Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[111] Icoſa he dron.
[Figure 112]
[Figure 113]
[114] Gn@m@.
[115] a g h b e m n f c k l d 1
[116] g h b e m n f c k l d 2
[117] a k l m b e q r g f ſ t h c n o p d 3
[118] a g h b e m n f c k l d 4
[119] a k b e m g f n h c l d 5
[120] a b c d 1
[121] a b c e d 2
[122] a b c e d 3
[123] b d a e c
[124] a b 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
[125] h c d a b g f e
[Figure 126]
[127] G E C D F B A
[128] G E D C B F A H
[129] A B E F C D G H
[130] a b c d
[Figure 131]
[132] A B C E D
[Figure 133]
[Figure 134]
[Figure 135]
[Figure 136]
[137] a e c b d f k g
[Figure 138]
[139] Acing u Metoy condy lus. Condy lus Procon dylus. Au @ u laris Acing Meta con@@yl@ Condylg Procõdy lus. Cingulg Solaris ANVV D A RIS Acing Metacõ dylus. Condylg Procõdy lus. @eneris. M E DI VS Acing. Metacõ dylus. Condylg Procondy lus IN DEX Veneris & genitalium linca. Thenar Menja. Manus. Cerebri linea Soror cerebralis Trianoulus. Hypothenar. Via lactea. Iecoraria. Soturnia. Vitę linca. Acing Meta condy lus. Condylg POL LLX Soror uitalis ſeu Martia. Stethos Carpus.
[140] a b c d
< >
page |< < (dcclxviij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1091" type="section" level="1" n="109">
          <pb o="dcclxviij" file="0824" n="824" rhead="Von mancherlei wunderbaren"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1097" type="section" level="1" n="110">
          <head xml:id="echoid-head138" xml:space="preserve">Em aufflöſung von dem end har/ durch wölche
            <lb/>
          man der erfundenen dingen gebrauch haben mag.
            <lb/>
          Das xcix. Capittel.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24449" xml:space="preserve">ES iſt treffenlich vyl daran gelegen/ daß man an erfundenẽ din-
              <lb/>
            gen den rechten brauch erkeñen möge. </s>
            <s xml:id="echoid-s24450" xml:space="preserve">Es iſt aber der gebrauch/
              <lb/>
            das end. </s>
            <s xml:id="echoid-s24451" xml:space="preserve">auß dem end kommet man auff die anfeng/ auß den
              <lb/>
            anfengen volgend andere ding/ ſo zů dem end gehörend. </s>
            <s xml:id="echoid-s24452" xml:space="preserve">Als in
              <lb/>
            Geometriſchen dingen/ verſthet man auß der einen rechten ſei
              <lb/>
            ten in einem gantzen vnd geraden triangel/ als vyl/ wie man an den anderẽ
              <lb/>
            zweyen ſo dargegen ſthond/ vernemmen möchte. </s>
            <s xml:id="echoid-s24453" xml:space="preserve">Auch inn der Arithmeti-
              <lb/>
            ca/ daß der gantzen zaal Cubus/ vnd ſechßten theil/ den anderen theilẽ ge-
              <lb/>
            leich iſt/ vnd wann man diſes mit dreyen multipliciert/ kommet man ye zů
              <lb/>
            einem vollkommenen theil des quadranten. </s>
            <s xml:id="echoid-s24454" xml:space="preserve">Was auch auß ſollichen vol-
              <lb/>
            get/ mag ehe verſtanden werden/ dann des end erfindung/ oder der anfen
              <lb/>
            gen auß dem end.</s>
            <s xml:id="echoid-s24455" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24456" xml:space="preserve">Alſo geth es auch in handwercken zů/ wañ man das end fürgeſetzet hatt/
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0824-01" xlink:href="note-0824-01a" xml:space="preserve">Herte dreyer
                <lb/>
              ley.</note>
            als nam̃lich fragt man ob das glaß möge hert werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s24457" xml:space="preserve">vnd wie hert es ſein
              <lb/>
            müſſe/ daß es ſich nit feylen laßet. </s>
            <s xml:id="echoid-s24458" xml:space="preserve">hernach můß man lůgen wie diſes zů gan
              <lb/>
            ge. </s>
            <s xml:id="echoid-s24459" xml:space="preserve">dann wir wiſſen wol daß auff dreyerlei weyß vonn der herte geredt wirt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s24460" xml:space="preserve">eintweders das durchgeth vnnd ſich nitt biegen laßet/ als der ſtachel/ oder
              <lb/>
            was zäch iſt/ als das gold vnnd ſilber. </s>
