Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(23)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
23
"
file
="
0075
"
n
="
75
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
binæ magnitudines ſimul haberi non poſſunt, id ipſum multo
<
lb
/>
evidentius conficitur, nempe nullum haberi poſſe ſaltum im-
<
lb
/>
mediatum ab una ad alteram. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam illo momento temporis,
<
lb
/>
quo deberet ſal
<
gap
/>
us fieri, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">abrumpi ſeries acceſſu aliquo mo-
<
lb
/>
mentaneo, deberent haberi duæ magnitudines, poſtrema ſeriei
<
lb
/>
præcedentis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">prima ſeriei ſequentis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id ipſum vero adhuc
<
lb
/>
multo evidentius habetur in illis rerum ſtatibus, in quibus ex
<
lb
/>
una parte quovis momento haberi debet aliquis ſtatus ita, ut
<
lb
/>
nunquam ſine aliquo ejus generis ſtatu res eſſe poſſit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ex alia
<
lb
/>
duos ſimul ejuſmodi ſtatus habere non poteſt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">50. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id quidem ſatis patebit in ipſo locali motu, in quo ha-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0075-01
"
xlink:href
="
note-0075-01a
"
xml:space
="
preserve
">Inde cur motus
<
lb
/>
localis non fiat,
<
lb
/>
niſi per lineam
<
lb
/>
continuam.</
note
>
betur phænomenum omnibus ſane notiſſimum, ſed cujus ratio
<
lb
/>
non ita facile aliunde redditur, inde autem patentiſſima eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Corpus a quovis loco ad alium quemvis devenire utique poteſt
<
lb
/>
motu continuo per lineas quaſcunque utcunque contortas, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
in immenſum productas quaquaverſum, quæ numero infinities
<
lb
/>
infinitæ ſunt: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed omnino debet per continuam aliquam abire,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nullibi interruptam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">En inde rationem ejus rei admodum
<
lb
/>
manifeſtam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si alicubi linea motus abrumperetur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vel momen-
<
lb
/>
tum temporis, quo eſſet in primo puncto poſterioris lineæ, eſ-
<
lb
/>
ſet poſterius eo momento, quo eſſet in puncto poſtremo ante-
<
lb
/>
rioris, vel eſſet idem, vel anterius? </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">In primo, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tertio caſu
<
lb
/>
inter ea momenta intercederet tempus aliquod continuum di-
<
lb
/>
viſibile in infinitum per alia momenta intermedia, cum bina
<
lb
/>
momenta temporis, in eo ſenſu accepta, in quo ego hic ea acci-
<
lb
/>
pio, contigua eſſe non poſſint, uti ſuperius expoſui. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamob-
<
lb
/>
rem in primo caſu in omnibus iis infinitis intermediis mo-
<
lb
/>
mentis nullibi eſſet id corpus, in ſecundo caſu idem eſſet eo-
<
lb
/>
dem illo momento in binis locis, adeoque replicaretur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in tertio
<
lb
/>
haberetur replicatio non tantum reſpectu eorum binorum mo-
<
lb
/>
mentorum, ſed omnium etiam intermediorum, in quibus ni-
<
lb
/>
mirum omnibus id corpus eſſet in binis locis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cum igitur corpus
<
lb
/>
exiſtens nec nullibi eſſe poſſit, nec ſimul in locis pluribus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illa
<
lb
/>
viæ mutatio, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ille ſaltus haberi omnino non poſſunt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">51. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Idem ope Geometriæ magis adhuc oculis ipſis ſubjicitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0075-02
"
xlink:href
="
note-0075-02a
"
xml:space
="
preserve
">Illuſtratio e-
<
lb
/>
jus argumenti
<
lb
/>
ex Geometria;
<
lb
/>
ratiocinatione
<
lb
/>
metaphyſica,
<
lb
/>
pluribus exem-
<
lb
/>
plis.</
note
>
Exponantur per rectam AB tempora, ac per ordinatas ad li-
<
lb
/>
neas CD, EF, abruptas alicubi, diverſi ſtatus rei cujuſpiam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ductis ordinatis DG, EH, vel punctum H jaceret poſt G,
<
lb
/>
ut in Fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">5; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vel cum ipſo congrueret, ut in 6; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vel ipſum
<
lb
/>
præcederet, ut in 7. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">In primo caſu nulla reſponderet ordi-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0075-03
"
xlink:href
="
note-0075-03a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 5.
<
lb
/>
6.
<
lb
/>
7.</
note
>
nata omnibus punctis rectæ GH; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in ſecundo binæ reſponde-
<
lb
/>
rent GD, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">HE eidem puncto G; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in tertio vero binæ HI,
<
lb
/>
HE puncto H, binæ GD, GK puncto G, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">binæ LM,
<
lb
/>
LN puncto cuivis intermedio L; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam ordinata eſt relatio
<
lb
/>
quædam diſtantiæ, quam habet punctum curvæ cum puncto
<
lb
/>
axis ſibi reſpondente, adeoque ubi jacent in recta eadem per-
<
lb
/>
pendiculari axi bina curvarum puncta, habentur binæ ordina-
<
lb
/>
tæ reſpondentes eidem puncto axis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem ſi nec </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>