Vitruvius
,
De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 9
[out of range]
>
<
1 - 9
[out of range]
>
page
|<
<
(65)
of 530
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div56
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
56
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4717
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
65
"
file
="
085
"
n
="
85
"
rhead
="
DE ARCHITEC. LIB. II.
"/>
didoro dixit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4718
"
xml:space
="
preserve
">Alioqui nihilo erunt habiliores parietes ad ſustinend{as} plures con-
<
lb
/>
tignationes, quòd ſint diplinthij, aut triplinthij, niſi eo modo craßitudinis aliquid
<
lb
/>
accedat, hoc eſt, niſi non iam ſeſquipedem ſint craßi, ſed tres pedes, aut quatuor & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4719
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ſemiſſem pedis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4720
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4721
"
xml:space
="
preserve
">Ergo cum recipere non poſſet area plana tantam multitudi-
<
lb
/>
nem.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4722
"
xml:space
="
preserve
">] Aduerte Romana ædificia principio fuiſſe vni{us} contignationis, postea
<
lb
/>
multarum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4723
"
xml:space
="
preserve
">Cui ſubſcribit Varro, lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4724
"
xml:space
="
preserve
">de Latina lingua
<
emph
style
="
sc
">IIII</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4725
"
xml:space
="
preserve
">Aedes, inquit, ab aditu,
<
lb
/>
quòd plano pede adibant.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4726
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4727
"
xml:space
="
preserve
">Et cœnaculorum ad ſummas utilitates perficiunt & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4728
"
xml:space
="
preserve
">deſpe-
<
lb
/>
ctiones.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4729
"
xml:space
="
preserve
">] Alterutra tollenda eſt vocula, præpoſitio ad, aut posterior coniunctio.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4730
"
xml:space
="
preserve
">Niſi cui dictum videbitur pro aduſque, vt libro
<
emph
style
="
sc
">X</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4731
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4732
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">XI</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4733
"
xml:space
="
preserve
">Præstant verſationi-
<
lb
/>
b{us} ad infinit{as} vtilitates.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4734
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4735
"
xml:space
="
preserve
">Ergo menianis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4736
"
xml:space
="
preserve
">contignationibus uarijs.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4737
"
xml:space
="
preserve
">] Meniana erant podia,
<
lb
/>
pergulæue, cuiuſmodi ſunt ea, quæ hodie ita proijcere aſſueuim{us}, vt mutulis (cor-
<
lb
/>
uos dicim{us}, Itali modigliones) firmißimis quieſcant & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4738
"
xml:space
="
preserve
">nitantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4739
"
xml:space
="
preserve
">Romani vocabulo
<
lb
/>
eo etiam nunc vtuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4740
"
xml:space
="
preserve
">Græci orth{as} appellant, vt ſcribunt Theodoſi{us} & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4741
"
xml:space
="
preserve
">Honori{us}
<
lb
/>
Impp. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4742
"
xml:space
="
preserve
">Cod. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4743
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4744
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">VIII</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4745
"
xml:space
="
preserve
">de ædificijs priuatis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4746
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4747
"
xml:space
="
preserve
">Summis parietibus ſtructura teſtacea ſub tegula ſubijcia-
<
lb
/>
tur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4748
"
xml:space
="
preserve
">] Hoc etiam monet Palladi{us} lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4749
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">I</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4750
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4751
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">XI</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4752
"
xml:space
="
preserve
">his verbis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4753
"
xml:space
="
preserve
">Quòd ſi lateritios pa-
<
lb
/>
rietes in prætorio facere volueris, illud ſeruare debebis, vt perfectis parietib{us}, in
<
lb
/>
ſummitate quæ trabib{us} ſubiacebit, ſtructura testacea cum coronis prominentib{us}
<
lb
/>
fiat ſeſquipedali altitudine, vt ſi corruptæ tegulæ, aut imbrices fuerint, parietem
<
lb
/>
non poßint ſtillicidia penetrare per pluuiam.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4754
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4755
"
xml:space
="
preserve
">Habeátque proiecturas coronarum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4756
"
xml:space
="
preserve
">] Coronæ hoc loco dicuntur pro-
<
lb
/>
tecta quædam, ſiue proiecta, id eſt prominentiæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4757
"
xml:space
="
preserve
">veluti ſupercilia parietum,
<
lb
/>
ſuggrundulæ’ ue arcendis ſtillicidijs inuentæ, qu{as} Bononienſes grund{as} nominant,
<
lb
/>
nos larmerios familiari nostro ſermone vocare conſueuim{us}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4758
"
xml:space
="
preserve
">Quod etiam admonuit
<
lb
/>
Budæ{us}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4759
"
xml:space
="
preserve
">Eam proiecturam paulò pòſt loricam testaceam vocat Q. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4760
"
xml:space
="
preserve
">Curti{us} lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4761
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">IX</
emph
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4762
"
xml:space
="
preserve
">interpretationem adiuuat, Angusta (inquit) muri corona erat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4763
"
xml:space
="
preserve
">non pinnæ, ſicut ali-
<
lb
/>
bi, fastigium ei{us} distinxerant, ſed perpetua lorica tranſitum ſepſerat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4764
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4765
"
xml:space
="
preserve
">Non patietur lorica teſtacea lædi laterem.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4766
"
xml:space
="
preserve
">] Id eſt testacea proie-
<
lb
/>
ctura, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4767
"
xml:space
="
preserve
">ſemifastigium. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4768
"
xml:space
="
preserve
">Aliâs lorica eſt tectorium vt lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4769
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">VII</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4770
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4771
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">I</
emph
>
.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4772
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s4773
"
xml:space
="
preserve
">Craticij uero uelim, ne inuenti quidem eſſent.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4774
"
xml:space
="
preserve
">] Craticij parietes
<
lb
/>
appellati ſunt ab arrectarum tranſuerſarum\’ cannarũ ſtructura, in cratis modum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4775
"
xml:space
="
preserve
">Sed loc{us} hic admonet, vt ſemel complectamur, percenſeam{us}\’ parietum genera, ſi
<
lb
/>
pri{us} dixerim{us} parietes cenſeri ſtructur{as} quæ obductæ ſtent ad interiora ædificij
<
lb
/>
vacua obuallanda, aut tectum (quo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4776
"
xml:space
="
preserve
">pluuia excipitur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4777
"
xml:space
="
preserve
">æst{us} excluditur)
<
lb
/>
atque adeò camer{as}, contignationes’ ue ſustinent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4778
"
xml:space
="
preserve
">Præterea ſingulos parietes eſſe ve-
<
lb
/>
luti ſingul{as} perpetu{as} in latitudinem & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4779
"
xml:space
="
preserve
">altitudinem column{as}, vti portic{us} eſt
<
lb
/>
plurib{us} in locis apert{us} paries, quamobrem ad columnarum rationem eſſe eos tol-
<
lb
/>
lendos, vt ſint latiores in imo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4780
"
xml:space
="
preserve
">contractiores in verticem, id eſt ad columnarum
<
lb
/>
ſymmetriam temperati. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4781
"
xml:space
="
preserve
">Sunt igitur parietes marmorei aliqui, alij quadrato. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4782
"
xml:space
="
preserve
">ſaxo
<
lb
/>
conſtant, fiunt & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4783
"
xml:space
="
preserve
">cæmentitij ex informib{us}, ſed imbricum modo hærentib{us} lapi-
<
lb
/>
dib{us}, ſunt testacei ex latere igne percocto: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4784
"
xml:space
="
preserve
">lateritij verò è crudis laterib{us}, id </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>