7321PARS PRIMA.
cedens dies eſt in continua illa ſerie primus, &
ſequens po-
ftremus. Illorum omnium dierum magnitudines continenter
fluunt ſine ullo ſaltu: nos, intermediis omiſſis, ſaltum com-
mittimus, non Natura. Atque huic ſimilis reſponſio eſt ad o-
mnes reliquos caſus ejuſmodi, in quibus initia, & fines conti-
nenter non fluunt, ſed a nobis per ſaltum accipiuntur. Sic
ubi pendulum oſcillat in aere; ſequens oſcillatio per finitam
magnitudinem diſtat a præcedente; ſed & initium, & finis ejus
finito intervallo temporis diſtat a præcedentis initio, & fine,
ac intermedii termini continua ſerie fluente a prima oſcillatio-
ne ad ſecundam eſſent ii, qui haberentur, ſi primæ, & ſecun-
dæ oſcillationis arcu in æqualem partium numerum diviſo, aſ-
ſumeretur via confecta, vel tempus in ea impenſum, interjacens
inter fines partium omnium proportionalium, ut inter trien-
tem, vel quadrantem prioris arcus, & trientem, vel quadran-
tem poſterioris, quod ad omnes ejus generis caſus facile trans-
ferri poteſt, in quibus ſemper immediate etiam demonſtrari
poteſt illud, continuitatem nequaquam violari.
ftremus. Illorum omnium dierum magnitudines continenter
fluunt ſine ullo ſaltu: nos, intermediis omiſſis, ſaltum com-
mittimus, non Natura. Atque huic ſimilis reſponſio eſt ad o-
mnes reliquos caſus ejuſmodi, in quibus initia, & fines conti-
nenter non fluunt, ſed a nobis per ſaltum accipiuntur. Sic
ubi pendulum oſcillat in aere; ſequens oſcillatio per finitam
magnitudinem diſtat a præcedente; ſed & initium, & finis ejus
finito intervallo temporis diſtat a præcedentis initio, & fine,
ac intermedii termini continua ſerie fluente a prima oſcillatio-
ne ad ſecundam eſſent ii, qui haberentur, ſi primæ, & ſecun-
dæ oſcillationis arcu in æqualem partium numerum diviſo, aſ-
ſumeretur via confecta, vel tempus in ea impenſum, interjacens
inter fines partium omnium proportionalium, ut inter trien-
tem, vel quadrantem prioris arcus, & trientem, vel quadran-
tem poſterioris, quod ad omnes ejus generis caſus facile trans-
ferri poteſt, in quibus ſemper immediate etiam demonſtrari
poteſt illud, continuitatem nequaquam violari.
46.
Secunda claſſis caſuum eſt ea, in qua videtur aliquid
11Exempla ſe-
cundi generis,
ubi mutatio fit
celerrime, ſed
non momento
temporis. momento temporis peragi, & tamen peragitur tempore ſuc-
ceſſivo, ſed perbrevi. Sunt, qui objiciant pro violatione con-
tinuitatis caſum, quo quiſquam manu lapidem tenens, ipſi ſta-
tim det velocitatem quandam finitam: alius objicit aquæ e va-
ſe effluentis, foramine conſtituto aliquanto infra ſuperficiem
ipſius aquæ, velocitatem oriri momento temporis finitam. At
in priore caſu admodum evidens eſt, momento temporis velo-
citatem finitam nequaquam produci. Tempore opus eſt, ut-
cunque breviſſimo, ad excurſum ſpirituum per nervos, & mu-
ſculos, ad fibrarum tenſionem, & alia ejuſmodi: ac idcirco ut
velocitatem aliquam ſenſibilem demus lapidi, manum retrahi-
mus, & ipſum aliquandiu, perpetuo accelerantes, retinemus.
Sic etiam, ubi tormentum bellicum exploditur, videtur mo-
mento temporis emitti globus, ac totam celeritatem acquire-
re; at id ſucceſſive fieri, patet vel inde, quod debeat inflam-
mari tota maſſa pulveris pyrii, & dilatari aer, ut elaſticitate
ſua globum acceleret, quod quidem fit omnino per omnes
gradus. Succeſſionem multo etiam melius videmus in globo,
qui ab elaſtro ſibi relicto propellatur: quo elaſticitas eſt major,
eo citius, ſed nunquam momento temporis velocitas in glo-
bum inducitur.
11Exempla ſe-
cundi generis,
ubi mutatio fit
celerrime, ſed
non momento
temporis. momento temporis peragi, & tamen peragitur tempore ſuc-
ceſſivo, ſed perbrevi. Sunt, qui objiciant pro violatione con-
tinuitatis caſum, quo quiſquam manu lapidem tenens, ipſi ſta-
tim det velocitatem quandam finitam: alius objicit aquæ e va-
ſe effluentis, foramine conſtituto aliquanto infra ſuperficiem
ipſius aquæ, velocitatem oriri momento temporis finitam. At
in priore caſu admodum evidens eſt, momento temporis velo-
citatem finitam nequaquam produci. Tempore opus eſt, ut-
cunque breviſſimo, ad excurſum ſpirituum per nervos, & mu-
ſculos, ad fibrarum tenſionem, & alia ejuſmodi: ac idcirco ut
velocitatem aliquam ſenſibilem demus lapidi, manum retrahi-
mus, & ipſum aliquandiu, perpetuo accelerantes, retinemus.
Sic etiam, ubi tormentum bellicum exploditur, videtur mo-
mento temporis emitti globus, ac totam celeritatem acquire-
re; at id ſucceſſive fieri, patet vel inde, quod debeat inflam-
mari tota maſſa pulveris pyrii, & dilatari aer, ut elaſticitate
ſua globum acceleret, quod quidem fit omnino per omnes
gradus. Succeſſionem multo etiam melius videmus in globo,
qui ab elaſtro ſibi relicto propellatur: quo elaſticitas eſt major,
eo citius, ſed nunquam momento temporis velocitas in glo-
bum inducitur.
47.
Hæc exempla illud præſtant, quod aqua perporos ſpon-
22Applicatio ip-
ſorum ad alia,
rominatim ad
effluxum aquæ
e vaſe. giæ ingreſſa reſpectu impenetrabilitatis, ut ea reſponſione uti
poſſimus in aliis caſibus omnibus, in quibus acceſſio ali-
qua magnitudinis videtur fieri tota momento temporis; ut
nimirum dicamus fieri tempore breviſſimo, utique per omnes
intermedias magnitudines, ac illæſa penitus lege continuitatis.
Hinc & in aquæ effluentis exemplo res eodem redit, ut non
unico momento, ſed ſucceſſivo aliquo tempore, &
22Applicatio ip-
ſorum ad alia,
rominatim ad
effluxum aquæ
e vaſe. giæ ingreſſa reſpectu impenetrabilitatis, ut ea reſponſione uti
poſſimus in aliis caſibus omnibus, in quibus acceſſio ali-
qua magnitudinis videtur fieri tota momento temporis; ut
nimirum dicamus fieri tempore breviſſimo, utique per omnes
intermedias magnitudines, ac illæſa penitus lege continuitatis.
Hinc & in aquæ effluentis exemplo res eodem redit, ut non
unico momento, ſed ſucceſſivo aliquo tempore, &
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib