Apian, Petrus, Instrvmentvm Sinvvm, sev primi mobilis

Table of contents

< >
[81.] PRONVNCIATVM LXIX.
[82.] PRONVNCIATVM LXX.
[83.] PRONVNCIATVM LXXI.
[84.] PRONVNCIATVM LXXII.
[85.] PRONVNCIATVM LXXIII.
[86.] PRONVNCIATVM LXXIIII.
[87.] PRONVNCIATVM LXXV.
[88.] PRONVNCIATVM LXXVI.
[89.] PRONVNCIATVM LXXVII.
[90.] PRONVNCIATVM LXXVIII.
[91.] PRONVNCIATVM LXXIX.
[92.] PRONVNCIATVM LXXX.
[93.] PRONVNCIATVM LXXXI.
[94.] PRONVNCIATVM LXXXII.
[95.] PRONVNCIATVM LXXXIII.
[96.] PRONVNCIATVM LXXXIIII.
[97.] PRONVNCIATVM LXXXV.
[98.] PRONVNCIATVM LXXXVI.
[99.] PRONVNCIATVM LXXXVII.
[100.] PRONVNCIATVM LXXXVIII.
[101.] PRONVNCIATVM LXXXIX.
[102.] PRONVNCIATVM XC.
[103.] PRONVNCIATVM XCI.
[104.] PRONVNCIATVM XCII.
[105.] PRONVNCIATVM XCIII.
[106.] PRONVNCIATVM XCIIII.
[107.] PRONVNCIATVM XCV.
[108.] PRONVNCIATVM XCVI.
[109.] PRONVNCIATVM XCVII.
[110.] PRONVNCIATVM XCVIII.
< >
page |< < of 97 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div201" type="section" level="1" n="103">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6913" xml:space="preserve">
              <pb file="0083" n="83" rhead="TABVLARVM SINVVM PER PET. APIANVM."/>
            ſinum complementi declinationis Mercurij ſcilicet 97820. </s>
            <s xml:id="echoid-s6914" xml:space="preserve">quotiens erit 77035. </s>
            <s xml:id="echoid-s6915" xml:space="preserve">arcus e-
              <lb/>
            ius 50. </s>
            <s xml:id="echoid-s6916" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6917" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s6918" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6919" xml:space="preserve">complementum uero 39. </s>
            <s xml:id="echoid-s6920" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6921" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s6922" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6923" xml:space="preserve">dicitur radix aſcenſionis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6924" xml:space="preserve">hic
              <lb/>
            quidem aſcenſio recta Mercurij, quoniam diſtantia ipſius à principio ♈ ſecundum or-
              <lb/>
            dinem ſignorum numeratur.</s>
            <s xml:id="echoid-s6925" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div203" type="section" level="1" n="104">
          <head xml:id="echoid-head108" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM XCII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6926" xml:space="preserve">Arcum ſemidiurnum ſtellæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s6927" xml:space="preserve">eius etiam aſcenſionem obliquam in æqua
              <lb/>
            tore perſpicere.</s>
            <s xml:id="echoid-s6928" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6929" xml:space="preserve">Arcus ſtellæ diurnus eſt tantum temporis quo ſuper horizontem apparet, ideo autẽ
              <lb/>
            uocatur arcus, quoniam quodlibet punctum in cœli uirtute motus primi mobilis, circu-
              <lb/>
            lum deſcribit imaginarium æquidiſtantem æquinoctiali, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6930" xml:space="preserve">is quidem circulus æque in
              <lb/>
            24. </s>
            <s xml:id="echoid-s6931" xml:space="preserve">horas diuiditur, at æquino ctialis, earum horarum quot ſuper horizontem ma-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0083-01" xlink:href="note-0083-01a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Illud inue-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">nies introi</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">tu Areali.</emph>
              </note>
            nent alicuius regionis, arcum uocamus diurnum, medietatem ipſius, ſemidiurnum. </s>
            <s xml:id="echoid-s6932" xml:space="preserve">Quũ
              <lb/>
            ergo ex 85. </s>
            <s xml:id="echoid-s6933" xml:space="preserve">uel 86. </s>
            <s xml:id="echoid-s6934" xml:space="preserve">inuentam habes declinationem ſtellæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6935" xml:space="preserve">ex 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s6936" xml:space="preserve">amplitudinem, tunc ſi
              <lb/>
            num complementi amplitudinis duc in totum, productum diuide in ſinum complemen
              <lb/>
            ti declinationis, arcum quotientis ſubtrahe de quadra circuli, reſiduum dicetur differen
              <lb/>
