Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Page concordance

< >
Scan Original
71 57
72 58
73 59
74 60
75
76 62
77 63
78 64
79 65
80 66
81 67
82 68
83 69
84 70
85 71
86 72
87 73
88 74
89 75
90 76
91 77
92 78
93 79
94 80
95 81
96 82
97 83
98 84
99 85
100 86
< >
page |< < (59) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div75" type="section" level="1" n="53">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1603" xml:space="preserve">
              <pb o="59" file="0073" n="73" rhead="SECTIO TERTIA."/>
            xima videbatur, quo temporis puncto diſtantiam menſuravi ſuperficiei à loco
              <lb/>
            A antea notato; </s>
            <s xml:id="echoid-s1604" xml:space="preserve">diſtantia illa, quam eandem cum maximo deſcenſu A E fore pu-
              <lb/>
            tabam, opinione longe minor fuit; </s>
            <s xml:id="echoid-s1605" xml:space="preserve">unde edoctus fui partem aquæ, quæ
              <lb/>
            in experimento jam per B effluxerat, tubum rurſus ingreſſam fuiſſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s1606" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1607" xml:space="preserve">His ita obſervatis, magnitudines B P & </s>
            <s xml:id="echoid-s1608" xml:space="preserve">A E calculo quæſivi ad normam
              <lb/>
            §. </s>
            <s xml:id="echoid-s1609" xml:space="preserve">27. </s>
            <s xml:id="echoid-s1610" xml:space="preserve">ponendo m primo = n deinde mm = 2nn, inveni autem in caſu prio-
              <lb/>
            re B P = 79. </s>
            <s xml:id="echoid-s1611" xml:space="preserve">quæ in experimento non ſuperavit 33. </s>
            <s xml:id="echoid-s1612" xml:space="preserve">maximumque deſcen-
              <lb/>
            ſum AE proxime reperi = 250. </s>
            <s xml:id="echoid-s1613" xml:space="preserve">quem experimentum dedit 88. </s>
            <s xml:id="echoid-s1614" xml:space="preserve">dein pro
              <lb/>
            caſu mm = 2 nn oritur B P præter propter dupla illius, quæ obſervata
              <lb/>
            fuit & </s>
            <s xml:id="echoid-s1615" xml:space="preserve">A E = 186. </s>
            <s xml:id="echoid-s1616" xml:space="preserve">quæ 54. </s>
            <s xml:id="echoid-s1617" xml:space="preserve">particularum obſervata fuit.</s>
            <s xml:id="echoid-s1618" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1619" xml:space="preserve">Enormes has differentias maxima ex parte adhæſioni aquæ ad latera tu-
              <lb/>
            bi tribuo, quæ certe adhæſio in hujusmodi caſibus incredibilem exercere po-
              <lb/>
            teſt effectum, uſus enim ſum tubo vix ultra duas lineas in diametro haben-
              <lb/>
            tem, majorem utique conſenſum experturus cum tubo ampliore. </s>
            <s xml:id="echoid-s1620" xml:space="preserve">Interim
              <lb/>
            veriſimile eſt, curvaturam tubi in parte inferiore, aliquid etiam motui derogare.</s>
            <s xml:id="echoid-s1621" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1622" xml:space="preserve">Ad §. </s>
            <s xml:id="echoid-s1623" xml:space="preserve">28. </s>
            <s xml:id="echoid-s1624" xml:space="preserve">Eodem tubo recurvo, quem modo deſcripſi, uſus ſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s1625" xml:space="preserve">oper-
              <lb/>
            culum autem poſui in B minimo foramine pertuſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s1626" xml:space="preserve">feci ut totus aquâ
              <lb/>
            eſſet plenus præter particulam F G B, in quo ſitu aquam detinui ope digiti
              <lb/>
            orificio C appoſiti. </s>
            <s xml:id="echoid-s1627" xml:space="preserve">Remoto digito deſcendit aqua, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1628" xml:space="preserve">cum perveniſſet in
              <lb/>
            ſitum H D B, guttulæ aliquot tanto impetu per foraminulum in B fuerunt
              <lb/>
            veluti exploſæ, ut ad altitudinem plusquam decem pedum aſcenderint, quam-
              <lb/>
            vis altitudo H A altitudinem dimidii pedis vix ſuperaret. </s>
            <s xml:id="echoid-s1629" xml:space="preserve">Interim ob exigui-
              <lb/>
            tatem foraminuli tantam reſiſtentiam offendit aqua dum tranſiret orificium, ut
              <lb/>
            fracto impetu aqua non ſolum non ad altitudinem A H aſcenderit (ſupra quam
              <lb/>
            tamen remotis omnibus impedimentis aſſilire paullulum continue debuiſſet)
              <lb/>
            ſed vix guttula una aut altera notabili temporis mora fuerit expreſſa, ita ut mihi
              <lb/>
            perſuadeam, ſi absque impetu ſola aquæ preſſione naturali tantus jactus pro-
              <lb/>
            ducendus fuiſſet, id fieri non potuiſſe niſi altitudine minimum centum pedum.</s>
            <s xml:id="echoid-s1630" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1631" xml:space="preserve">Dein etiam obſervavi jactum aquæ diminui eo magis quo minus ante
              <lb/>
            experimentum relinquitur ſpatium G B; </s>
            <s xml:id="echoid-s1632" xml:space="preserve">quæ omnia theoriæ ſunt conformia.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1633" xml:space="preserve">Menſuras ſuperfluum fuiſſet ſumere, quia ob nimia impedimenta tantus eſſe
              <lb/>
            utique nequit jactus aquæ, quantus illis remotis futurus fuiſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1634" xml:space="preserve">Attamen ut
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1635" xml:space="preserve">has convenire cum formulis experimento confirmarem, tubum C D B
              <lb/>
            ſumſi ampliorem, ut impedimenta adhæſionis maxima parte auferrem, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>