Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Page concordance

< >
Scan Original
81 57
82 58
83 59
84 60
85 61
86 62
87 63
88 64
89 65
90 66
91 67
92 68
93 69
94 70
95 71
96 72
97 71
98 72
99 73
100 74
101 75
102 76
103 77
104 78
105 79
106 78
107 79
108 80
109 85
110 86
< >
page |< < (58) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div120" type="section" level="1" n="80">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5754" xml:space="preserve">
              <pb o="58" file="0078" n="82" rhead="De Mundi Fabrica"/>
            cundum ſoliditates, hoc modo, numeri in quibus noti ſunt diametri ſcribuntur ſic 1,52. </s>
            <s xml:id="echoid-s5755" xml:space="preserve">horũ proportio con-
              <lb/>
            tinuatur vſque ad quatuor terminos ſic 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s5756" xml:space="preserve">52. </s>
            <s xml:id="echoid-s5757" xml:space="preserve">2,704. </s>
            <s xml:id="echoid-s5758" xml:space="preserve">140,608. </s>
            <s xml:id="echoid-s5759" xml:space="preserve">ideſt ita vt ſit eadẽ ratio primi ad ſecundum, quę
              <lb/>
            ſecundi ad tertium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5760" xml:space="preserve">tertij ad quartum, ſicuti eſt in iſtis. </s>
            <s xml:id="echoid-s5761" xml:space="preserve">Iam vt Euclides propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s5762" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s5763" xml:space="preserve">12. </s>
            <s xml:id="echoid-s5764" xml:space="preserve">Elem. </s>
            <s xml:id="echoid-s5765" xml:space="preserve">demonſtrat,
              <lb/>
            eadem cſt proportio primi, 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s5766" xml:space="preserve">ad vltimum 140,608. </s>
            <s xml:id="echoid-s5767" xml:space="preserve">quæ minoris ſphærę ad maiorem, ideſt quartum ſemidia-
              <lb/>
            metri ſunt vt 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s5768" xml:space="preserve">ad 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s5769" xml:space="preserve">quare tota ſphæra ſublunar@s toties continet terræ globum, quoties num. </s>
            <s xml:id="echoid-s5770" xml:space="preserve">140,608. </s>
            <s xml:id="echoid-s5771" xml:space="preserve">con-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0078-01" xlink:href="note-0078-01a" xml:space="preserve">
                <lb/>
              Terra # 2′290.
                <lb/>
              Aqua # 1.
                <lb/>
              Aer # 86.
                <lb/>
              Aether # 321′992′320.
                <lb/>
              </note>
            tinet vnitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s5772" xml:space="preserve">eodem modo ad reliqua elementa, aquam, aerem, &</s>
            <s xml:id="echoid-s5773" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s5774" xml:space="preserve">compara-
              <lb/>
            tiones haberi poſſunt ſupra
              <unsure/>
            innuimus terram, aquam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5775" xml:space="preserve">aerem eſſe inter ſe, vt
              <lb/>
            ſunt appoſiti num. </s>
            <s xml:id="echoid-s5776" xml:space="preserve">nunc vero oſtẽdimus Aetherem qui ferè totam ſphæram ele-
              <lb/>
            mentarem occupat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5777" xml:space="preserve">eſſe ad terram ferè vt 140,608. </s>
            <s xml:id="echoid-s5778" xml:space="preserve">ad 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s5779" xml:space="preserve">ſi igitur multiplicaueri-
              <lb/>
            mus hunc num. </s>
            <s xml:id="echoid-s5780" xml:space="preserve">per 2,290. </s>
            <s xml:id="echoid-s5781" xml:space="preserve">producetur num. </s>
            <s xml:id="echoid-s5782" xml:space="preserve">321,992,320. </s>
            <s xml:id="echoid-s5783" xml:space="preserve">qui erit in eadem ratio-
              <lb/>
            ne ad 2,290. </s>
            <s xml:id="echoid-s5784" xml:space="preserve">in qua eſt Aether ad terram; </s>
