Bošković, Ruđer Josip - Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Scan	Original
71	19
72	20
73	21
74	22
75	23
76	24
77	25
78	26
79	27
80	28
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48

7826THEORIÆ habet, ſeries conſequens non habet primum: ſeries realis
contenta intervallo EE', & primum habere debet, & ulti-
mum. Hujus reales termini terminum illum nihili per ſe ſe
excludunt, cum ipſum eſſe per ſe excludat non eſſe.

11Illuſtratio ul-
terior geome-
trica.

56. Atque id quidem manifeſtum fit magis; ſi conſidere-
mus ſeriem aliquam præcedentem realem, quam exprimant
ordinatæ ad lineam continuam PL g, quæ reſpondeat toti
tempori AE ita, ut cuivis momento C ejus temporis reſpon-
deat ordinata CL. Tum vero ſi momento E debeat fieri
ſaltus ab ordinata Eg ad ordinatam EG; neceſſario ipſi mo-
mento E debent reſpondere binæ ordinatæ EG, E g. Nam
in tota linea PL g non poteſt deeſſe ſolum ultimum punctum
g; cum ipſo ſublato debeat adhuc illa linea terminum habe-
re ſuum, qui terminus eſſet itidem punctum; id vero pun-
ctum idcirco fuiſſet ante contiguum puncto g, quod eſt ab-
ſurdum, ut in eadem diſſertatione De Lege Continuitatis
demonſtravimus. Nam inter quodvis punctum, & aliud
punctum linea aliqua interjacere debet; quæ ſi non interja-
ceat: jam illa puncta in unicum coaleſcunt. Quare non
poteſt deeſſe niſi lineola aliqua g L ita, ut terminus ſeriei
præcedentis ſit in aliquo momento C præcedente momen-
tum E, & disjuncto ab eo per tempus quoddam conti-
nuum, in cujus temporis momentis omnibus ordinata ſit
nulla.

22Applicatio ad
creationem, &
annihilatio-
nem.

57. Patet igitur diſcrimen inter tranſitum a vero nihilo,
nimirum a quantitate imaginaria, ad eſſe, & tranſitum ab
una magnitudine ad aliam. In primo caſu terminus nihi-
li non habetur; habetur terminus uterque ſeriei veram ha-
bentis exiſtentiam, & poteſt quantitas, cujus ea eſt ſeries,
oriri, vel occidere quantitate finita, ac per ſe excludere
non eſſe. In ſecundo caſu neceſſario haberi debet utriuſque
ſeriei terminus, alterius nimirum poſtremus, alterius primus.
Quamobrem etiam in creatione, & in annihilatione poteſt
quantitas oriri, vel interire magnitudine finita, & primum,
ac ultimum eſſe erit quoddam eſſe, quod ſecum non conjun-
get una non eſſe. Contra vero ubi magnitudo realis ab una
quantitate ad aliam tranſire debet per ſaltum; momento
temporis, quo ſaltus committitur, uterque terminus haberi
deberet Manet igitur illæſum argumentum noſtrum me-
taphyſicum pro excluſione ſaltus a creatione, & annihilatio-
ne, ſive ortu, & interitu.

33Aliquando vi-
deri nihilum
id, quod eſt ali-
quid.

58. At hic illud etiam notandum eſt; quoniam ad ortum,
& interitum conſiderandum geometricas contemplationes aſ-
ſumpſimus, videri quidem prima fronte, aliquando etiam rea-
lis ſeriei terminum poſtremum eſſe nihilum; ſed re altius
conſiderata, non erit vere nihilum, ſed ſtatus quidam itidem
realis, & ejuſdem generis cum præcedentibus, licet alio no-
mine inſignitus.

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
71	19
72	20
73	21
74	22
75	23
76	24
77	25
78	26
79	27
80	28
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48

Scan	Original
71	19
72	20
73	21
74	22
75	23
76	24
77	25
78	26
79	27
80	28
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48

Scan	Original
71	19
72	20
73	21
74	22
75	23
76	24
77	25
78	26
79	27
80	28
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48