Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
71
71 (57)
72
72 (58)
73
73 (59)
74
74 (60)
75
75
76
76 (62)
77
77 (63)
78
78 (64)
79
79 (65)
80
80 (66)
< >
page |< < (59) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div75" type="section" level="1" n="53">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1603" xml:space="preserve">
              <pb o="59" file="0073" n="73" rhead="SECTIO TERTIA."/>
            xima videbatur, quo temporis puncto diſtantiam menſuravi ſuperficiei à loco
              <lb/>
            A antea notato; </s>
            <s xml:id="echoid-s1604" xml:space="preserve">diſtantia illa, quam eandem cum maximo deſcenſu A E fore pu-
              <lb/>
            tabam, opinione longe minor fuit; </s>
            <s xml:id="echoid-s1605" xml:space="preserve">unde edoctus fui partem aquæ, quæ
              <lb/>
            in experimento jam per B effluxerat, tubum rurſus ingreſſam fuiſſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s1606" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1607" xml:space="preserve">His ita obſervatis, magnitudines B P & </s>
            <s xml:id="echoid-s1608" xml:space="preserve">A E calculo quæſivi ad normam
              <lb/>
            §. </s>
            <s xml:id="echoid-s1609" xml:space="preserve">27. </s>
            <s xml:id="echoid-s1610" xml:space="preserve">ponendo m primo = n deinde mm = 2nn, inveni autem in caſu prio-
              <lb/>
            re B P = 79. </s>
            <s xml:id="echoid-s1611" xml:space="preserve">quæ in experimento non ſuperavit 33. </s>
            <s xml:id="echoid-s1612" xml:space="preserve">maximumque deſcen-
              <lb/>
            ſum AE proxime reperi = 250. </s>
            <s xml:id="echoid-s1613" xml:space="preserve">quem experimentum dedit 88. </s>
            <s xml:id="echoid-s1614" xml:space="preserve">dein pro
              <lb/>
            caſu mm = 2 nn oritur B P præter propter dupla illius, quæ obſervata
              <lb/>
            fuit & </s>
            <s xml:id="echoid-s1615" xml:space="preserve">A E = 186. </s>
            <s xml:id="echoid-s1616" xml:space="preserve">quæ 54. </s>
            <s xml:id="echoid-s1617" xml:space="preserve">particularum obſervata fuit.</s>
            <s xml:id="echoid-s1618" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1619" xml:space="preserve">Enormes has differentias maxima ex parte adhæſioni aquæ ad latera tu-
              <lb/>
            bi tribuo, quæ certe adhæſio in hujusmodi caſibus incredibilem exercere po-
              <lb/>
            teſt effectum, uſus enim ſum tubo vix ultra duas lineas in diametro haben-
              <lb/>
            tem, majorem utique conſenſum experturus cum tubo ampliore. </s>
            <s xml:id="echoid-s1620" xml:space="preserve">Interim
              <lb/>
            veriſimile eſt, curvaturam tubi in parte inferiore, aliquid etiam motui derogare.</s>
            <s xml:id="echoid-s1621" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1622" xml:space="preserve">Ad §. </s>
            <s xml:id="echoid-s1623" xml:space="preserve">28. </s>
            <s xml:id="echoid-s1624" xml:space="preserve">Eodem tubo recurvo, quem modo deſcripſi, uſus ſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s1625" xml:space="preserve">oper-
              <lb/>
            culum autem poſui in B minimo foramine pertuſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s1626" xml:space="preserve">feci ut totus aquâ
              <lb/>
            eſſet plenus præter particulam F G B, in quo ſitu aquam detinui ope digiti
              <lb/>
            orificio C appoſiti. </s>
            <s xml:id="echoid-s1627" xml:space="preserve">Remoto digito deſcendit aqua, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1628" xml:space="preserve">cum perveniſſet in
              <lb/>
            ſitum H D B, guttulæ aliquot tanto impetu per foraminulum in B fuerunt
              <lb/>
            veluti exploſæ, ut ad altitudinem plusquam decem pedum aſcenderint, quam-
              <lb/>
            vis altitudo H A altitudinem dimidii pedis vix ſuperaret. </s>
            <s xml:id="echoid-s1629" xml:space="preserve">Interim ob exigui-
              <lb/>
            tatem foraminuli tantam reſiſtentiam offendit aqua dum tranſiret orificium, ut
              <lb/>
            fracto impetu aqua non ſolum non ad altitudinem A H aſcenderit (ſupra quam
              <lb/>
            tamen remotis omnibus impedimentis aſſilire paullulum continue debuiſſet)
              <lb/>
            ſed vix guttula una aut altera notabili temporis mora fuerit expreſſa, ita ut mihi
              <lb/>
            perſuadeam, ſi absque impetu ſola aquæ preſſione naturali tantus jactus pro-
              <lb/>
            ducendus fuiſſet, id fieri non potuiſſe niſi altitudine minimum centum pedum.</s>
            <s xml:id="echoid-s1630" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1631" xml:space="preserve">Dein etiam obſervavi jactum aquæ diminui eo magis quo minus ante
              <lb/>
            experimentum relinquitur ſpatium G B; </s>
            <s xml:id="echoid-s1632" xml:space="preserve">quæ omnia theoriæ ſunt conformia.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1633" xml:space="preserve">Menſuras ſuperfluum fuiſſet ſumere, quia ob nimia impedimenta tantus eſſe
              <lb/>
            utique nequit jactus aquæ, quantus illis remotis futurus fuiſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1634" xml:space="preserve">Attamen ut
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1635" xml:space="preserve">has convenire cum formulis experimento confirmarem, tubum C D B
              <lb/>
            ſumſi ampliorem, ut impedimenta adhæſionis maxima parte auferrem, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>