            <s xml:id="echoid-s5785" xml:space="preserve">exponantur igitur num. </s>
            <s xml:id="echoid-s5786" xml:space="preserve">quatuor, pro-
              <lb/>
            portiones quatuor elementorum inuicem habentes.</s>
            <s xml:id="echoid-s5787" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div123" type="section" level="1" n="81">
          <head xml:id="echoid-head88" style="it" xml:space="preserve">Conſectarium.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5788" xml:space="preserve">EX demonſtratis de horum quatuor corporum elementarem ſphæram conflantium, quantitatibus, mani
              <unsure/>
              <lb/>
            feſtum eſt decuplam illam elementorum analogiam, quam nonnulli Ariſtoteli imponere contendunt
              <unsure/>
              <lb/>
            omnino commentitiam eſſe, ac proinde reijciendam.</s>
            <s xml:id="echoid-s5789" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div124" type="section" level="1" n="82">
          <head xml:id="echoid-head89" style="it" xml:space="preserve">Cap. VI. Appendix, in qua problemata aliquot non iniucunda, ex hactenus traditis ſoluenda
            <unsure/>
            <lb/>
          proponuntur, quibus ingenium vtiliter, ac variè exercetur, atq; acuitur.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5790" xml:space="preserve">1 POnamus Deum abſtuliſſe totum illud terræ hemiſphæriũ, quod eſt ſupra noſtrum horizontem Aſtro-
              <lb/>
            nomicum, quod nos vulgò ſuperius appellamus, altero inferiori antipodum hemiſphæro nihil immu-
              <lb/>
            tato: </s>
            <s xml:id="echoid-s5791" xml:space="preserve">hoc enim facto remaneret plana, ac rotunda terræ ſuperficies. </s>
            <s xml:id="echoid-s5792" xml:space="preserve">Iam quæritur an homines poſſent in il-
              <lb/>
            la magna planitie degere, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5793" xml:space="preserve">inhabitare? </s>
            <s xml:id="echoid-s5794" xml:space="preserve">Reſpondeo negando inibi homines vno excepto conſiſtere poſſe,
              <lb/>
            ſolus enim ille vnus qui pedibus centrũ illius plani, quod eſt centrum pariter terræ calcaret, in illo plano exi-
              <lb/>
            ſtere poſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s5795" xml:space="preserve">cæteri vero omnes, quos alibi extra illud centrum ſtare poſſe imaginamur, nullo modo ibi inſi-
              <lb/>
            ſtere poſſent, ſed verſus centrum illius plani vndiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5796" xml:space="preserve">delabarentur; </s>
            <s xml:id="echoid-s5797" xml:space="preserve">quia omne graue deorſum tendit niſi quid
              <lb/>
            obſtet. </s>
            <s xml:id="echoid-s5798" xml:space="preserve">planior autem ſolutio euadit, ſi cogitemus ablatum eſſe non noſtrum hæmiſphęrium, ſed hæmiſphæ-
              <lb/>
            rium, v. </s>
            <s xml:id="echoid-s5799" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s5800" xml:space="preserve">orientale; </s>
            <s xml:id="echoid-s5801" xml:space="preserve">ſic enim planities illa terræ tranſiret ſub noſtris pedibus, eamque intuentes videremus
              <lb/>
            abyſſum, aut præcipitium horrendum, vſque ad antipodas recta deſcendere, in cuius medio eſſet centrum
              <lb/>
            mundi, quo intuitu ſtatim intelligeremus nullos homines ei pedibus affixos, ac perpẽdiculares inhærere p
              <unsure/>
            oſ-
              <lb/>
            ſe, præter illum qui centro infiſteret. </s>
            <s xml:id="echoid-s5802" xml:space="preserve">Hinc patet fieri nullo modo poſſe, vt terra ſit ſuperficies quædam qua-
              <lb/>
            drata, vti Sinæ opinantur, vnicum enim tantum pateretur habitatorem.</s>
            <s xml:id="echoid-s5803" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5804" xml:space="preserve">2 Qua ratione pons lapideus aut latericius architectari poſſet, qui nullis pylis, aut fulcimentis terrã con-
              <lb/>
            tingeret, ſed totus in aere pendulus exiſteret. </s>
            <s xml:id="echoid-s5805" xml:space="preserve">Reſp. </s>
