Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of figures

< >
< >
page |< < (51) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div53" type="section" level="1" n="32">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1461" xml:space="preserve">
              <pb o="51" file="0077" n="77" rhead="LIBER II. CAPUT IX."/>
            Eae autem inter ſe diſcrepantes et diſſimiles habent virtutes, uti robur,
              <lb/>
            ulmus, populus, cupreſſus, abies, et ceterae, quae maxime in aedificiis
              <lb/>
            ſunt idoneae. </s>
            <s xml:id="echoid-s1462" xml:space="preserve">Namque non poteſt id robur, quod abies; </s>
            <s xml:id="echoid-s1463" xml:space="preserve">nec cupreſ-
              <lb/>
            ſus, quod ulmus; </s>
            <s xml:id="echoid-s1464" xml:space="preserve">nec ceterae eaſdem habent inter ſe natura rerum ſimi-
              <lb/>
            litates; </s>
            <s xml:id="echoid-s1465" xml:space="preserve">ſed ſingula genera, principiorum proprietatibus comparata, alios
              <lb/>
            alii generis praeſtant in operibus effectus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1466" xml:space="preserve">Et primum abies aëris habens
              <lb/>
            plurimum et ignis, minimumque humoris et terreni, levioribus rerum
              <lb/>
            naturae poteſtatibus comparata, non eſt ponderoſa. </s>
            <s xml:id="echoid-s1467" xml:space="preserve">Itaque rigore natu-
              <lb/>
            rali contenta, non cito flectitur ab onere, ſed directa permanet in con-
              <lb/>
            tignatione. </s>
            <s xml:id="echoid-s1468" xml:space="preserve">Sed ea quod habet in ſe plus caloris, procreat et alit ter-
              <lb/>
            mitem, ab eoque vitiatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1469" xml:space="preserve">Etiamque ideo celeriter accenditur, quod
              <lb/>
            quae ineſt in eo corpore raritas aëris patens, accipit ignem, et ita vehe-
              <lb/>
            mentem ex ſe mittit ſlammam. </s>
            <s xml:id="echoid-s1470" xml:space="preserve">Ex ea autem, antequam eſt exciſa, quae
              <lb/>
            pars eſt proxima terrae, per radices excipiens ex proximitate humorem,
              <lb/>
            enodis et liquida efficitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1471" xml:space="preserve">quae vero eſt ſuperior, vehementia caloris e-
              <lb/>
            ductis in aëra per nodos ramis, praeciſa alte circiter pedes XX et per-
              <lb/>
            dolata propter nodationis duritiem dicitur eſſe fuſterna. </s>
            <s xml:id="echoid-s1472" xml:space="preserve">Ima autem cum
              <lb/>
            exciſa quadrifluviis diſparatur, ejecto torulo ex eadem arbore ad inteſti-
              <lb/>
            na opera comparatur, et ſappinea vocatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1473" xml:space="preserve">Contra vero quercus terre- nis principiorum ſatietatibus abundans, parumque habens humoris et aë-
              <lb/>
            ris et ignis, cum in terrenis operibus obruitur, infinitam habet aeterni-
              <lb/>
            tatem; </s>
            <s xml:id="echoid-s1474" xml:space="preserve">ex eo quod cum tangitur humore, non habens foraminum rarita-
              <lb/>
            tes, propter ſpiſſitatem non poteſt in corpore recipere liquorem, ſed fu-
              <lb/>
            giens ab humore reſiſtit, et torquetur, et efficit, in quibus eſt operibus,
              <lb/>
            ea rimoſa. </s>
            <s xml:id="echoid-s1475" xml:space="preserve">Eſculus vero, quod eſt omnibus principiis temperata, habet
              <lb/>
            in aedificiis magnas utilitates; </s>
            <s xml:id="echoid-s1476" xml:space="preserve">ſed ea cum in humore collocatur, reci-
              <lb/>
            piens penitus per foramina liquorem ejecto aëre et igni operatione hu-
              <lb/>
              <note symbol="1)" position="foot" xlink:label="note-0077-01" xlink:href="note-0077-01a" xml:space="preserve">Cod. ms. intima fuſternea ſaprinea.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>