            tia aſcenſionalis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6937" xml:space="preserve">quòd ſi ſtella habuerit declinationem ſeptentrionalem, addes differen
              <lb/>
            tiam hanc ad 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s6938" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6939" xml:space="preserve">habebis arcum ſemidiurnum ſtellæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s6940" xml:space="preserve">ſi autem declinatio ſtellæ fuerit
              <lb/>
            Auſtralis, ſubtrahes eam à 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s6941" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6942" xml:space="preserve">rurſus manebit tempus diurnum, ſemper 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s6943" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6944" xml:space="preserve">com
              <lb/>
            putando pro hora, facile arcum ſemidiurnum conuertes in tempus horarum, ſi duplica
              <lb/>
            ris, horæ iſtæ oſtendent tibi qua mdiu ſtelia propoſita maneat nobis conſpicua ſupra ho
              <lb/>
            rizontem, ſiue illud contingat in die ſiue in nocte, at omnis hæc noſtra ſupputatio ſic
              <lb/>
            intelligi debet, ac ſi terra tota punctum eſſet tantum reſpectu firmamenti. </s>
            <s xml:id="echoid-s6945" xml:space="preserve">Subtracta
              <lb/>
            autem hac differentia aſcenſionali ab aſcenſione recta ſtellæ (ſi tamen ſtella declinatio-
              <lb/>
            nem habuerit ſeptentrionalem) remanebit illa obliqua ſtellæ aſcenſio. </s>
            <s xml:id="echoid-s6946" xml:space="preserve">Sed ſi Auſtralis
              <lb/>
            extiterit, adde differentiam iſtam ad aſcenſionem rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6947" xml:space="preserve">ſic quo proueniet obli-
              <lb/>
            qua. </s>
            <s xml:id="echoid-s6948" xml:space="preserve">At in hunc modum uno pronunciato geminam tibi quæſtionem ſolutam, tantũ
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0083-02" xlink:href="note-0083-02a" xml:space="preserve">EXEM-
                <lb/>
              PLVM
                <lb/>
              E
                <emph style="it">piſcopi.</emph>
              </note>
            nunc exemplum accipe. </s>
            <s xml:id="echoid-s6949" xml:space="preserve">?</s>
            <s xml:id="echoid-s6950" xml:space="preserve">? Quia non abeſſe ſolet Mercurius à quacunre quæ nonni
              <lb/>
            hil ponderis habet, ſed omnibus negotijs ſeſe immiſcet, ſic´ in hac etiam intronizatio
              <lb/>
            nis ſupremum & </s>
            <s xml:id="echoid-s6951" xml:space="preserve">honeſtiſsimum locum ſibi uſurpauit, age ne nos eum hinc detrude-
              <lb/>
            mus, ſiquidẽ intronizationi huic hactenus fœlix adfuit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6952" xml:space="preserve">fauentibus ſuperis deinceps
              <lb/>
            quo proſpere cuncta adminiſtrabit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6953" xml:space="preserve">Declinatio eius fuit iam ante inuenta per 85. </s>
            <s xml:id="echoid-s6954" xml:space="preserve">uel
              <lb/>
            86. </s>
            <s xml:id="echoid-s6955" xml:space="preserve">pronũciatum, 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s6956" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6957" xml:space="preserve">59. </s>
            <s xml:id="echoid-s6958" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6959" xml:space="preserve">ſinum igitur eius complementi 94997. </s>
            <s xml:id="echoid-s6960" xml:space="preserve">duco in totum
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s6961" xml:space="preserve">productum diuido in ſinum complementi amplitudinis, quam per 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s6962" xml:space="preserve">pronunciatum
              <lb/>
            inueni eſſe 18. </s>
            <s xml:id="echoid-s6963" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6964" xml:space="preserve">12. </s>
            <s xml:id="echoid-s6965" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6966" xml:space="preserve">finis autem complementi eſt 97820. </s>
            <s xml:id="echoid-s6967" xml:space="preserve">quotiens 97114. </s>
            <s xml:id="echoid-s6968" xml:space="preserve">arcus ipſi
              <lb/>
            us 76. </s>
            <s xml:id="echoid-s6969" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6970" xml:space="preserve">12. </s>
            <s xml:id="echoid-s6971" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6972" xml:space="preserve">eo ſubtracto à 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s6973" xml:space="preserve">remanent 13. </s>
            <s xml:id="echoid-s6974" xml:space="preserve">gra 48. </s>
            <s xml:id="echoid-s6975" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6976" xml:space="preserve">differentia aſcenſionalis.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6977" xml:space="preserve">Et quia declinatio Mercurij eſt ſeptentrionalis, addo differentiam ad 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s6978" xml:space="preserve">ſic proueniunt
              <lb/>
            103. </s>
            <s xml:id="echoid-s6979" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6980" xml:space="preserve">48. </s>
            <s xml:id="echoid-s6981" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6982" xml:space="preserve">arcus ſcilicet ſemidiurnus, quo duplicato & </s>
            <s xml:id="echoid-s6983" xml:space="preserve">in horas conuerſo, habebo
              <lb/>
            inde 13. </s>
            <s xml:id="echoid-s6984" xml:space="preserve">horas, 48. </s>
            <s xml:id="echoid-s6985" xml:space="preserve">ferè minuta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6986" xml:space="preserve">tantum quidem temporis Mercurius ipſo die introni
              <lb/>
            zationis permanſit ſuper horizontem. </s>
            <s xml:id="echoid-s6987" xml:space="preserve">Differentiam illam ſubtraho (ſiquidem declina-
              <lb/>
            tio eſt ſeptentrionalis) ab aſcenſione recta, quam inueni per 91. </s>
            <s xml:id="echoid-s6988" xml:space="preserve">habere 39. </s>
            <s xml:id="echoid-s6989" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6990" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s6991" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6992" xml:space="preserve">
              <lb/>
            remanent mihi 25. </s>
            <s xml:id="echoid-s6993" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6994" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s6995" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6996" xml:space="preserve">æquinoctialis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6997" xml:space="preserve">eo die cum Mercurio horizontem Au-
              <lb/>
            guſteñ, attigerunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s6998" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div205" type="section" level="1" n="105">
          <head xml:id="echoid-head109" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM XCIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6999" xml:space="preserve">Cum quo gradu ſiue puncto eclypticæ quælibet ſtella fixa & </s>
            <s xml:id="echoid-s7000" xml:space="preserve">erratica, ſi-
              <lb/>
            militer & </s>
            <s xml:id="echoid-s7001" xml:space="preserve">aliud quoduis punctum imaginarium primi mobilis ſuper hori-
              <lb/>
            zontem obliquam aſcendit, uel eum tangit, aut etiam in parte occidua demer
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0083-03" xlink:href="note-0083-03a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Iam dictum</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">reperitur ꝑ</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">later alẽ in-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">greſſum.</emph>
              </note>
            gitur, ſolerter indagare.</s>
            <s xml:id="echoid-s7002" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7003" xml:space="preserve">Ex ſuperiori pronunciato inueniſti arcum æquatoris cum ſtell@ in horizõte obliqua
              <lb/>
            aſcendentẽ, ſinũ iam illius duc in ſinũ maximæ declinationis ☉(sun), ꝓductum diuide in ſinũ
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0083-04" xlink:href="note-0083-04a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Iuuentum</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">primum.</emph>
              </note>
            totum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7004" xml:space="preserve">ſinum complementi huius quotientis uocabis inuentum primum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7005" xml:space="preserve">illud </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>