            <s xml:id="echoid-s5806" xml:space="preserve">ſi circa ambitum terræ maximum pons vniformis craſſi-
              <lb/>
            tie, ac ponderis prius ſuper fulcris ligneis per parte extrueretur, eoq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5807" xml:space="preserve">abſoluto fulcra omnia ſubtraherentur,
              <lb/>
            nullo modo pons corrueret, quia vndiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5808" xml:space="preserve">ad centrum mundi æqualiter grauitaret, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5809" xml:space="preserve">vrgeret, vnde ſibi ipſi
              <lb/>
            eſſet impedimento, ne ex vna parte potius, quam ex altera ſubſiderct. </s>
            <s xml:id="echoid-s5810" xml:space="preserve">eadem de cauſa @ornices, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5811" xml:space="preserve">concamera-
              <lb/>
            tionesconſiſtu nt.</s>
            <s xml:id="echoid-s5812" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5813" xml:space="preserve">3 Sit in noſtro horizonte ſenſibili pauimentum aliquod rectum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5814" xml:space="preserve">oblungũ, ita vt cælum vſque & </s>
            <s xml:id="echoid-s5815" xml:space="preserve">vtrin-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0078-01" xlink:href="fig-0078-01a" number="50">
                <image file="0078-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0078-01"/>
              </figure>
            que pertingat, vti eſt A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5816" xml:space="preserve">in figura; </s>
            <s xml:id="echoid-s5817" xml:space="preserve">quæritur
              <lb/>
            num per illud quantũlibet ambulare poſſemus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5818" xml:space="preserve">Reſpondeo, nequaquam quantumlibet ambu-
              <lb/>
            laremus, ſed ad aliquod tantum interual@um. </s>
            <s xml:id="echoid-s5819" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ratio eſt, quia ſic homines aſcenderẽt, fieretque
              <lb/>
            ſemper magis aſcenſus ille acliuis, ita vt aliquã-
              <lb/>
            do non amplius recti illi inſiſterent, ſed proni,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s5820" xml:space="preserve">inclinati reperent, non enim conſiſtere poſ-
              <lb/>
            ſumus niſi lõgitudo corporis noſtri, ſit in linea
              <lb/>
            directionis quæ tendit ad centrum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5821" xml:space="preserve">de qua
              <lb/>
            ſuperius dixi in cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s5822" xml:space="preserve">de motu ſphęræ elementa-
              <lb/>
            ris. </s>
            <s xml:id="echoid-s5823" xml:space="preserve">melius id percipitur ſi imaginemur tale pa-
              <lb/>
            uimentum extructum eſſe in horizonte diſtanti
              <lb/>
            à noſtra hab tatione per terreſtris circuli qua-
              <lb/>
            drantem, quale eſt in figura C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s5824" xml:space="preserve">intelligimus
              <unsure/>
              <lb/>
            enim ſtatim id eſſe turris inſtar cęlũ vſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5825" xml:space="preserve">aſcen-
              <lb/>
            dentis, in cui
              <unsure/>
            us parietibus homines fruſtra co-
              <lb/>
            narentur reptare.</s>
            <s xml:id="echoid-s5826" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5827" xml:space="preserve">4 Sit tabula plana perfectè, atque in noſtro horizonte ad æqui@ibrium conſtituta qualem linea A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5828" xml:space="preserve">refe-
              <lb/>
            rat; </s>
            <s xml:id="echoid-s5829" xml:space="preserve">ſupra qu@m@ ponatur ſphæra perfectè rotunda, hæc ſphæra maneb@tne an reuoluetur? </s>
            <s xml:id="echoid-s5830" xml:space="preserve">Reſpondeo, ſi </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>