando fue-
              <lb/>
            rit parua facies, & ſtricta, & membra eius fuerint magna, membra dico faciei:</s>
            <s xml:id="echoid-s3424" xml:space="preserve"> erit facies turpis:</s>
            <s xml:id="echoid-s3425" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & cum membra fuerint proportionalia inter ſe, & proportionalia ad quantitatem amplitudinis
              <lb/>
            faciei:</s>
            <s xml:id="echoid-s3426" xml:space="preserve"> erit facies pulchra, quamuis membra per ſe non ſint pulchra:</s>
            <s xml:id="echoid-s3427" xml:space="preserve"> ſed proportionalitas tantum-
              <lb/>
            modò facit pulchritudinẽ.</s>
            <s xml:id="echoid-s3428" xml:space="preserve"> Cum ergo in forma congregabitur pulchritudo figuræ cuiuslibet partis
              <lb/>
            eius, erit pulchritudo quantitatis & compoſitionis, & proportionalitas membrorum ſecundum fi-
              <lb/>
            guras, & magnitudines, & ſitus:</s>
            <s xml:id="echoid-s3429" xml:space="preserve"> & fuerint præterea proportionalia ad totam figuram faciei &
              <lb/>
            quantitatem eius, erit in fine pulchritudinis.</s>
            <s xml:id="echoid-s3430" xml:space="preserve"> Et ſimiliter ſcriptura non erit pulchra, niſi quando
              <lb/>
            fuerint literæ eius proportionales in figura, & quantitate, & ſitu, & ordine.</s>
            <s xml:id="echoid-s3431" xml:space="preserve"> Et ſimiliter eſt cum o-
              <lb/>
            mnibus modis uiſibilium, cum quibus congregantur partes diuerſæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s3432" xml:space="preserve"> Et cum conſideraueris for-
              <lb/>
            mas pulchras de omnibus modis uiſibilium:</s>
            <s xml:id="echoid-s3433" xml:space="preserve"> inuenies quòd proportionalitas facit pulchritudi-
              <lb/>
            nem magis, quàm aliqua alia intentio, uel etiam aliquæ coniunctæ per ſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s3434" xml:space="preserve"> Et cum conſiderabun-
              <lb/>
            tur intentiones pulchræ, quas faciunt intentiones particulares per coniunctionem earum inter ſe:</s>
            <s xml:id="echoid-s3435" xml:space="preserve">
              <lb/>
            inuenietur, quòd pulchritudo, quæ apparet ex coniunctione illarum inter ſe, non apparet, niſi
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum