Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
51 39
52 40
53 41
54 42
55 43
56 44
57 45
58 46
59 47
60 48
61 49
62 50
63 51
64 52
65 53
66 54
67 55
68 56
69 57
70 58
71 59
72 60
73 61
74 62
75 63
76 64
77 65
78 66
79 67
80 68
< >
page |< < (66) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div14" type="section" level="1" n="13">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2137" xml:space="preserve">
              <pb o="66" file="0078" n="78" rhead="Diſſertatio Tertia."/>
            maior: </s>
            <s xml:id="echoid-s2138" xml:space="preserve">non quia aliquid graue additum illi fuerit, ſed quia ali-
              <lb/>
            quid leue, videlicet lignum, demptum eſt, quod ſuâ leuitate
              <lb/>
            in aquâ deterebat ferri grauitatem, quamuis in aëre facta ſit mi-
              <lb/>
            nor grauitas dempto ligno, quod pariter in aëre eſt graue. </s>
            <s xml:id="echoid-s2139" xml:space="preserve">Quid
              <lb/>
            ni, inquam, ſimile aliquid in allatis experimentis contingat? </s>
            <s xml:id="echoid-s2140" xml:space="preserve">Cum
              <lb/>
            primùm ex venâ metallum ſeiunctum fuit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2141" xml:space="preserve">ope ignis ſolutum in
              <lb/>
            maſſam frigore coaluit, intra poros plurimas ignis permiſti parti-
              <lb/>
            culas concluſit, quas ſi dixerimus aëre leuiores, vtique metalli
              <lb/>
            grauitatem imminuunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2142" xml:space="preserve">Iam verò ſi metallum igni iterum expo-
              <lb/>
            natur, in eòque diutiùs ad aliquot horas detineatur, vi caloris ita
              <lb/>
            recludi poſſunt intimi meatus, vt leuiſſimæ particulæ ibi iam du-
              <lb/>
            dum concluſæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2143" xml:space="preserve">raritatem maiorem affectantes, tandem auolare
              <lb/>
            valeant, fiatque metalli maior ſecundùm ſpeciem grauitas, non
              <lb/>
            quia graues aliquæ ignis particulæ additæ fuerint, ſed quia metal-
              <lb/>
            lum particulas aëre leuiores amiſerit.</s>
            <s xml:id="echoid-s2144" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2145" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2146" xml:space="preserve">Ingeniosè excogitatum: </s>
            <s xml:id="echoid-s2147" xml:space="preserve">an veritas prorſus congruat,
              <lb/>
            non ſatis ſcio. </s>
            <s xml:id="echoid-s2148" xml:space="preserve">Si ex caloris vehementiâ metallicarum laminarum,
              <lb/>
            aut ſcobis, aut calcis meatus recluduntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2149" xml:space="preserve">ignei ſpiritus, quos,
              <lb/>
            ſi cum aëre comparentur, leues dicis, indè auolant, quid in eo-
              <lb/>
            rum locum ſuccedit? </s>
            <s xml:id="echoid-s2150" xml:space="preserve">Nonne ſimiles igniculi? </s>
            <s xml:id="echoid-s2151" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2152" xml:space="preserve">quidem maiore
              <lb/>
            copiâ pro meatuum amplitudine maiore; </s>
            <s xml:id="echoid-s2153" xml:space="preserve">qui propterea, ſi aëre
              <lb/>
            leuiores eſſent, multo magis metalli grauitatem imminuerent,
              <lb/>
            quam tamen auctam obſeruamus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2154" xml:space="preserve">Neque poſſumus igniculos om-
              <lb/>
            nes extrudere, vt prorſus aër poros illos impleat; </s>
            <s xml:id="echoid-s2155" xml:space="preserve">quandoquidem
              <lb/>
            adhuc feruens materia bilancis examini ſubiecta eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2156" xml:space="preserve">Fatendum
              <lb/>
            igitur igniculos in materiam metallicam irruentes (ſimile ponderis
              <lb/>
            augmentum deprehenſum eſt in Coralij rubri fragminulis in vitreâ
              <lb/>
            phialâ hermetico ſigillo obſtructâ clauſis, ſuper accenſos carbo-
              <lb/>
            nes, ne vitrum labem faceret, per interualla collocatis) dum
              <lb/>
            alij ab alijs vrgentur, ita demum intrà poros conſtipari, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2157" xml:space="preserve">cum
              <lb/>
            alijs particulis complicari, vt pro ſuâ mobilitate auolare ne-
              <lb/>
            queant; </s>
            <s xml:id="echoid-s2158" xml:space="preserve">id quod aliquam temporis diuturnitatem exigit, vt expe-
              <lb/>
            riendo didicimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2159" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2160" xml:space="preserve">Vt autem, quod res eſt, ſincerè eloquar, diſſimulandum non
              <lb/>
            videtur, quid tandem ex huiuſcemodi experimentis in rem no-
              <lb/>
            ſtram confici queat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2161" xml:space="preserve">Et primum quidem ex poſtremo, quod Boy-
              <lb/>
            le attulit *de Penetrabilitate vitri,* experimento habemus plum-
              <lb/>
            bi v@@iam in vitreâ retortâ hermeticè ſigillatâ poſt duas </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>