Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae
page |< < (62) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div33" type="section" level="1" n="33">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1418" xml:space="preserve">
              <pb o="62" file="0076" n="76" rhead="DISSERTATIO"/>
            quod probare videretur Magnetem in Vacuo viribus minoribus pol-
              <lb/>
            lere quam in aëre aperto; </s>
            <s xml:id="echoid-s1419" xml:space="preserve">verum Ferri delapſum potius eveniſſe ſu-
              <lb/>
            ſpicor ex motu concuſſionis cum Magnete communicato, qui inter
              <lb/>
            evacuandum non poteſt non contingere; </s>
            <s xml:id="echoid-s1420" xml:space="preserve">præterea in Vacuo maſſa
              <lb/>
            ferrea gravior eſt, quam in aëre, quod nonnihil ad lapſum ejus
              <lb/>
            faciliorem reddendum contulit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1421" xml:space="preserve">Cæteroquin in vacuo recipiente
              <lb/>
            Magnetem in Verſorium operari facillime demonſtratur, modo am-
              <lb/>
            bo eidem includantur recipienti, eductoque aëre Magnes circa Ver-
              <lb/>
            ſorium vertatur, hocinſtar obedientiſſimi Magnetis pediſſequi, ipſum
              <lb/>
            ſequitur, moveturque vel ad minimos illius motus, quod modo
              <lb/>
            paulum a noſtro differente etiam experientiâ comprobavit Boy-
              <lb/>
            leus.</s>
            <s xml:id="echoid-s1422" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1423" xml:space="preserve">Tum ex noſtro, tum ex Experimento Boyleano conſtat eviden-
              <lb/>
            ter, Magnetem in aëre rariori non plus ponderis geſtare quam in
              <lb/>
            denſiori, quare opinor erroneam eſſe Hartſoekeri obſervationem in
              <lb/>
            L’Eclairciſſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1424" xml:space="preserve">ſur les Conjectur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1425" xml:space="preserve">Phyſiq. </s>
            <s xml:id="echoid-s1426" xml:space="preserve">Magnetem eo plus ferri
              <lb/>
            elevare, quo aër Atmosphæricus foret levior, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1427" xml:space="preserve">Mercurius in Ba-
              <lb/>
            roſcopio depreſſior: </s>
            <s xml:id="echoid-s1428" xml:space="preserve">Tutius concludam, aëris raritatem aut denſi-
              <lb/>
            tatem nihil diverſitatis attrahentibus viribus adferre, nec VacuumBoy-
              <lb/>
            leanum augere, aut imminuere vires: </s>
            <s xml:id="echoid-s1429" xml:space="preserve">Admiratus profecto fui Stur-
              <lb/>
            mii, judicioſi cæteroquin Viri errorem, opinantis ab aëre elaſtico
              <lb/>
            effectus Magneticos pendere, ejuſque gravitate apprimi Magnetem
              <lb/>
            ad alterum aut ad Ferrum, ſed optime errorem hunc detexit Cele-
              <lb/>
            berrimus Wolfius.</s>
            <s xml:id="echoid-s1430" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1431" xml:space="preserve">Primus non ſum, qui Magnetum vim per omnia penetrantem
              <lb/>
            corpora notavi; </s>
            <s xml:id="echoid-s1432" xml:space="preserve">attamen eam accurate eandem manfiſſe abſque ul-
              <lb/>
            lo decremento non novi demonſtratum hactenus; </s>
            <s xml:id="echoid-s1433" xml:space="preserve">Gilbertus Lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1434" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s1435" xml:space="preserve">Cap.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1436" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s1437" xml:space="preserve">de Magnete memoriæ prodidit, Magnetis vim tranſire per aquam,
              <lb/>
            pyxidem, aut vas; </s>
            <s xml:id="echoid-s1438" xml:space="preserve">non enim, inquit, obſtant craſſa tabulata, non
              <lb/>
            figulina, non marmorea vaſa, nec metalla ipſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s1439" xml:space="preserve">nihil tam ſolidum,
              <lb/>
            quod vires tollat aut impediat. </s>
            <s xml:id="echoid-s1440" xml:space="preserve">Interpoſita omnia, licet denſiſſima,
              <lb/>
            uti non tollunt virtutem ejus, nec viam obſtruunt, ita neque ullo
              <lb/>
            modo impediunt, diminuunt, aut retardant. </s>
            <s xml:id="echoid-s1441" xml:space="preserve">Kircherus Lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1442" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s1443" xml:space="preserve">prop. </s>
            <s xml:id="echoid-s1444" xml:space="preserve">
              <lb/>
            2. </s>
            <s xml:id="echoid-s1445" xml:space="preserve">Theor. </s>
            <s xml:id="echoid-s1446" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s1447" xml:space="preserve">pag. </s>
            <s xml:id="echoid-s1448" xml:space="preserve">72. </s>
            <s xml:id="echoid-s1449" xml:space="preserve">eadem verba fere repetit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1450" xml:space="preserve">Schottus deſcri-
              <lb/>
            bendo kircherum plane eadem notat in Magia Magnetica Cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s1451" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s1452" xml:space="preserve">
              <lb/>
            § 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s1453" xml:space="preserve">pag. </s>
            <s xml:id="echoid-s1454" xml:space="preserve">245. </s>
            <s xml:id="echoid-s1455" xml:space="preserve">Gaſſendus hæc omnia confirmat in Lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1456" xml:space="preserve">x. </s>
            <s xml:id="echoid-s1457" xml:space="preserve">Diog.</s>
            <s xml:id="echoid-s1458" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>