            <s xml:id="echoid-s24461" xml:space="preserve">oder daß ſich nit feylen laßet/ vnnd
              <lb/>
            nit bald zernaget wirt/ als der mertheiledel geſtein. </s>
            <s xml:id="echoid-s24462" xml:space="preserve">es iſt auch die herte ſo
              <lb/>
            bald durchgeth/ zweyerley/ als das glaß/ vnd der ſtachel. </s>
            <s xml:id="echoid-s24463" xml:space="preserve">doch iſt diſe weiß
              <lb/>
            von der erſten vnd anderen har genommen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24464" xml:space="preserve">dañ was hert iſt/ daß es durch
              <lb/>
            gange/ wañ es nit bald bricht/ ſo man es beügt/ diſes wirt noch herter/ daß
              <lb/>
            es gar nit mehr zůbiegen iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24465" xml:space="preserve">es iſt auch noch ein andere rechnung der dicke. </s>
            <s xml:id="echoid-s24466" xml:space="preserve">
              <lb/>
            dann die dicke ſeind gemeinlich herter/ dann die dünnen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24467" xml:space="preserve">Deßhalben mag
              <lb/>
            die herte zům vierdten mal geſetzet werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s24468" xml:space="preserve">dañ es iſt offenbar/ daß der ſta-
              <lb/>
            hel darumb nit mag gebogen werden/ weil er zů mehrmalen in kaltem waſ-
              <lb/>
            ſer außgelöſchet iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24469" xml:space="preserve">oder auff ein anderen weg wie das glaß/ vnnd iſt doch
              <lb/>
            herter. </s>
            <s xml:id="echoid-s24470" xml:space="preserve">Dann ob wol die ding gleich gern brechen/ welche ſich gleich biegen
              <lb/>
            laſſen/ laßt ſich doch der ſtahel minder biegen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24471" xml:space="preserve">Ob wol auch der Adamant
              <lb/>
            leicht vnd glatt/ iſt er doch vyl herter dann das glaß/ ja vyleicht auch dann
              <lb/>
            der ſtahel/ dieweil diſe herte von der dritten arth vnderſcheiden wirt.</s>
            <s xml:id="echoid-s24472" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24473" xml:space="preserve">Deßhalben můß man alle arthen abtheilen/ vnnd dann für ſich ſelbs vn
              <lb/>
            derſcheiden/ vnnd alſo verhüten/ damit wir nit die vrſachen mit den geſtal
              <lb/>
            ten vermiſchen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24474" xml:space="preserve">demnach auch anzeigen daß dem alſo ſeye. </s>
            <s xml:id="echoid-s24475" xml:space="preserve">dann diſes iſt vn
              <lb/>
            ſer fürnemmen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24476" xml:space="preserve">Von diſem kommen wir in erfindung der vrſachen/ von
              <lb/>
            welchen wir dann andere vrſachen erlangen/ ſo zů einer ſach volbringen ge-
              <lb/>
            hörend/ als nam̃lich ob es von einer warmen oder kalten ſeye? </s>
            <s xml:id="echoid-s24477" xml:space="preserve">ob die möge
              <lb/>
            alſo ſein/ oder jetzund alſo ſeye? </s>
            <s xml:id="echoid-s24478" xml:space="preserve">ob ſie an einanderen beleibend/ oder ſich et-
              <lb/>
            wan enderen? </s>
            <s xml:id="echoid-s24479" xml:space="preserve">ob ſie ſtarck oder mäßiglich ſeyend. </s>
            <s xml:id="echoid-s24480" xml:space="preserve">ob ſie trocken oder feücht/
              <lb/>
            langwerend oder kurtz/ oder einer beſonderen eigenſchafft ſeyend. </s>
            <s xml:id="echoid-s24481" xml:space="preserve">alſo ſoll
              <lb/>
            man auch das überig verſthen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24482" xml:space="preserve">Zůletſt ſoll man auch erkundigenn/ wel-
              <lb/>
            che die ding vermögend/ als die weyß/ das orth vnnd inſtrument/ ſo das
              <lb/>
            werck vollbringen mögend.</s>
            <s xml:id="echoid-s24483" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>